Orotariko Euskal Hiztegia
OEH - Bilaketa
178 emaitza inola bilaketarentzat
Sarrera buruan (5)
Sarrera osoan (173)
- adar
- adardun
- adargabe
- ahal
- ahalguz(t)idun
- ahalorotasun
- aho
- aiher
- aitamen
- aitzurkada
- aixer
- aizkora
- alain
- albiste
- alboraka
- aldendu
- aleunka
- amets
- antsia
- antzina
- 1 aparatu
- apartatu
- apeta
- apurtu
- arandu
- arin
- aritze
- 1 aroi
- arren
- 2 arrolatu
- 2 artetu
- 1 askatu
- askotxo
- asmatu
- 1 astun
- atondo
- atzeman
- atzeraka
- aukera
- aurpegi
- aurreratu
- 1 ba-
- bai
- bakar
- balent
- bandera
- 1 barren
- barru
- barrurakor
- behar izan
- behinola
- bekatu
- belauniko
- berez
- bertan
- berton
- besamotz
- beste
- bestela
- 1 beta
- bete
- betikide
- 1 bide
- 2 bide
- bigundu
- 1 bikain
- bikote
- bitarte
- bizibide
- 1 borroka
- dena dela
- diauta
- disimulatu
- dohaikabe
- ehola
- ehula
- ehunla
- elkar
- entenditu
- 1 eraman
- ere
- erregelamendu
- esker
- eskumotz
- estu
- ez
- ezelan
- ezer
- ezezko
- 1 ezin
- eztei
- gatibatu
- geroenean
- gizon
- gogo
- halaxen
- handikigo
- hari
- harrotu
- hartaratu
- 1 hartze
- hasiera
- hautsi
- hauxe
- herri
- hobetsi
- horixe
- horrela
- horretarainotu
- hotsare
- ihola
- ihula
- injuria
- inolan
- inon
- irudikor
- izakari
- jainko
- jainkoarren
- jaun
- kakotxa
- kaltegarri
- kapaz
- kargamendu
- 1 korritu
- kutsu
- lore
- lortu
- 1 manera
- 1 marka
- minarazi
- mingaineratu
- mintzoera
- motz
- nehola
- nihola
- nolabait
- odol
- oharkabetasun
- ohartarazi
- oin
- oinarri
- oinazpiko
- 3 ondo
- orainaldi
- oroimingarri
- ospatu
- platika
- plazazale
- saltsa
- sinesmen
- 1 su
- susperrarazi
- toki
- udare
- ukitu
- unetxo
- utzarazi
- utzi
- uztartu
- zaldi
- 1 zanga
- zehar
- zentzun
- zer
- zergai
- zikoizkeria
- zirkinaldi
- zomorrotu
- zoriongabe
- 1 zorro
- zuztar
- ñola
goiburua
injuria.
sense-1
1.
(Lcc, Urt III 358 y I 115, Chaho),
iniuria,
induria (Ht VocGr 375).
Injuria, ofensa, insulto.
Ieinkuari egiten duk iniuria handia / hura borrer egiten duk iuje eure buruia. E 246. [Blasfemioa] partikularki hartzen da Iainkoari egiten zaión iniuria eta oprobioagatik. Lç Decl ã 2r. Ze eukaikezu / iñogaz injuriarik. Lazarraga 1203r. Euren injuria dabe benga[tu]. (Cantar de la quema de Mondragón). IC I 555. Alferra ernatzen dute ezten eta zihiez / eta ikhean ioatera bortxatzen iniuriez. EZ Man I 108. Puxant naiz zu konfusione eta induriatik libratzeko. "Injuria" . Arbill III 36, 3 (SP erran gaixto, Mst goitzarren, Ol irain). Hekien balsan gorra bezala nintzen hekien induriak ez aditzeagatik. Gç 45. Jesus berari esan zerozten mihira zitzaizten blasfemi ta injuri guziak. Mb IArg I 261. Laugarrena, bide bagak edo injuriak parketea. Cb CatV 45 (injuria Bet 14, Cap 13, OA 100, El 13, Iraz 33, CatB 51, CatLlo 51, CatAe 48, CatSal 49, CatR 49, CatUlz 35; atsakabada edo injuriak CatBus 27). Errege edo Jaun andien aurrean pipa artzea litzake injuria ematea. Mg CC 229. [Badira] areriotasunian luzaro egon dirianak [...] euren eretxijan injurija andiren bat artu dabeelako. Mg CO 251. Personarik urkuenaren injurijaak dirala gatxeenak eruaten. JJMg BasEsc 185. Zeuta aldean burlatzen zuten / marruekoak española, / injuri asko egiten eta / sufritu ezin iñola. Afrika 140. Izandu ditut injuri asko, / injustizi geiegiak. Noe 32. Alkarri egindako injuri edo irain garratzak. Ag Serm 355.
v. tbn. Ber Trat 73r. Gco I 450. fB Ic I 8. BBatzarN 183. Xe 291.
Injuria, ofensa, insulto.
tradizioa
Tr. Documentado hasta finales del s. XIX, sobre todo en catecismos.
Ieinkuari egiten duk iniuria handia / hura borrer egiten duk iuje eure buruia. E 246. [Blasfemioa] partikularki hartzen da Iainkoari egiten zaión iniuria eta oprobioagatik. Lç Decl ã 2r. Ze eukaikezu / iñogaz injuriarik. Lazarraga 1203r. Euren injuria dabe benga[tu]. (Cantar de la quema de Mondragón). IC I 555. Alferra ernatzen dute ezten eta zihiez / eta ikhean ioatera bortxatzen iniuriez. EZ Man I 108. Puxant naiz zu konfusione eta induriatik libratzeko. "Injuria" . Arbill III 36, 3 (SP erran gaixto, Mst goitzarren, Ol irain). Hekien balsan gorra bezala nintzen hekien induriak ez aditzeagatik. Gç 45. Jesus berari esan zerozten mihira zitzaizten blasfemi ta injuri guziak. Mb IArg I 261. Laugarrena, bide bagak edo injuriak parketea. Cb CatV 45 (injuria Bet 14, Cap 13, OA 100, El 13, Iraz 33, CatB 51, CatLlo 51, CatAe 48, CatSal 49, CatR 49, CatUlz 35; atsakabada edo injuriak CatBus 27). Errege edo Jaun andien aurrean pipa artzea litzake injuria ematea. Mg CC 229. [Badira] areriotasunian luzaro egon dirianak [...] euren eretxijan injurija andiren bat artu dabeelako. Mg CO 251. Personarik urkuenaren injurijaak dirala gatxeenak eruaten. JJMg BasEsc 185. Zeuta aldean burlatzen zuten / marruekoak española, / injuri asko egiten eta / sufritu ezin iñola. Afrika 140. Izandu ditut injuri asko, / injustizi geiegiak. Noe 32. Alkarri egindako injuri edo irain garratzak. Ag Serm 355.
v. tbn. Ber Trat 73r. Gco I 450. fB Ic I 8. BBatzarN 183. Xe 291.
sense-2
Beldurrik ez du nere biotzak. --Ezpaitakizu, induriaz... 'Las amenazas' . Zait Sof 125.
Nabarmenduak
