Euskaltzaindiaren Hiztegia

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Ahozko erabileraren testigantza fidagarria du

testuetan ageri ez den arren, ahozko erabileraren lekuko fidagarriak ditu (Iz, Gte).

Atzizkien araberako erabakiak

-bera.

Kategoria

izond.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Biol.

Euskaltzaindiaren Arauak

ferekatu, fereka(tu), ferekatzen. du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

ferekatu, fereka(tu), ferekatzen

Euskaltzaindiaren Arauak

gainkatu, gainka(tu), gainkatzen. du ad. `arra emearen gainean jarri'.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

gameta 7, denak ap. NZ (adib.: "Gizon-animalietan espermatozoidea esaten zaio gameta arrari eta obulua, gameta emeari", "Oroldio, hepatika eta garotan gametak ematen dituzten zelulak azal batek estaltzen ditu"); gameto 16: B 2 (J. Ortaraz: "Arraren gameto edo hazia emearen gametoarekin alkartzen danean, bizidun barri bat osotzen hasten da"); EB 14 (NZ/BBB1: "Zein gameto mota sortzen du igel honek?"; J.A. Abrisketa: "gameto maskulinoetako edo bestela esanik, espermatozoideetako kromosoma-anomalien tasa"; Bibalbio 2, adib.: "urtean zehar hiru bider garatzen ditu gametoen helketa eta askapen-prozesuak"; K. Altonaga 3, adib.: "gorputzaren morfologiak zenbait aldakuntza izaten ditu, batez ere gametoak dituzten lakainenak"; J. Auzmendi: "gameto flagelatuak"; X. Kintana 4, adib.: "Gametoak sexu bietan berdinak izan daitezke", "Angiospermoetan, gameto arrak ere mugiezinak izaten dira"; UZEI: "Aldi berean edo bata bestearen atzetik sexu bietako gametoak sortzen dituen indibiduoari esaten zaio hermafrodita"; X. Amuriza: "gameto arrak"); gametontzi EB 3 (NZ, adib.: "Talofitetan gametontziko zelula bakoitzak gameta bat ematen du", "gametontzi emea"); gametofito EB 2 (X. Kintana, adib.: "Goroldioetan, kasu, landarearen gorputz nagusia haploidea da, hau da, esporofitoa osatzen du, gametofitoa oso txikia den bitartean"); gametogenesi EB 4 (Bibalbio, adib.: "Gametogenesiaren hasieran tenperaturak duen eraginari dagokionez", "gametogenesiaren hasiera eta garapena"); gametogeniko EB 1 (Bibalbio: "Errai-gongoiletan ekoitziriko faktoreen askapenak, aktibitate gametogenikoaren hasiera sorteraziko luke"); gametangio EB 1 (X. Kintana: "Algen gametangio emea").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

gametangio : HiztEn, LurE, Euskalterm 5; gameto : AB38 4 (hauetan g. eme, g. ar), HiztEn, LurE, Euskalterm 3; gametofito : AB38 2 (hauetan g. eme), HiztEn, LurE, Euskalterm 2; gametogenesi : AB38, HiztEn, LurE; gametogeniko : AB38 1; gametontzi : HiztEn ik. gametangio // LurE: gametangia, gametoforo, gametozisto, gametozito // Euskalterm: gametontzi 1, gametofilo 1, gametoforo 1, gametopatia 1, gametofitiko 2 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

gametangio : EskolaHE; gameto : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE; gametofito : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE; gametogenesi : ElhHizt, EskolaHE; gametontzi : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-eto grekotikoa.

