OEH - Bilaketa

284 emaitza honen bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (282)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gertakizun.
tradizioa
Tr. Documentado en la tradición meridional. En DFrec hay 98 ejs., todos menos uno meridionales.
sense-1
I . (Sust.).
azpiadiera-1.1
1. (, Dv, A).
Acontecimiento futuro. "Acontecimiento [...] si es evento" . "Événement, ce qui peut arriver. Gertakizunari begira zaudelarik, pendant qu'ils attendaient l'événement" Dv.
Orra [...] gertakizun lendanik nik zuei agertua, ta gertatzen den aldian erne ta kontu ta ez beldurtu. Mb IArg I 348. Nizaz hitzegiten zuen Eskritura Santuko profeziak edo gertakizun guziak osatu ditut. Gco I 261. Idazle oiek gogo-urritu eztitezen, ta gertakizun ari aalik ongien bidea ukatu naiez asmatua da. Ldi IL 98s. Teseu beste ez bedi gelditu, gertakizunak yakiteko. 'Lo que va a suceder' . Zait Sof 151. Beste ta beste geroko eginkizun, gertakizun eta itxarokizun. "Futuras actiones et eventa et spes" . Or Aitork 254. Ez ditugu gertakizunak aurretik iragarri nai. Txill Let 76. Gertakizun txarretan sartuko baituzue zuen burua. Vill Jaink 82.
azpiadiera-1.1.1
(Lo) que va a ocurrir.
Putzu gañean arinki dabilzanak eta gertakizunera begiratzen ez dutenak. Mb IArg I 247. Neuk ere ez dakit gertakizuna. Txill Let 107.
azpiadiera-1.2
2. + gertaizun. (No ref. al futuro). Acontecimiento, suceso; relato de un suceso. v. gertakari.
Gertakizun edo parabol egoki batekin esan. Mb IArg I 210. Gertakizun bera adirazten zuen pinturazko iduri bat. Aran SIgn 96. Alik eta gertakizun au ondo aztu zan arteraño. Zab Gabon 77. Zubi ontako gertakizunak izkribuz ezartzea. EE 1882a, 129. Iragoriko denporetako gertakizunak. AB AmaE 183. Euskalerriak bere kondairan duen gertakizunik aundiena da. Etxeg ( in Ag AL 6 ). Bere buruko irudittu ta era-aldiak gertakizunak bezala saldu. Inza Azalp 95. Bizitza ta gertakizun guziak. "Vida y milagros" (Quijote IX). AIr RIEV 1928, 600. Maikoak, batzar-ixillean, gertakizun eta agirikoak eztabaidatuko dituzte. "Los hechos" . EAEg 6-4-1937, 1441. Genesis ez zala yo bear gertakizun. Or QA 105. Inkesta bat izanen zela bezperako gertakizunagatik. Mde HaurB 106. Gerra aurreko gertakizuna da. Ugalde Iltz 59. Egun artako gertakizun guziak. Izeta DirG 125. Gertakizuna baezpako errialde batean, gaur egunean. Lab SuEm 165. Ez gendun geiago entzun karlisten gerrateko gertakizunik. Alzola Atalak 66. Beste zenbait gertaizun, izen aundikoak. Berron Kijote 205. Jarri nizkioken Altzako ertakizun bati bertsoak. Ataño TxanKan 200. Onela dira gure bizitzako gertakizun batzuk. BAyerbe 87.
v. tbn. Anab Usauri 142. TAg Uzt 273. Etxde JJ 231. Erkiag Arran 178. Bilbao IpuiB 249. SM Zirik 49. Osk Kurl 211. MAtx Gazt 90. Gazt MusIx 66. NEtx LBB 117. Uzt Sas 138. Onaind STeresa 37. JAzpiroz 10. Zendoia 7.
azpiadiera-1.2.1
Circunstancia.
Edo lagun artian arkitzen zalako, edo beste gertakizun batengatik. Bv AsL 28.
azpiadiera-1.2.2
Fenómeno.
Otoitzaldian gerta oi diran zenbait gertakizun bitxiri zer izena eman. Or QA 166. Gertakizun guztiak lege itsu ta baitezpadako batzuen arabera gertatzen direla. Vill Jaink 31.
azpiadiera-1.2.3
Argumento (de una obra).
Film honen gertakizuna gexa xamarra da. MIH 325.
azpiadiera-1.3
3. Preparativo, disposición; preparación.
Elexakuak emon eutsoezan gizajuari, ilteko gertakizunak egin be bai. Kk Ab II 49. Gertakizunetan ebillela. Erkiag Arran 106. Auteskundeetako gertakizunak aurrera yoiazan. Erkiag BatB 83. Eguraldi onerako gertakizunak lasai asko egin ditzake. Ibiñ Virgil 75. Etxerako gertakizunetan asi nintzen. Gerrika 33.
v. tbn. Txill Let 23.
azpiadiera-1.4
4. Dispositivo, instrumento, útil.
Berton [sotanoan] egozan garbiketarako gertakizun guztiak. Gerrika 29.
azpiadiera-1.5
5. Experiencia (?).
Bakotxak dugun gertakizunaz / kantuz behar dugu ari izan. Xa EzinB 113.
sense-2
II . (Adj., uso pred.).
azpiadiera-2.1
( -th- Dv, H). "Possible, qui peut arriver" Dv. "Qui est à arriver, qui n'est pas encore arrivé" H.
Beti gertakizun baita, ta bakoitzak gertarazi bear baitu bere barnean, mendez mende. Or QA 59. "Galdegaiaren" eta aditzaren artean etena, ixilunea, gertatzen dela edo gertakizun dela, bederen. MEIG VI 145. Hor gertakizun eta bigarrenean ezinkizun dena [ebakidura] . Ib. 152.
azpiadiera-2.1.1
(Det.).
Ez dakit adirazi balitzaie gertakizuna zela hau, siñistuko zuten Israelitak. Mb JBDev 224.
azpisarrera-1
GERTAKIZUN-HARI. Argumento (de una obra).
[The power and the glory-ren] gertakizun-aria. NEtx EG 1955 (5-12), 111.
gertakizun
<< geldi 0 / 0 geza >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper