1.
(S ap. Lrq
; HtVocGr 325, Lar, Añ(G, AN), Lecl, Izt 48v, Dv, H),
trebetu (H)
Adiestrar(se); ejercitar(se), familiarizar(se) (con una actividad). "Accoutumer" Ht VocGr. "Adestrar, hacer diestro", "adestrarse", "alicionar, enseñar" Lar. "Amañarse" Lar y Añ. "Habituarse (AN)" Añ. "Zure semeak goizik treba ezatzu lanean" H. "Gezurrean, ohointzan trebatua" Ib. Tr. No se documenta en la tradición vizcaína. En DFrec hay 17 ejs. de trebatu, 4 de ellos septentrionales, y 2 de trebetu. Obra hetan treba adi hi ere gehienik. EZMan I 27.
Ezin zeruan gaitezke / sar aski trebatuak. EZNoel 19.
Hain soldadutu zen eta harmetan usatu, trebatu eta anzatsutu. Ax 89 (V 61).
Zeren ezpaita aprendiza ofizialea bezala usatua, ohitua eta trebatua. Ib. 91 (V 61).
Errazü Kredoa latiz, Elizako mintzatziala trebatzeko. Bp I 40.
Bertutezko obretan gure buruak trebatu bagintu ere. HeGudu 171.
Errejentek erakutsi deikeienian bere lenguajiaren hañ laster irakurten nula bestetan trebatzen beitütie. Mst X. Euskeran trebatzen ezpadira. MbIArg I 54.
Nola behar dugun fedean eta esparantzan trebatu. Mih 209.
Beraren terzioak etzeudela armetan ondo trebatuak. IztC 381.
Jainkoak nor bere lanean ezin obeto trebatu zituen. Lard 82.
Emeki-emeki ohartzen da eta trebatzen gauza guzietan. DvLab 244.
Eriekin trebatu zirenean. Laph 167.
Josten eta gañerako gauzak egiten trebatzen zituen bitartean. ArrGB 14.
Euskaldunak beren izkuntzan trebetzeko alkar billatu ta irakastea. AranSIgn 209 (73 trebatu).
Bide makhurrean trebatu, / onerat ezin gibelatu. ArbIgand 23.
Erdarari sobera trebatuz. Ib. 23.
Egünetik egüniala treba ahal ditian etxalteko egitekoetan. ArmUs 1896, 122.
( s. XX)Eskolako urteak, zointan aitamen lekuko batek xuxenduko baitako mihia, trebatuko, hatzean ezarriko bethierekotz. JEBur 178s.
Uretan igari ikasten asi baño len ona litzake lenbizi legorrian trebetutzia. AnabEEs 1919, 153.
Hirurak untsa trebatürik ziren Plain-chant-ian. Const 39.
Behinere erdara debru hortan hainitz trebatu gabe. ZerbIpuinak 662.
Itsu izanik argi egin eustan eta trebetu nindun bizibidean. OrTormes 15.
Biziki trebatu zen ihizi eder orietarik iltzen. FIr 136.
Egazkin gaietan trebeturik arkitze diran erritar oiek.EAEg 12-12-1936, 526.
Bordatzen eta beste josketa lanetan trebetu nai zula. EtxdeJJ 108.
Ari haiz pixka bat hemengo mintzairez? --Egin-ahalak egiten ditut trebatzeko!LarzIru 92s.
Hortako ez dut uste dohain berezirik behar den izan. Hortan treba ditaikela iduritzen zaut. XaOdol 60.
Artian güdükari bürüz / gazteriako gizunak / oihanetan ta botxetan / dirateke trebatiak. CasveSGrazi 146.
Gero kantuari trebatuz, kobla ederrik egin lezakeela. LfELit 96.
Boza makurra zuena ari zen lehen meza hura bere herrian kantatuko zueneko, treba eta treba. LarreArtzainE 210.
Beren hizkuntzak garai horretan asko aberastu, trebatu eta gaitu zirelakoan daude Europako jende guztiak. MIH 165.
Bihotzak trebetzen ditu eskuak eta ez da bihotza bezalako artistarik. MEIG I 76s.
v. tbn. Hb Esk 167. Jnn SBi 82. GH 1932, 405. Ardoy SFran 94. Trebetu: Zink Crit 63.
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj.). Misionest trebatu batek egiten zuen lanaren ikastea.LarreArtzainE 264.
Irakurle trebatuarentzat. MIH 220.
azpiadiera-1.2
Neskanegün gai güziez, [...] arrakutitzen dira hitzartü lekhü batetara trebaxetako.J. B. Mazéris GH 1933, 299.
sense-2
2.
(AN, L, BN ap. A
; SP(sin trad.), Dv, H). "Se familiariser avec quelqu'un"Dv.
"Familiarizarse"A.
Hek dira su pitzgarriak eta elkharrekin trebatzeko bideak. Ax 396 (V 258).
Han [dantzan] ahalkea galtzen da; ezagutzatan sartzen da: solhastatzen da, trebatzen da, eskuztatzen da. Ib. 413 (V 268).
Etzaitezila treba familier noiz den emakumerekin. SPImit I 8, 1 (Mst, Ol nabasi izan).
Ez dela behar familertu edo trebatu. Ch I 8, tí. Treba zaite aiñgeruekiñ, maiz gogoan hartuz zure bizitze guzian bethi aldean ditutzula. HePhil 147.
sense-3
3.trebetu. Atreverse. v. TREBE IZAN. Etzan trebetu orduan apaiza diru ura artutzen. BvAsL 44.
Bat guzien artian oso illun ta deskontentu, iñor berari itzegiten trebetu ezin zan moduan. Ib. 28.
Lenengoetan, izu samar, erdi gordean, izkutuka antxean ibiltzen giñan gizon ura galtza motxetan ikusita. Baiña gerora trebetu giñan; eta atzeraxeagotik, baiña berari jarraitzen ere asi giñan. AZink 43.