OEH - Bilaketa
180 emaitza urtu bilaketarentzat
Sarrera buruan (10)
Sarrera osoan (170)
- agin
- 1 agintzari
- ahal-izate
- ahalke
- alantxe
- altzairu
- altzairugintza
- amets
- amodio
- antzeman
- apur
- arin
- 1 armin
- 1 arte
- aspaldi
- astuntasun
- atzarri
- aurre
- auzo
- azaro
- azken
- 2 baita
- banatu
- barna
- 1 barrena
- barrun
- behar
- beltz
- belztu
- beratu
- 1 bere
- bero
- berun
- bestelan
- betilun
- bierarteko
- bihurtu
- bilakarazi
- birturtu
- bisaia
- bitarte
- bizkar
- bizkor
- bozkario
- brontze
- burdina
- 1 burmuin
- burruntzi
- burualde
- damu
- deabru
- 1 dena
- desegin
- diru
- elizkizun
- elur
- entrepresa
- epeldu
- eragin
- erbeste
- erregaldu
- errendatu
- 1 erruki
- 1 errusatu
- esker
- 1 esku
- esne
- ezer
- ezertxo
- 1 ezti
- galerna
- gantz
- 2 garai
- gargarka
- garun
- gatz
- 1 hala
- hamabost
- harilketa
- 1 hazi
- hegal
- heiagora
- herio
- 2 hur
- igeri
- ihargarri
- ikia
- ilun
- iodo
- irabiatu
- 1 irazki
- izerdi
- izotz
- izotzaldi
- jangar
- 1 jo
- joare
- 1 karroin
- kobre
- koipe
- koipeki
- korapilo
- kreditu
- 1 labe
- laino
- 1 lanketa
- laztandu
- lehen
- lehertu
- 1 lelo
- 2 letxera
- lurgai
- makurtu
- 1 malko
- martxo
- mea
- mehetu
- mendi
- metailu
- metal
- 1 min
- mugatu
- 1 muin
- 1 muino
- muna
- negar
- ni
- noranahi
- odol
- ontzi
- orduan
- oroitzapen
- orrazi
- parranda
- patxada
- peligroso
- pena
- pentsamendu
- 1 pil
- saihestu
- salda
- sukalde
- suntsitu
- tantaka
- tauki-tauki
- taupada
- turnatu
- tximindu
- 1 txit
- ur
- uraska
- 3 urra
- urtarazi
- 1 urtatu
- 2 urtegi
- urtuka
- uxatu
- uztarri
- zabal
- ze
- zehar
- zenbait
- zezen
- zilar
- zingla
- zirrista
- zorion
- zortzi
- zu
- zuhamupe
goiburua
muna.
sense-1
1.
(V-ger-arr-arrig-m-gip; det., Añ (V), Izt 106v, H (V); Zam Voc
),
mun (V-ger, BN)
Ref.:
A (mun, muna);
Lh (mun);
Elexp Berg
.
Ribazo, cerro, muro; colina. "Loma de tierra" , "cerro, collado, (V) muna, munea", "ribazo" Añ. " Munoa, muñoa o munia significa en vizcaíno "ribazo" y creo que el propio término guipuzcoano por colina es éste, pues siempre significa altura pequeña" (3-4-1858). Ur Carta a Bon BAP 1954, 270. " Muna urtu (V-ger), desprenderse las tierras" A. " Bedar onek [...] arbi ta azaartean, munetan, lur gozoan erneten dira, [...] brotan entre nabos y berzas, en los ribazos, en buena tierra" Ib. (s.v. korkotz). Azkue recoge tbn. la forma muni "ribazo", del manuscrito de Ochandiano, seguramente mal deducido del determinado munia. Cf. Izt C 22: "Gure asaba zintzo ernaiak izena ifini bear ziotenean tokiren bati, aurrenengo lana egiten zeben beraren egoitzari begiratzea. [...] Baldin bazan mendiskaren bat bukatzen zana musturrean, deituko zioten Mugia, baldin bazan txata esango zioten Munia". v. muino, muga(6).
Tr. Documentado desde principios del s. XIX en autores vizcaínos.