Txostenaren laburpena

Maileguen egokitzapen sistematikoa

g/j

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

glazial EB 1: OinEntz/5 ("zona glazialetako tenperatura eramankorrago bihurtzen da"); glaziar (eta glaziare 5) 21: G 1 (J. Lekuona: "Alpe-mendiak eta glaziar batzuen egoera ikusi nai ditut"); EB 16 (Saioka/3 3, adib.: "Glaziarrak izotz hibaiak dira"; Kuxkux/6, zerrendatu batean: "lurmuturra / delta / sapalda / glaziarra albufera / mendikatea / uhartea"; J.A. Fernandez 4, adib.: "glaziaren haztarnak izan ziren"; I. Zaldua 4, adib.: "glaziar haundiak hedatzen dira"; UZEI: "glaziar baten edo eremu elurtu baten azaletik elurra edo izotza kentzen duten prozesuen multzoa"; SGarm Izadia 2, adib.: "Glaziar aldiko animalietarik dituzu"; Gizakia: "glaziareek bi kilometroko lodiera ikaragarria izatera heldu ziren"; Elhuyar 3, adib.: "glaziareak iparraldera atzeratu zirenean espezie askok jarraitu zieten", "glaziare-garaiko erlikia bat dugu"; HezkSaila 1985: "erakuntza kapritxosoak, glaziareak, estalaktitak"); glaziazio (eta g.-aldi) EB 9: M. Aizpurua 4 (adib.: "Glaziazioen arteko tarteak epelagoak izan ziren", "Glaziazio-aldietan agian, ez zen erlerik bizi"); Gizakia 4 (adib.: "Glaziazio hura ez zen lehenengoa izan"); A. Martinez ("glaziazioak edo klimak eraginda"); glaziazioarteko EB 1: M. Aizpurua ("glaziazioarteko garaietan").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

glaziabitarte : AB38 1 ('época interglaciar'); glazial : AB38 2, Euskalterm 1; glaziar : AB38 7 (hauetan g. bolada, g.-barruti), AB50 2, HiztEn, LurE (ik. hormategi), Euskalterm 10 (hauetan fase g., g.-haize); glaziare : AB38 6 (hauetan g. lokal, g. alpino, g. alpetar), HiztEn; glaziarismo : Euskalterm 1; glaziarketa : AB38 1 ('glaciación'); glaziarte : AB38 1 ('período interglaciar'); glaziazio : HiztEn, Euskalterm 3 (hauetan Riss g., Würm g.); glaziazioarte : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec.

Sektore jakin bateko informazioa

EEgunk: "glaziar (†glaziare), glaziazio".

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

glaziar : EuskHizt (glaziare* 1977; [erd.] Hormagunea), HiruMila, ElhHizt, EskolaHE (ik. hormategi); glaziaraldi : HiruMila; glaziare : HiruMila; glaziazio : HiruMila, ElhHizt, EskolaHE (ik. izotzaldi); glaziazioarteko : ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal glaciar / glacier formen ordainak: elurtegi : Lur EG/CE eta EF/FE, Casve FE, PMuj DCV // HiruMila: 1 glaziareko, glaziar; 2 Geol. glaziare // ElhHizt: 1 Geol. glaziar; 2 Geol. glaziar; (hitz-elkarteetan) glaziar- // Casve FE: (marchand) izozkikari; (magasin) izozkitegi // HaizeG FB: horma-gune; (marchand de glaces) izozki-saltzale // T-L LBF: hormagune // PMuj DCV: izoztegi, elurtza // Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

fr (DLLF): m glacier; adj glaciaire; período glaciar: période glaciaire; it (S. Carbonell): ghiacciaio; ca (DCC): glacial; Océano glaciar: oceà glacial; geol. glacera, gelera; en (Collins): glacier; de (Langenscheidts): Gletscher.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: Ik. hormategi / ElhHizt: + / EskolaHE: Ik. hormategi

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "glaziar († glaziare), glaziazio".

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta beste gabe onartzekoa

mailegu onartzekoen minimoa betetzen du (bere lekuan eta garaian ikusiko da hormagune, adib., baliokidetzat eskaintzekoa den; oharra: forma soil gisa, oharrik gabe, proposatu da gero hormagune).

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-r(e): -ar(e).

Kategoria

iz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Biol.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: iel egon ( ibili, izan ).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez ditugu haziketa, intseminatu eta intseminazio formak aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

'hezkuntza' eta 'hazkundea' adierakoak dira ager. banako aziketa (Argia 1936: "Sendagille jardunak: Umien aziketa") eta hazketa (M.E. Laboa: "Programaketa etengabeko hazketan dago zientziaren razionaltasunak eskatzen duen bezala"); intseminazio 2: Genetika eta Osasuna ("Intseminazio artifiziala edo obozitoen emaitza, gene mutatzailearen iragatea ebitatzeko"), Sexua ("Ginea Berriko beste tribu batzuetan mutikoen intseminazioa sodomiaz lortzen da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

haziketa : DFrec (eta aziketa) 2; intseminatu : HiztEn, Euskalterm 1; intseminazio : HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, LurE // Eta 'inseminar, inseminación' formen beste ordainak: hazia jarri : Euskalterm 1 (inseminar); hazi-jartze : Euskalterm 4 (inseminación).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

BasDir 62-64: aziketa.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

aziketa : PMuj DVC (1 B cría, crianza; 2 B educación, enseñanza; 3 aumento, agrandamiento); intseminatu : ElhHizt; intseminazio : EuskHizt (ik. ereintza), ElhHizt (AS: i. artifizial) // Ez ditugu aurkitu ap. HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) Erdal inseminar / inséminer formen ordainak: HiztHand: intseminatu // HiruMila: erein, hazia jarr(i) // ElhHizt: intseminatu // XarHizt: ernalaraz(i) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea; b) Erdal inseminación / insémination formenak: HiztHand: intseminazio (eta intseminazio artifizial) // HiruMila: i. artificial: hazi-jartze // ElhHizt: intseminazio // Lur EG/CE eta EF/FE: ernalketa // XarHizt: ernalarazte // Casve FE: ernarazte; (artificielle) azitzirrista // PMuj DCV: i. artificial: xirristako ereintza // Ez dugu aurkitu ap. HaizeG FB, T-L LBF, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

fr (DLLF): inséminer / insémination; inseminación artificial: insémination artificielle; it (S. Carbonell): Ø / Ø; ca (DCC): inseminar, inseminació; en (Collins): to inseminate, fertilize / insemination; i. artificial artificial insemination; de (Langenscheidts): (künstlich) befruchten; besamen / i. artificial (künstliche) Befruchtung; Besamung.

Sektorekoei galdetzekoa da zer darabilten

hazi-jartze aski izan ote litekeen aipatu da (abereen kasuan, baietz dirudi; baina pertsonen kasuan ere bai? Dena dela, libretzat eman da gorago hazi-jartze hori).

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. Izendegia: inurri: Formicidae; inurri beltz: Lasius niger; inurri gorri: Formica rufa; inurri hosto-ebakitzaile: Atta sp.; inurri lehoi: Myrmeleontidae.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

xin(h)aurri da erabiliena, 66 agerraldirekin, baina erdiak baino gehiago Gy, Etcham eta Ox dira; IEan bakarrik azaldu da (Zub. ünhürri jaso da); inurri (+ iñurri: guztira 19 ager.) Bko forma da: 19tik 15 ager. Bkoak dira (fB Ic I, Añ LoraS, Añ GGero, Ur Dial, Kk Ab I, Otx); G 1 (TAg Uzt), EB 3 (MIH, MEIG VI; metalengoaiako erabilera); txindurri , txingorri, txingurri , konposatu eta eratorriak gehienbat Gz jaso dira: 53 ager.tatik 47 euskalki honetakoak dira (Cb Eg II, Cb Eg III, It Fab, It Dial, Bv AsL, VMg, Ldi IL, Or Eus, Or Mi, Or QA, Ibiñ Virgil, NEtx LBB, Azurm HitzB, Etxde JJ, Txill Let); B txindurri, txingurri formek hiruna ager. dituzte (AB AmaE, Gand Elorri, Erkiag BatB); hauen artean txingurri da forma nagusia (32 ager.; txindurri 18 aldiz jaso da, txingorri hirutan bakarrik); beste formak: txinurri , txiñurri B-G 9 aldiz azaldu da; xinurri BN 1, EB 8; zin(h)aurri : L-EB agerraldi bana; xingurri behin agertu da EBn; txinaurri GN behin.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

inurri + konposatu-eratorriak dira erabilienak (36 guztira): G-Bn agerraldi bana; beste guztiak EB-EgAs dira; xinaurri (behin xinhaurri) IEko forma da (eta euskalki hauetan agertu den bakarra); 23 ager. guztira (IE: 14; EB-EgAs: 9); txingurri , txingurritu 12 aldiz jaso dira (G 4, EB 8); txindurri (+ txindurritegi) ere G (4) eta EB-EgAs (4) jaso da.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

DFrec: inurri (4); xinaurri (1); AB38: inurri (24); txindurri (2); txingurri (12); txinhurri (1); xinaurri (1); AB50: inurri (1); HiztEn: inurri, inurri lehoi, inurri-belar, inurridura, inurrimeta, inurripila, inurritegi, inurritontor, inurritu; LurE: inurri, inurritegi, inurritu, inurritze.

Jatorrizko forma

inurri, txindurri.

Euskaltzaindiaren Arauak

Formicidae.

Aldeko arrazoi handirik ez dago

erabilera zainduetan forma hori nagusitu da.

Landare eta animalien taxonomi izena

Formicidae.

Euskaltzaindiaren Arauak

jokatu, joka, jokatzen. 1 du ad.: dirua jokatu du. 2 da/du ad.: era lotsagarrian jokatu dugu/gara.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

jokatu, joka, jokatzen.

Euskaltzaindiaren Arauak

'katu emea'.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-u+e-.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-eme/-ar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

kopulatibo 7: M. Zalbide ("Konposizio kopulatiboa"); Hitz-Elkarketa/1 3 (adib.: "Egia da ordea, guztiarekin ere, euskal dvandva-elkarte gehienetako osagaiak era kopulatiboan koordinaturik ageri direla"); JAMuj 3 ("Gorago aipatu dudan X-rekin Y egitura 'kopulatibo' zaharra").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

kopulatibo : AB38 1; HiztEn; LurE; Euskalterm 5 (hauetan aditz, koordinazio, proposizio (koordinatu) k.) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Sektore jakin bateko informazioa

Ik. EGLU-IV, 21: "Orain arte komunzki kopulatiboak izendatu ohi genituen juntagailuak emendiozkoak deituko ditugu gaurdanik. Izendapen biak dira zuzenak, biak bidez asmatuak. Bi zeregin dituzte juntagailu hauek, izan ere, eta bietarik batari begiratzen dio batak eta besteari besteak. Kopulatibo deitzeak lotze eta elkartze funtzioa ipintzen du agirian (...) emendiozko izendatzeak, aldiz, beraien gehitze, berretze eta emendatze zeregina".

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

kopulatibo : EuskHizt; ElhHizt, HiruMila, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

H. Knörr: "Falta". // BAgiria (1998-03-27): "Bigarren itzulirako utzi dira [...] kopulatibo".

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Hizkl.

Nazioarteko forma da

nazioarteko forma da, eta beharrezkoa dirudi Biologian.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

kopula(tu), kopulatzen.

Aditz-erregimena

da ad.

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Sin. lehenengo umezko eme; behin erditako eme.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

lehen umea izan duen emea.

Euskaltzaindiaren Arauak

lokatu, loka(tu), lokatzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

lokatu, loka(tu), lokatzen.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

a) manda-/mando- alternantzia dutenak: mandako : 15 ager.: B 1 (AB); G 14 (VMg 13; Izt) / mandoko : 2 ager.: B 1 (A BeinB),L 1 (Ox); mandazai(n) : B 58 (DurPl, AB, Azc, Ag, A [33 ager.], Etchta, Kk, Or, Erkiag); G 48 (VMg, Echag, Lard, Noe, Sor, TAg, Etxde, NEtx [12 ager.], Anab, Uzt, Berron [24 ager.]; IE 4 (ChantP eta FIr) / mandozai(n) : G 1 (Salav); IE-Zu 20 (Elzb 5, Barb 7, Const 7); mandozaingo : Z 1 (Const); mando zaintza : G 1 (Izt); mandatzar 1 (Mdg) / mandotzar 1 (Otx); b) manda- osaerakoak: mandabelar 1 (Zait); mandaburu 1 (Sor); manda-mutil 4 (Berron); mandarri 1 (Ibiñ); c) mando- osaerakoak: mandodun 1 (NEtx); mandoka 1 (Or); mandokillo 8 (Kk); mandotegi 2 (Aran); mandotu 1 (Hb); mandotxo 2 (Sor); mandotze 1 (JE); mandoxko 1 (Mdg); d) Beste forma batzuk: mandeme 1 (Izt); mandeuli 2 (Or) / mando euli 2 (DurPl; Iraola) / mando-euli 1 (Otx) / mandu(l)li 6 (Mong).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a) manda-/mando- alternantzia dutenak: mandako : 3 ager. (M. Lekuona; A. Lertxundi) / mandoko : 1 (E. Alkat); b) manda- osaerakoak: mandazai(n) : 20 ager.: B 5 (R.M. Azkue, Bizkaiko herri iturriak, A. Zubikarai); G 2 (A.M. Labayen; Ataño); EB 13 (G. Garate [7 ager.], J. Belmonte, B. Gandiaga, J.M. Satrustegi, A. Zubikarai); mandazaintza 1 (Bizkaiko herri iturriak); mandazantza 1 (J. Belmonte); c) mando- osaerakoa: mandoska 1 (P. Lafitte); d) Beste forma batzuk: mandeme 1 (J. Fernandez Egiguren); mandaeuli 1 (Tom Sawyerren abenturak) / mandeuli 2 (A. Lertxundi).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

mandabelar : HiztEn; Euskalterm 1; mandabide : HiztEn; Euskalterm 1; mandaburu : HiztEn; mandaka ik. mandako: HiztEn; mandako : HiztEn-LurE; Euskalterm 1; mandako edo mandoko : LurE; mandaperrexil : HiztEn-LurE; Euskalterm 1; mandarri : HiztEn; mandaska : HiztEn; mandategi ik. mandotegi: HiztEn; LurE; manda-zain : AB50 1; mandazai : AB38 1; mandazain : AB50 1; HiztEn-LurE; Euskalterm 2; mandazaintza : HiztEn; mandeme : HiztEn; mandeuli : HiztEn-LurE; mando-perrezil : LurE; mandoketa : AB38 1; mandoko ik. mandako: HiztEn-LurE; mandotegi : HiztEn; mandotu : HiztEn; mandotzar : HiztEn; mandozain : LurE.

Euskaltzaindiaren Arauak

iz. 'mando gaztea'.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-o/-a-.

Atzizkien araberako erabakiak

-ko txikigarria.

Jatorrizko forma

mando, manda-.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: mando-azienda .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

mando-perrexil edo mandaperrexil.

Euskaltzaindiaren Arauak

adlag.: elurra mara-mara ari zuen.

Euskaltzaindiaren Arauak

Mora sp.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-a+o-.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-ondo.

Lexemen erregulartasuna

genero-marka.

Kategoria

izond.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "mula. Erlijio irakasle musulmana".

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

mando emea.

