Tr. Documentado en autores vizcaínos desde mediados del s. XVIII, es frecuente sobre todo seguido de bere. En DFrec hay 5 ejs.
sense-1
1.
(V);
ezela (V-gip);
ezerla (V-gip)
Ref.:
A;
EtxbaEib(ezerla);
ElexpBerg(ezela). (En contexto negativo).De ningún modo."Ezin ddot kinielia ezela azertau"ElexpBerg.
v. inola. Zeuria izango da, ezingo deutsu iñok kendu, eta ezingo dozu ezelan galdu. UrMarIl 62.
Ezin naz bete, ezelan, zernai aldikogaz. GandElorri 170.
Zer jazoten zan ezin ezelan barruntaurik. ABAmaE 134.
Ezelan kendu ezinik / zeloak bururik. AzcPB 130.
sense-2
2.(En exprs. con ahal).De algún modo.
Biurtu artian, ezelan al dabeela, bide bagako irabazijak. MgCO 248.
azpisarrera-1
EZELAN BERE (ezela beV-gip).
azpisarrerakoSense-1.1
a)(En contexto negativo)."Ezin ddau ezela be titulua etara"ElexpBerg.
Ez tratau ezelan bere ezkongeijaz, dalako peligru andiko gauzia. MgCO 242.
Mutilak eta neskaak? Ezelan bere ez. Inundi bere ez. fBOlg 129.
Alako lotsia emoten eutsan konfesetako eze ezin ezelan-bere onetara azartu zan. UrMarIl 68s.
Frutu orren alde edo zatiren bat al dira [...]? Ez, ezelanbere. ItzAzald 209.
Yanari barik ezin leike iraun / ezelan bere bizitzak. GMantGoi 80.
Eztot nik a ezelan ez-ta ezegattik be emaztetzat artuko. Otx 72.
Baña errotik ebagi ta zearo kendu, ezelan be ez. EguzkGizAuz 170.
Ezin, baiña, ezelan be atrapau. BilbaoIpuiB 118.
v. tbn.
Ezelan be(re):CatBus 50. AB AmaE 170. Echta Jos 54. Altuna 26. Erkiag Arran 151. Ezela be: And AUzta 100.
azpisarrerakoSense-1.2
b)(En exprs. con ahal).De algún modo.
Afaldu baño leenago, ezelanbere albadedi, errosarioa Ama Birjina Santisimeari sosiguz errezau. Oe 20s.
Ez dau balijo konfesinuak, lagunduten ez badeutsa kendubaren biurrera edo errestituzinuak, ezelan bere al dala ta al dan bestian. MgCO 257.
Extrema-unzinoeko sakramentuba artutera orduko, konpesau biar dau gaixuak, ezelan bere albadai. fBIc III 278.
azpisarrera-2
EZELANGO(V; ezelako V). Ref.: A (ezelako, ezelango); Elexp Berg (ezelako). (En contexto negativo). De ningún tipo. "De ninguna calidad, de calidad alguna" A. "Perretxikutan izan naiz baiña eztot topau ezelako perretxikuik" Elexp Berg. Ezelako ezbearrik gabe nere naikariak oro bakartegi apalean beteaz. IbiñVirgil 118.
Kanpo aldera ezelako orma barik.EtxabuKontu 179.
Erriko jaietan ezelango pelota jokorik ez da izaten. Ib. 182.