1. (V, G, AN; Añ, H (o-)), hunen (Urt Gram 417, Dv, H), hunein (L), honein, hoinen Ref.: A (onen, hunein, unen); Etxba Eib .
Tan (referido al 1.er grado demostrativo). "Si, hunen, horren, hañ" Urt Gram 417. "Tan [...]. Tan bueno, hermoso, [...] especialmente cuando se tiene presente la cosa, onen ederra" Añ. "Hunen gaixtoa othe da bada! est-il donc si méchant que ceci!" H. "Onen zuria, tan blanco" A. v. hain, horren. Tr. Documentado al Sur desde Lazarraga, generalmente en la forma onen (aunque el citado autor usa onein). Son escasos los ejs. septentrionales: honein en Dechepare y Oihenart, hunen en Haramburu (213), Etcheberri de Ziburu, Gasteluçar, Larreguy (II 152) y Duvoisin, hunein en Axular y Pouvreau, hoinen en Barbier y honen en Oihenart.
Iamas zurekila enainde enoia, / [...] honein sarri utzi nahi nuzuia? E 199. Bardin gura naben azkero / onein kureldo tratadu. Lazarraga A, 1151r. Ene peneau onein andia dan azkero. Ib. A, A, 1152r. Madarika dadillala penen asmatzaillea / eta bekhatuak hunen latzki punitzaillea. EZ Man I 101. Ezta egungo egunean mundua hunein sentikor eta konzientziatsu. Ax 431 (V 279). Noiz arteiño egonen gara hunein penatuki? Ib. 606 (V 389). Ni honen bero / nakusun gero / zure gogoz maitatzera, / zu zerk hain haitu / egiten zaitu / nizaz ez gogaratzera? O Po 14 (65 honein). Zergatik hunein maiz gogoan nadukazu, eta nik zergati hunein gutitan gogoratzen zaitut? SP Phil 122 (He 124 horren). Nola hunen berant darotzut eman arima gustia! Gç 103. Al ere zu [...] zere Jaun onarekiko onen epel, onen otz galdua? Mb OtGai I 175s. Zertako barutu zen Jesus orrenbat egunez ta baru onen gogor-ean? Mb IArg I 227. Ta miserikordia onen andiagatik zer emango dizut nik? Cb Eg II 138. Ai Jauna, zugana onen berandu etorriaz damu det! Cb Eg III 292. Eta onen erraz biurtzen nas lengo bekatura? Añ EL1 22. Onegia da gure Jaungoikoa gaitz onen andia sendatzeko bidea ukatzeko. AA III 269. Eztau onen ariñ oñastarri batek / batetik bestera bidea egiten. Zav Fab, RIEV 1907, 542. Nola zare hunen gor, Jaunaren deia ezbaituzu entzuten? Dv LEd 235. Amatxo, nola daude orañ gauza guziak onen eder? Arr GB 56. --Zer nai du? --Nik? Ikusi. Ikusi onen gauza ederrak! Sor Bar 97. Etzaitut bein ere ikusi onen larri ta ilun. A Ardi 50 (v. tbn. BeinB 72). Begiz ikusia baño ere egizkogotzat dauzkagu. Onen sendoa bear du izan zure siñismenak. Inza Azalp 25. Hegalño hau ezpaliz izan hoinen xarra, [...]. Barb Sup 187. Noiz arte pairatu behar othe du hoinen saminki? Ib. 4. Onen luzaro zutunik egon ezkero nekatu egingo naz eta. Otx 81. Etxetik onen urbil naizela balekite [...]. Etxde JJ 188. Txuspin, nora ua onen goiz? Erkiag Arran 15. Onen biotz gogortzat al naukazu? Ib. 100. Aspaldion ez yoat nik dirurik onen errez irabazi. Erkiag BatB 181. Beste erri bat onen apaña / gaitza da billatutzia. And AUzta 152. Inguruak ez ziren honen zoragarri. MEIG I 155. Honela ari dira, honen ezagunak ez diren beste adibideak ez ekartzeagatik [...]. In . MEIG VI 29.
v. tbn. BorrB 24. It Fab 145 (v. tbn. 156). Aran SIgn 33. AB AmaE 136. Goñi 59. Tx B I 113. Enb 165. Or Mi 47. Ir YKBiz 449. TAg Uzt 240. Lab EEguna 113. JAIraz Bizia 58. NEtx Antz 62. Bilbao IpuiB 173. Anab Aprika 36. Gazt MusIx 131. Arti MaldanB 215. NEtx LBB 130. Berron Kijote 211.

2. "(V, G, AN), tal (como éste). Onen etxetan, en tal casa" A. " Onako ordutan, onen ordutan, a tal hora" A Morf 650.
[Abadeak] albistea bialdu dau meza emoten duala onen egunetan eta onen ordutan. Kk Ab II 68 (v. tbn. I 119).