Usteltasun beteko muna bat. Añ EL1 159. Muna baten satsaren ganean egon zan jarririk egun askotan. Añ MisE 63. Emeko ormia jo, ango munian etxun, sasi onetan jausi, [...]. Astar II 122. Ez dagijozula inos inori, [...] esirik edo munarik imini, dotia edo etxia edo adiskidetasuna ukatuta. fB Ic III 356. An dabil bere Aita Kamara injineroa, / gastadoreai munak non egin erakusten. AB AmaE 186 (v. tbn. 272). Baster sokoetan egozan alkarturik orri-mueta asko, muna-azpietan, ate-ostietan, erreka-ondoetan. Ag AL 108. Zulo andi bat, munan barrura sartuten zana. Echta Jos 247 (v. tbn. 246). An agiri zan bera, muna-goienan, mutikoeri begira barreka. Kk Ab I 63. Antsiz eta negarrez mendi ta muna zear. Onaind ( in Gazt MuIx 153 ).
v. tbn. Zav Fab RIEV 1907, 98. Laux BBa 74. Amez in EuskOl 1933, 74. Otx 105. A EY III 32.
Ribazo, cerro, muro; colina. "Loma de tierra" , "cerro, collado, (V) muna, munea", "ribazo" Añ. " Munoa, muñoa o munia significa en vizcaíno "ribazo" y creo que el propio término guipuzcoano por colina es éste, pues siempre significa altura pequeña" (3-4-1858). Ur Carta a Bon BAP 1954, 270. " Muna urtu (V-ger), desprenderse las tierras" A. " Bedar onek [...] arbi ta azaartean, munetan, lur gozoan erneten dira, [...] brotan entre nabos y berzas, en los ribazos, en buena tierra" Ib. (s.v. korkotz). Azkue recoge tbn. la forma muni "ribazo", del manuscrito de Ochandiano, seguramente mal deducido del determinado munia. Cf. Izt C 22: "Gure asaba zintzo ernaiak izena ifini bear ziotenean tokiren bati, aurrenengo lana egiten zeben beraren egoitzari begiratzea. [...] Baldin bazan mendiskaren bat bukatzen zana musturrean, deituko zioten Mugia, baldin bazan txata esango zioten Munia". v. muino, muga
Usteltasun beteko muna bat. Añ EL1 159. Muna baten satsaren ganean egon zan jarririk egun askotan. Añ MisE 63. Emeko ormia jo, ango munian etxun, sasi onetan jausi, [...]. Astar II 122. Ez dagijozula inos inori, [...] esirik edo munarik imini, dotia edo etxia edo adiskidetasuna ukatuta. fB Ic III 356. An dabil bere Aita Kamara injineroa, / gastadoreai munak non egin erakusten. AB AmaE 186 (v. tbn. 272). Baster sokoetan egozan alkarturik orri-mueta asko, muna-azpietan, ate-ostietan, erreka-ondoetan. Ag AL 108. Zulo andi bat, munan barrura sartuten zana. Echta Jos 247 (v. tbn. 246). An agiri zan bera, muna-goienan, mutikoeri begira barreka. Kk Ab I 63. Antsiz eta negarrez mendi ta muna zear. Onaind ( in Gazt MuIx 153 ).
v. tbn. Zav Fab RIEV 1907, 98. Laux BBa 74. Amez in EuskOl 1933, 74. Otx 105. A EY III 32.
sense-2
2.
"
Mun (V-ger), límite"
A.
azpisarrera-1
MUNA-BELAR
(-bedar V-ger-m ap. A; Dv). "L'herbe sauvage (sans doute par opposition au foin des prairies)" Dv. "Hierba rastrera que produce granillos rojos a los que son muy aficionados algunos pajarillos; litm., hierba de ribazo" A. v. MUINATZ-BELAR.
Ardi bat sartu zan soluan, / ez eban beste gatxik egin an / ezpada jan muna bedarra. (es la hierba silvestre. En Bizcaya se designa con este nombre la hierba que sirve de lindero entre los campos). Ur CancB 94.
Ardi bat sartu zan soluan, / ez eban beste gatxik egin an / ezpada jan muna bedarra. (es la hierba silvestre. En Bizcaya se designa con este nombre la hierba que sirve de lindero entre los campos). Ur CancB 94.
azpisarrera-2
MUNA-URRATU (V-gip ap. Elex Berg
),
MUÑARRATU (V-gip ap. Iz ArOñ
).
Desprendimiento de tierra.
muna
-
muna....
-
1. (V-ger-arr-arrig-m-gip; det., Añ (V)...
-
2. " Mun (V-ger), límite" A....
-
MUNA-BELAR (-bedar V-ger-m ap. A; Dv). "...
-
MUNA-URRATU (V-gip ap. Elex Berg ), MUÑ...
<< 1 muino 0 / 0 negar >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
