1.
(V-gip, G-azp-goi, AN-gip-5vill, B, BN-arb; Lar)
Ref.:
Elexp Berg ; Gte Erd 55, 168, 198. Coche; carruaje; automóvil."
Ikaz-kotxe, furgón (Donostia, 1880)"JFlor.
Tr. Documentado en autores meridionales desde el s. XVIII. Al Norte se encuentra en Axular y Goyhetche. En DFrec hay 27 ejs., meridionales.
Karrozan edo kotxean ibili zirela. Ax 351 (V 232).
Enperadoreak an kotxe ta karroz eder-etan. MbIArg I 267.
Prisaka zebillela, gurdi kotxetik erori [zen]. Ib. 302 (365 kotxe-karroza).
Kotxe batean sartu ta zaldiak itotzeraño arin jarraitu zioten. CbJust 105.
Kotxe ta karromato, / litera ta burdi. FrantzesB I 126.
Jendia emen asko pasatzen da kotxeetan, zaldiz, [...]. CartAnd 376.
[Arraina] eramateko ifini izan zituzten berariaz egindako kotxe aproposak. IztC 203.
Kendu ziozkaten mulak kotxeari. Ib. 405.
Haiñitz nekhe iragan eta / kotxea goieratzen da. "Le coche arrive au haut"
.Gy 180 (v. tbn. 31).
Okelluetan zeuzkan berrogei milla zaldi uztarriko edo kotxeak eramateko. Lard 210.
Kotxian sartu ta / enterratutzera. JanEd I 90.
Arkaitz-arte aietan kotxerik eziñ zebillkean. ArrGB 116.
[Mando bat] Santik erosiya du / [...] gero pasiatzeko / kotxia erantsita. Ud 25.
Lau kotxe barri barri, amazazpi zaldi. ABAmaE 231.
Batzuetan oñez ta / bestian kotxian. AzpPr 27.
Premiyuak ziraden ara etorriyak, / D'Abbadi jaun orrek / kotxez ekarriyak. Ib. 32 (v. tbn. kotxez Ud 138 y Albeniz 76; cf. kotxean en contexto similar en los ejs. citados de Ax, Ag, Or y Kk, así como en Noe 71, EusJok II 154, And AUzta 102, JAzpiroz 37 y Albeniz 93).
Ta nik kotxerik ez burdirik aitatu ez!ALatsibi 140.
Andi aizenean kotxean ibilliko auanala uste diñat. AgG 260.
Zalpurdi edo kotxe. UrruzZer 55.
Zaldi zuri-zuri bat / zutela tiraka, / [...] meriendatzera [joan ziran] [...] / kotxetik jetxita. JanEd II 69.
Amadeo Bilbaorakoa zala kotxean. OrSCruz 41.
Argin bat Durangotik Bilborako kotxian [etorri zan]. KkAb II 57.
Artu anbulantziko kotxe batean eta Vitoriko ospitalera. Salav 82.
Presondegiko kotxean leiotik ikusi [nuan]. LabSuEm 206.
Txofer ikasi baño len / kotxia erosi. UztNoiz 32.
Kotxe barruan errezatu zan / errosario santua. UztSas 163 (ref. al autobús).
Zaldi-kotxe oietakoak ibiltzen omen ziran. Ib. 335 (165 kotxe turismo).
Kotxeko ezbearrez ilda. TxGarmBordaB 57.
Ni kotxiaren maiñak artzen eta bestiak euren bildurrak uxatzen. Gerrika 162.
Atzetik zetorren kotxe-illara.Albeniz 147.
v. tbn.
FamInst 937. Mg CO 190. Sor AuOst 69. Xe 312. Iraola 61. A CPV II (ap. ELok 173). Tx B II 39. Anab Aprika 13.
sense-2
2.Vagón de tren. Sekulako jendia trenen zai, kotxietan sartzeko alkarren gainka. Iraola 131 (v. tbn. 129).
Bi guardia zibill zetozen kotxez-kotxe, galdetuaz [...]. UrruzZer 111.
[Trenaren] aurrean jarri ta bat-batean geldierazi zuten makiñista. [...] Bat-banaka kotxe guziak arakatu ta... utsa topatu zuten. OrSCruz 52.
[Trenak] eseri-alki ederrak eta / beste gauza bat on-ona: / ezertarako biartzen bada / kotxe bakoitzak komona. TxB II 115.