Harremana

    OEH - Bilaketa

    964 emaitza u bilaketarentzat

    Sarrera buruan (15)


    Sarrera osoan (494)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ardagai.
    etimologikoa
    Etim. De lat. cardu(u)s + gai, con desaparición de la oclusiva sorda inicial latina.
    sense-1
    (V-gip, G-azp-goi); ardakai (G-azp); ardangai (AN-larr); artagai (G-bet) Ref.: A Urkia EEs 1930, 8; Garate BAP 1949, 354; Asp Leiz (ardangai); ZestErret (ardakai/ardagai).
     Hongo yesquero; yesca. "Cierto agárico sin tallo, cuyas especies viven parásitas en el tronco del alerce, el chopo, la encina y otros árboles (seco, sirve de yesca)" A. "Sultzu (= Ardagai). Sukarriaz ateratako sua artzeko gaia (V-gip)" Urkia EEs 1930, 8. "Artagaia, la yesca de los manzanos, usada en Orio para su bendición el miércoles de Ceniza" Garate Cont BAP 1949, 354. "Ardangai [sic], yesca" Asp Leiz. "Ardagaia baño leorragoa, bastoagoa" (G-azp). Cf. VocNav: "Ardagay. Nombre popular del hongo "Ungulina fomentaria"; sin interés culinario". v. ardai.
    Suaren ondotik ardagaia kendu egiñ bear da. Ag G 146. Artu du garrautsen saskia, bear dan aña sukarri zuloetan sartu du, ardagai ari luzeak arretaz ipiñi ditu. Ib. 345. --Urrutitik eskuzabal diruditenak, gerturaezkero agitz ardagaia baino legorrago izaten dira. A Ardi 24. Beste belarri-zulotik ardagai piztua sartu zion. Muj PAm 68. Ardagai puska bat piztu zuan. Ib. 68. Orrela bagoaz, laster degu itzal pixka bat billatu-eziña [...] ta denboraz dira gure mendi ta belardiak ardagaia baño legorrago biurtu-ta. Munita 13.
    azpiadiera-1.1
    (Como segundo término de comparación, para resaltar la idea de sequedad, aridez). Cf. infra ARDAGAIZKO.
    Ardagaia baño legorragoa izan ogia. (G-goi). EEs 1928, 167. (ap. DRA) Ta auxe arrigarria: otoitzean, otoitzerako zeuzkan orduetan, ardagaia baño legorrago arkitzen zan. Manzi GPatroi 85.
    azpiadiera-1.2
    Alimento, estimulante.
    Deitzen badio [edanari] Origenes-ek vitiorum omnium mater, bizio guzien ama; deitzen badio Konzilio batek bizio guzien ardagaia ta iñudea, omnium vitiorum fomes ac nutrix . AA III 383.
    azpiadiera-1.3
    Combustible.
    Amukua esaten ari da! Entzun al duzu? Amukua ardagaia bait da. Lab SuEm 203. Joxe txirbil billa bidalia duala. Txirbillak ostutzera Alperrik ordea, ezin billatu izan ditu-ta. Eta ordez, amukoa, entzuten? Bai amukoa ekarri du. Ta amukoa Willik dionez askozaz ardagai <arukgai> obea da. Lab SuEm 203.
    azpiadiera-1.4
    (Uso adj.).
    Sahara ematen zun / Urbia zelaiek. / Ain lur ardagaiek, / urritu jan-gaiek, / nola egon alaiek / ardi ta artzaiek? Insausti 251.
    azpisarrera-1
    ARDAGAIZKO (Adnom.).
    Nori biotza samurtzen etzaio bere umeak [...]? Biotza ez samurtzea, ardagaizkoa izan bear. E. Mujika EEs 1913, 251.

    ardagai

    ardagai
    << arazo 0 / 0 1 ardi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper