Harremana

    OEH - Bilaketa

    80 emaitza fan bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    senar.
    Onom.: Pero Miguel Senarrco. (1319) Arzam 399. Pedro Senar. (1366) Ib. 399.
    sense-1
    1. (gral.; Lcc, Volt 93, VP 85v, Lar, Añ, Izt 100v, Dv, H; -nh- SP, Urt I 19, Ht VocGr , Arch VocGr, VocBN , Gèze, Dv, A), senaar (Dv (V)). Ref.: Bon-Ond 139; VocPir 174; A; EI 186; Lrq; ContR 533; Iz ArOñ, Ulz ; Etxba Eib ; Holmer ApuntV .
    Marido. v. gizon, esposo.
    Tr. De uso general. Al Norte la forma más usual es senhar, aunque tbn. hay ejs. de senar, en su mayoría del s. XX. En DFrec hay 61 ejs. de senar.
    Horren senar hon eta leial izateko. (Huici, 1506). FLV 1992, 57. Nik Maria zu Martin arzen zaitut neure senarzat Erromako legeak manatzen duen bekala. (Aoiz, 1551). FLV 1992, 64. Ni baitan dukezu adiskide bat; / balia dikezit senhar gaixto bat. E 211. Ezen bortz senhar ukhan ditun, eta orain dunana eztun hire senhar. Lç Io 4, 18. A daratzanean bere senarrak / bere beso laztanaz estaldurik. Lazarraga B15 1181v. Emazte haren senharra hil arazi zuenean. Ax 526 (V 338). Ea emazteak obedezietan daben senarra gauza iustuetan. Cap 113s. Otsoa senar duenak oihanera beha. O Pr 386. Senharrak, dio Iondone Petrik, zaudete zuhurki zuen emazteekin. SP Phil 396. Ama Birjinaren senhar bezala, [Josephek Jesüs] hazi eta errekeitatü dialakoz. Bp I 33. Parte artzea senarrak edo emazteak korputzaz batak bestearen aidearekin. OA 79. Deseo loiak daukazana iñoen senar da emazteakaz. Arz 44. Sararen lehenbiziko zazpi senharrak. CatLav 322 (V 159). Andreek beren senarreki nola? El 54. Jainkoak eman zion senhar prestu hura haren garbitasunaren begiraille bezala. Lg II 98. Mithridataren emaztiak jarraikiten zian bere senharra gerla güzietan. Egiat 218. Izanbéz bakótxak bere emástea, ta bakótxak bere senárra. LE Matr2 84. Eva berak jan ta janerazi zion bere senar Adani. Ub 9. Gorde ezazue kontu ta arreta andiarekin zeren lenbiziko amorioa lenbiziko senar edo esposoarentzat. AA III 393. Ez jaka ain erraz senar ordi bati au egitia. Astar II 129. Emakume bat alargundutzen zanean, senar zanaren anaiarekin ezkondu oi zan. Lard 50. Ezen etzezazken hain errexki trenka estekatua zaukaten lokharri guziak, orduan oraino bizi zituelakotz ama, senharra eta haurrak. Jnn SBi 77. Aphez nausiek ützültzen zütien [neskatilak] aita amer, hek senhar bat eman liezen. Ip Hil 63. Neure senarra dot, ta beragaz / bizi naiz naibage barik. Azc PB 173. Parabisutik! Ikusi duzue gure Goanes, ene lehen senharra? Barb Leg 142. Etzuen senartzarako nai. ABar Goi 68. --Peru senar zendun, ezta? --Bai, senar neban bai. Bilbao IpuiB 94. Ar nazazu senartzat. NEtx LBB 399. Nori joanen ziren bere eta senar zenaren ontasunak. Ardoy SFran 39. Bera oin utsik eta senarra oiñetakoz. Gerrika 117. Peneloperen pare, senar herratuaren espero etsian. MEIG VII 29.
    S. Josef dela bai Maria Santisimaren esposo, baña ez senar. LE-Fag (cf. 1 esposatu).
    sense-2
    2. (SP, Dv, H).
    Macho de un corchete. " Kurtxeta senharra, crochet à boucle" SP. "Partie du double crochet qui porte l'agrafe" Dv.
    azpisarrera-1
    SENAR HARTU (Lcc, H; -nh- L, BN, S ap. Lh; H). Desposar, tomar como marido. "Maridar, senar artu" Lcc.
    Algar senhar eta emazte hartzen diela. Bp I 81.
    azpisarrerakoSense-1.1
    (Con posesivo).
    Mutil gazte prestu bat / bere senar hartu. Etcham 171. Jose Maria zan ezkongaia / bere senar artuteko. Ayesta 28.
    azpisarrerakoSense-1.2
    (Con senar determinado).
    Oraindiño eztaukala gogorik senarra artuteko. Echta Jos 224.
    azpisarrera-2
    SENAR-HARTZE (H (+ -nh-)). Matrimonio, acción de tomar marido.
    azpisarrera-3
    SENAR BEHAR. "Novio" A Apend.
    Orai konsolatzen niz / Ene aita-metan, / Ene senar beharra, / Zu, Ameriketan. (1915). LuzKant 144.
    azpisarrera-4
    SENAR EGIN. Desposar, tomar por marido.
    Otsoa senar dagianak beti oianera begira. RS 338. Gastelauna negia senar, oñean ar ta begian negar. Ib. 555.
    azpisarrerakoSense-4.1
    Zuzaz berze senarrik ez egiteko (Belascoáin, 1536).ASJU 1981, 82.
    azpisarrera-5
    SENAR-EMAZTE (V-gip, G-azp-to-nav, AN, B, BN, Ae, Sal, R; Añ; -nh- L, BN, S; senarramazte G-nav, AN-ulz). Ref.: Bon-Ond 153; VocPir 176; Lh; BU Arano; Iz Als, Ulz, ArOñ, To, R 405; Etxba Eib; Gte Erd 109. a) (Pl.). Marido y mujer (tbn., aunque el significado resulta ambiguo en muchos casos, 'maridos y mujeres'). "Esposo, esposa; marido y mujer" Añ. "Más usado es andra-gisonak" Iz ArOñ. Tr. De uso gral.
    Senhar emaztén separazioneaz. Lç Mt 5, tí. Konstantinoplako enperadore senhar-emazteak. Harb 462. [Ea] senar-emazteen bizitzea egiten dabeen. Cap 113. Senhar-emazteak iduki / gaitzatzu zure bakean. Gç 206. Senar-emazteen egiteko handia. Mb IArg I 180. Madridtik beren markesadura senar emazteak joan ziran. Cb Just 20. Senhar emaztek behar dütela üken arrangüra haurren eraikitziaz. CatLan 159. Senarremasteén konformidáde óna. LE Matr4 530. Ananias eta Saphira senhar-emazteak. Brtc 108. Gaur erakutsi gura neukez senar emaztiak batak bestiaganako daukeezan obligaziñoiak. Zuzaeta 134. Begira senar-emazteak etziten zeraten oian eratzotzen dituzun umeak. AA II 83. Senhar-emaztek. Dh 176. Senar emazte izan baga alkarregaz nastetan dirianak. Astar II 148. Senhar emazte galant hurak. Etch 624. Miranda-etxeko senar emazteai. Izt C 157. Entero kristau onak ziraden senar-emazte batzuen etxe batean. Aran SIgn 31. Tomas eta Tomasa senar emazteak. AB AmaE 322. Bizi zituan bi senhar-emazte, senharra Pacheko, emaztea Inkarnazion. Elzb PAd 58. Senhar-emazte saintü elibat, Joakim eta Ana deitzen zirenak. Ip Hil 13. Bizi izaiteko bakian eta amorioan, senar emazte gisa. Mdg 139. Baderamatzate azkenean, kasik betan, senhar emazte xaharrak hil-herrirat. JE Bur 106. Zein dira senar-emazteen alkarrekiko eginkizunak? KIkG 54. Senar-emazte biok irizpide bateratu orduko. FIr 132. Senar-emazte batzuk edo irutzuk batera yoaten dira. Kk Ab II 142. Senar-emazteek illabeteko txangoa egin yunate Patagonira. Or QA 49. Senar-emazte naikoa zaarrak dagoz bertan eta seme bat. Erkiag BatB 169s. Fan gintzan senar-emazteak Erriberala guauren alabarekin bizpur egun igaretra. ZMoso 89. Senar-emazte biziko gira / elgarrekilan aisian. Mattin 96. Emen, auzoan, bagenduan senar-emazte beartsu batzuk. BAyerbe 72. Senar-emazte horietaz gainera, beste zenbait auzokoren bizitza ere erakusten digu kamera zorrotzak. MEIG I 144.
    azpisarrerakoSense-5.1
    Senar-emazte arteko laguntasuna.Etxde JJ 107. Senar-emazte artekoak [kartak]. NEtx Nola 10.
    azpisarrerakoSense-5.2
    Illabete barru, alkarren senar-emazte doguz gure Txomin Zorri ta Miren Arantxa. Bilbao IpuiB 276.
    (Sing.).
    Senhar emaztearen batasunik handiena. SP Phil 403s.
    b) (Sing.). Marido o mujer.
    Izkontziaren mithilgoan senhar emazte gaiztoaren batzian. Egiat 237. Projimuaren senar-emazterik ez desietia. CatLlo 7. Zein izan da ama on bat aña? Ez lagunik, ez adiskiderik, ez seme-alabarik, ez senar-emazterik. Ag Serm 572. Izorkeria berez ogen bada, besteren senar-emazteakin egiten dena areago. Etxde JJ 141.
    azpisarrera-6
    SENAR-EMAZTEALDI. Matrimonio, marido y mujer.
    Senar-emazte aldia asko ezagutu izan ditut nere jaiotokian eta auzo-errietan gisa berperean alkarganatuak. Izt C 239. Etxean gaudek bi senar-emazte aldi eta morroi-neskameak. Zab Gabon 28. Bildu ziran Txomin Urretaren baserrira iru senar-emazte aldi. Ib. 57. Bi senar-emazte-aldiak aurrik etzuten. JAzpiroz 47.
    azpisarrera-7
    SENAR-EMAZTE BERRI (Pl.). Recién casados. v. ezkonberri.
    Senar-emazte berri oentzat / or zuritasun jatorra! Or Eus 358. Senar-emazte berriak alkarrekin nola etortzen ziran. Etxde JJ 90. Senar-emazte berriak aurretik giñan. JAzpiroz 192.
    azpisarrera-8
    SENAR-EMAZTEGAI (c. sg. A EY III 311). (Pl.). Novios, novio y novia.
    Eta senar emazte gaiak [...] usteko dute [...] mundu guziya eta beste asko katibatzen dirala aien ezkontzaz. Iraola 126. Senar-emazte gaiak bezela sartuko gera. Alz Ram 52. Senar-emazte-gaiôk bear tugu uztarri. Or Eus 145. Senar-emazte gaiak izenbetu bear duten aitorpena. EAEg 5-11-1936, 219. Orrits aundi bat eman zun eztei aurretik senar-emaztegai berrien omenez. Etxde JJ 95. Elki zren paseura automobillan senar emaztegai pare bat. ZMoso 46.
    azpisarrerakoSense-8.1
    (Uso sing.).Senar-emaztegaiaren bidera atera ziran amar neskatxen irudikoa. Ir YKBiz 417.
    azpisarrera-9
    SENAR-EMAZTETU (-nh- L, BN, S ap. Lh). "Se marier (en parlant d'un homme et d'une femme)" Lh.
    Ikusi izan ditut [...] "urde" ta onen antzeko legunkeriak mutillarengatik zerizkiotenak gero senar-emaztetuta. Anab Usauri 114.
    azpisarrera-10
    SENAR-HILTZAILE (El) que mata, causa la muerte de sus maridos.
    Ez al dizugu, arren, seme edo alabarik sekulan ikusiko, senar-iltzalle orri. Lard 280.
    azpisarrera-11
    SENAR-SUNDAN. Buscando marido.
    Bere gogora etzala eldu, / senar-sundan bizittea. Echta Jos 232.

    senar

    senar
    << sakela 0 / 0 sobera >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper