1.
(Urt I 114, Chaho, H; u- Lar, Añ, H). Humano, relativo al hombre."Actio humana, obra humanoa"Urt I 114.
Eta egin ukhan du natura humano guzia odol batetarik. LçAct 17, 26 (He gizonen arraza guzia, TB gizonki guzia).
Leinu humano guziaren Salbadore. LçIns A, 7v.
[Salbadoreak] haragi humano harturik. LçAdv *** 2r.
Natura humanoa / edo gizontasuna. Gç 212.
Dibinoa eta humanoa. ArgDevB 241.
Zure gogoetak, hala nola zure gutiziak humanoak dire. Ch III 17, 1 (SP gizonaren gogoetak dire).
Personalidade humanoa. OA 30.
Sentidu umano edo emengoak baño gorago. CbEg II 205.
Errespetu humanoz bezala. MarIl 129.
Arraza humanoá. EvANMt 19, 4 (Samper jenero humanoa, Hual linaje umanua; Ur (G), Echn gizona).
Merezi dituzute / ondo onoreak, / zu ta zure txalupen / zeguen jendeak, / zergatikan zeraden / umano nobleak. Arrantz 93.
Akabau da jende umanua, da eldu da perrua. "Se ha extinguido la raza humana y ha aparecido la perruna (aludiendo a la decadencia del paganismo y al advenimiento del Cristianismo)".JMBMund II 82.
v. tbn.
Humano: Tt Onsa 166. Iraz 54. El 22. CatLan 36. Mercy 28. Mg PAb 84. Bv AsL 33 (u-). CatLuz 31. Jaur 386. FamInst 847. BaztSerm1 246. CatS 25. CatUlz 18.
azpiadiera-1.1
humana. (Forma de fem.). Natura humanaren [redenpziona]. TtOnsa 116.
Kristoren naturaleza humana edo gizontasuna. OA 17.
Miseria humanaz. Ib. 162.
sense-2
2.Humano, compasivo. Zareten beldur guzirekin nabusién suiet, ez solament onén eta humanoén, baina dorpén ere. "Bons & humains".Lç1 Petr 2, 18 (He prestu eta manso, TB on eta yustu).
Lege hurus eta humanoa. Revol 149.
Hanko jaunak bagintü zu beizain hümano, / ezkiniroiala haz, hainbeste tirano. Etch 590.
Graziak, Pasaiako / jende umanua!Xe 208.
Pasaiako gizon bat / gizon humanua, / frankeza aundiya du, / jeniyo sanua. Noe 35.
Aberatsa dalarik / txit da umanua. JanEd I 16.