1.
(
Lar,
Añ,
Hb).
Retrasar, demorar.
"Retardar"
Lar, Añ.
"Dilatar"
Añ.
v. berandatu.
Azkeneko bi bertso ok kendu egingo nituke, berandutu egiten baitute. Ipuia bukatua zegoan. Indarra kentzen dio.
Or Y
1933, 416.
(
AN-gip; VP
12v,
Añ,
H (G)).
Tardar, retrasarse, demorarse.
"Tardar"
VP
, Añ.
"Tarder"
H.
"
Berandutu egin zizian (AN-gip)"
Gte Erd 280 s.v.
(asko) tardatu. v. 2 berandu; belutu.
Tabernan sartzean bere moduko lagunekin, an berandutu ta joaten zala etxera zabuka.
Mg CC 148s (
CO 220 belutu
).
Berandutu zue.
(104)
"Tardó en venir"
.
LE-Ir.
Beranduturik bada ezkonberriaren etorrera, lo galetu ziran guziak eta loak artu zituzten. "Moram autem faciente sponso". Ur Mt 25, 5 (Lç nola sposoak ethortera beranzen baitzuen, Dv nola ezkonberriak luzatzen baitzuen, Ol senargaiak luzatzen zula-ta, IBk senargaia berandu zetorrelarik).
Iñork araugaiei buruz zer-esanik badu, mintza bedi, asko berandutu gabe.
Ldi IL 101.
Alare, lugin ua ekarri-erazi ezazu: ez berandutu.
Zait Sof 80.
Luzaturik, ordea, berandutzen baduzute, oiek baño geiago eta azkarragoen aurka yardun bear duzutela gogoan artu.
Ib. 48.
Bein eta berriz Mesiasi deika ari da Eliza: "zatoz, ez berandutu".
Or MB (ap. DRA).
Augustiñek berandutzen: griñak marmari egiten.
Or Aitork 205.
Uste baño geiago berandutu zuen illobak; bañan azkenean agertu zen bi poliziekin.
Izeta DirG 30.
Etzuten bada, aunitzik berandutu.
Ib. 123.
(Con -tzen).Tardar en.
Ain xuxen etzegoen basoa urruti, eta etzuen berandutu an sartutzen bizkaitar neskatx garbiak.
Otag EE
1882c, 510.
Beste batzuek Jaunak berandutuko dualakoan beren kontuak artzera etortzen, gaiztakeri guzietara jartzen dira.
Inza Azalp 12.
(Con aux. intrans. bipersonal).Retrasarse (algo a alguien).
Bear bada, berandutu egingo zitzaien etortzea.
Or SCruz 138.
(Part. en función de adj.).Tardo, que se demora.
Ark lilipen adats guria mozten zuen uda berandutuari ta Zephir nagiari par egiñaz.
Ibiñ
Virgil
110.
2.
(
V-m; Lar,
Añ)
Ref.:
A Apend; Zubk Ond.
Hacerse tarde.
"(Se hace) tarde, berantzen, berandutzen du, belutzen dau
"
Lar.
"(Se hace) tarde, berandutzen da
"
Añ.
Berandutu ta gero mutilla etxeratzen ez zala ikusita bere billa irten ziran batean.
Muj PAm 6.
Tira goazen, berandutzen ari dek eta.
Sabiag Y
1934, 23.
Ta gañera presa det. Berandutu baño lenago, beste leku batera iritxi bearra naiz.
NEtx Antz 90.
Toki baztarra da au, ta oso berandutu du.
Or Mc 6, 35 (Lç berandua duk).
Kerman bere, oindiño gei dago ta berandutu baiño leen...
Erkiag Arran 90.
--Seme! Nola erori aiz? --Berandutu ta illun...
NEtx LBB 98.
Eta jarrai aurrera, aitakide jauna, berandutzen ari du-ta.
Berron Kijote 82.
Berandutu egin baitzen.
IBk Mc 6, 35 (IBe berandutu zuenean
).
Erregeen bezperan pare bat gurdi gelditu ziran ateratzeko, oso berandutu zualako.
JAzpiroz 61.
Asi da jokuan da suerte ona tokatu. Irabazi egiten da segi ta segi berandutu arte.
BBarand 19.
(V-gip)
Ref.:
Etxba Eib; Elexp Berg.
.
Hacérsele tarde (a alguien).
"
Berandutu biar jatzu mezatarako
"
Etxba Eib.
"
Barriketan berandutu ein jat eta banoia klasera
"
Elexp Berg.
Bañan, emakumea, mugitu gaitean, berandutuko zaigu bestela.
Moc Damu 7.
Goazen azkar, egun argia da, naikoa berandutu zaigu.
Ag EEs
1917, 173.
Kiman berandutu zainalako amaren bildur ote aiz?
Or Mi 24s.
Berandutzen ari zaigu, ta bagoaz aurrera elizara orduz iritxi gaitezen.
NEtx Antz 46.
Neguko zapatu batean, Mendikuriko tabernan pixkat berandutu egin jaken, lagunekin berbetan.
Alzola Atalak 38.
Ardo trago batzuk egiñez berandutu zaio.
BBarand 18.
Igarri barik berandutu jakuen.
Gerrika 155.