Euskaltzaindiaren Arauak

EArauak 25 (I.3.2): "lehen osagaia eliza, burdina, hizkuntza, kultura, natura edo literatura hitza (eta sei hitz hauek bakarrik) duten elkarteetan eliz, burdin, hizkuntz, kultur, natur, literatur forma >a<-gabeak zein eliza-, burdina-, hizkuntza-, kultura-, natura-, literatura- >a<-dunak berdin onargarri dira. Ongi emanak daude, beraz, bai (...) natur zientziak, literatur tradizioa modukoak eta bai (...) naturazalea, literatura(-)joera gisakoak. Lehen osagaiari berezko >a< hori kentzen zaionean, marrarik ez erabili (edota loturik eman, bigarren osagaia erdi-atzizki duten burdingintza modukoetan)".

Forma arautuaren azalpenaz oharra

natura 1 gisa aurkeztuz; eta AS gisa gehituz: natura hil, naturaz, naturazko .

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: adib.: neska kozkor / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.: neska kozkor

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-koskor.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

neska sarrerari dagokion azpisarrera: arauak jasoa du koskor sarreran, baina hemen (ere) jasotzekoa da.

Jatorrizko forma

batugai neutro; elementu neutro; eragiketa aritmetiko batekiko elementu neutro.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-tro amaierak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Bot.

LBeh (2016-10-26): obozito 24: Elhuyar 14, Consumer, Berria 8, EiTB.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: obozito 3: Berria 2, Juan Garzia.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: obozito (4) (Biol, Med.).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es ovocito / fr ovocyte: Elhuyar: - / NolaErran: - / Zehazki: obozito (Biol.) / Labayru: - / Adorez5000: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta nazioartekoa.

Kategoria

iz.

Biol. eta Med.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-o/-u: -ulu.

Kategoria

iz.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

obulutegi 13: Elhuyar ("ugal-organoak: Obulutegiaren eraketa da maila honetako lorpenik handiena"), Natur/8 ("Estudiatu beharrezko guruinak hauek dira: Hipofisia, Tiroidea, [...] Barrabilak eta Obulutegiak"), M. Etxaide 3 (zerrendatu batean, "begi-orbana; garuna; aho-erraboila; obulutegia", "hanka-muskulua; obulutegia; Malpighi-ren hodia", "Testikulutik, poro arrean amaitzen diren bi hodi deferente irteten dira, eta obulutegitik, poro emean amaitzen den obiduktua"), I. Iñurrieta 2 ("Obulutegia garatzearen ondorioz sortzen den organoa da", "Fruitua bi partez osatua da: Perikarpoa, obulutegiaren pareten eraldaketatik sortzen da eta hiru geruza izaten ditu"), M. Aizpurua ("Hori ez da notizia berria, baina bai beste hau, alegia, zenbait erle langileren obulutegiak garatzen hasten direla eta arrautza egiteko moduan garatu gainera"), I. Aizpuru ("pistiloan 4-5 karpelo edo gehiago, elkartuak obulutegi superoa eratuz"), Ingurua/LH 3 ("Babarrun batek bere barruan sei hazi baditu, zenbat obulu zituen obulutegian?", "Obulutegia fruitu bihurtu arte hazten da", "Lorauts garaua estiloan zehar jaisten da obulutegiraino eta obuluarekin elkartzen da"), SexuInfo II ("Emakumeak bi obulutegi dituenez, umetokiaren alde banatan, hilabete batean gerta liteke bi obulu sortzea").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

obulutegi : HiztEn, LurE, Euskalterm 13 (hauetan 3 obario sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

obulutegi : EuskHizt, HiruMila (1 ovario, gónada femenina; 2 ovario: parte basal del pistilo), ElhHizt (ovario), EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE (ovario / ovaire) // Ez dugu aurkitu ap. Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Sin.: obario / PUrib: "obulategi / obulutegi".

Kategoria

iz.

Jatorrizko forma

oilo, oila-.

Euskaltzaindiaren Arauak

Gallus gallus / AS: oilo(-)salda.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: oilo-ipurdi, oilo-larru, oilo(-)zopa .

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-o+e-.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-eme.