(L ap. A
; Hb, Dv). Vuelta."Tour"Hb.
"Mouvement en rond, tour"Dv.
v. 1 bira. Manatu zion populuak egin zezan, zazpi egunez, hiri hartako murru guzien birunda. Lg I 190.
Bi iru birunda eman orduko, / ateratzen da eultzitik. OrEus 338.
Zaldun beorren birundarako / Ba dago begira-naia. "Hay mucha curiosidad para presenciar el recorrido, en círculo, de caballeros y caballos"
.Ib. 179.
Ontan, ezkerretik birunda bukatuz, jo nau bekaiñean. OrPoem 522.
azpiadiera-1.1
Ciclo. [Mihiak] likitsten du gorphutz guzia eta irazakitzen gure biziaren birunda guzia. "Rotam"
.HeIac 3, 6 (TB biziko denbora guzia, Dv iraupen guzia).
azpiadiera-1.2
Ronda. Zahagiaren seme yoria, / Nun duk aixtiko zorro lodia? / Gaizoa! lehen birundan xurgatu dautek odolaren erdia. ElzbPo 207.
Lenengoan peto egin zuten gorri oiek, bigarren birundan gurekin zunaten auzi. OrQA 79 (se refiere a la segunda vuelta de unas elecciones).
Ohorezko arno birunda batek bururatu du besta xume hori. Herr 22-3-1962 (ap. DRA
).
Círculo. Urean erori harriak ur-axalean birundak egiten ditu eta birunda horiek bethi zabalduz eta handituz doatzi. GaztAlm 17 (ap. DRA).
azpiadiera-1.3
Corro. Gure xoriek [haurrek] , elgarren ezagutza arras laster eginik, egiten daukute eskuz-esku lehen gauean berean erronda edo birunda pollit bat. Herr 22-9-1960 (ap. DRA
).
azpisarrera-1
BIRUNDA HARTU.
Rodear. Birunda arturik, esku-zartaka / arrotzen die mototsa [beorrai]. "Tomándolas la vuelta"
.OrEus 329.
azpisarrera-2
BIRUNDA EGIN.
Girar, virar. Biurgunea ezkerretara / dunak, aurrea berekin: / esku-beorra Lekunberri da, / birunda guk bear egin. "La yegua de mano es el de Lecumberri, y el nuestro tiene que virar"
.OrEus 233.
azpisarrera-3
BIRUNDAN.
a) Girando. v. biraka, birundaka. Bere makhila gorria buruaren gainetik birundan dabilkalarik. Elzb PAd 52. Nola birundan arbolari / Dan segitzen itzala. Elzb Po 200. Zeru-mugan birundan dabil, arranoa. Or Eus 131. Urrats alperrik aski egiñik birundan. Ib. 115. Aurreruntz bakarrik so egin dezaten, buruak burdinagatik birundan eragin-ezinik baitituzte. Zait Plat 48. b) Alrededor. "Burundan (Hb), autour" Lh s.v. buru (pero lo único que encontramos en Hb es Burunda, V. N. [village de Navarre?]). Haren ilheak lotzea zur baten birundan. Lg I 233. Eginen diozu [aldareari] urhezko khoro bat birundan. Dv Ex 30, 3. Eta bazen harrasi bat lau ezkarazttoak inguratzen zituena birundan. Dv Ez 46, 23.
azpisarrera-4
BIRUNDAN HARTU.
Rodear. Urek inguratu naute, bizia khentzeko heineraino; lezeak birundan hartu nau. "Abyssus vallavit me"
.DvIon 2, 6 (Ol esitu, Ker inguratzen).