OEH - Bilaketa
380 emaitza aise bilaketarentzat
Sarrera buruan (5)
Sarrera osoan (375)
- abadegi
- abitant
- ahatzehi
- ahaztu
- ahopilo
- ahul
- aiher
- aingura
- aipatu
- 1 aire
- aisa
- aisatu
- aiseki
- aisetasun
- aisexko
- aisia
- aisit
- aitzin
- aiuta
- aixa
- aixare
- aixeneko
- akomodatu
- 1 ala
- alasa
- alegiakeria
- alfer
- alferkeria
- alka
- amestu
- amets
- amorantia
- amore
- amurusia
- anarte
- antolatu
- 1 apaizki
- aralde
- arantza
- arauz
- 2 ari
- arin
- arindu
- armonium
- 1 arrai
- arrapostu
- arrats
- arrautza
- 1 arrosa
- arroztu
- arrunt
- artatu
- 1 arte
- ase
- asekari
- asentu
- askatasun
- 1 aski
- asmatu
- 1 asti
- 1 ate
- atera
- atsegin
- aurreko
- 1 auzi
- azeri
- azerikume
- bagaia
- baibenka
- baino
- baliatu
- bana
- banoki
- baretasun
- barreiatu
- batu
- bazter
- behar
- behar-ordu
- beherapen
- bekurunde
- 1 belar
- belarluze
- belztu
- berdaxka
- berdin
- beretu
- berrogei
- bestalde
- bestenaz
- bete
- beti
- bidaiatu
- bidaro
- bidasoi
- bidasotar
- bidegabe
- biharamun
- bihitto
- bihur
- 1 bilatu
- 1 bisuts
- bitore
- 1 bizio
- bortitz
- boz
- brida
- bulta
- burdina
- buztangorri
- deabru
- 1 deitu
- 1 dena
- deskantsu
- despendatu
- ditare
- dolumen
- edale
- egurkari
- 1 ehi
- eiki
- ekarri
- eman
- enbarkatu
- engreinatu
- enterka
- entregu
- epel
- era
- erabili
- erbiki
- erdiesgarri
- ere
- 2 eri
- 1 erkin
- erorarazi
- erraz
- 1 errebelatu
- 1 erreferatu
- errejitu
- 1 erreka
- eskualde
- eskuko
- eskuterre
- espos
- etsaminatu
- 1 etsi
- etxekotu
- ezagun izan
- ezagutza
- ezen
- ezik
- ezinbeste
- ezkon-egun
- ferratu
- firrindatu
- fite
- 2 forratu
- fuñatu
- gabe
- gaitz
- 1 galtzar
- ganer
- gaskoi
- gezur
- gihartsu
- gizonxkila
- gogokara
- gorapen
- gozagiro
- gozatu
- gozo
- greka
- gutxi
- haboro
- 1 hain
- hainbat
- haize
- haizeputz
- haizu
- halaxet
- hamabost
- hamaika
- hamalau
- 1 hara
- harengatik
- hargatik
- harramantza
- harritu
- 1 hartu
- hasperen
- hats
- hazaisa
- 1 hazta
- helde
- herrikotu
- heste
- heuragi
- higuintze
- 1 hilka
- hits
- hiztun
- hoin
- hoinbeste
- hortakotz
- hoztu
- 1 huts
- hutsune
- iharduki
- interes
- irentsi
- irrizkitu
- 1 ito
- 1 itsaso
- itsas zabal
- itxurgatu
- izan
- izutu
- jabetu
- jario
- jasan
- jorra
- kalkulatu
- kalkulehi
- kankanatu
- karako
- kargu
- karkailadun
- kaskako
- kiskil
- kliskatu
- koleratu
- 1 komai
- konponkizun
- konprenitu
- konsekuentzia
- kontsultatu
- 1 korritu
- korrozaka
- kosta izan
- kuia
- 1 kuku
- kukulauka
- kunkil
- labamendu
- larderia
- lauhazka
- 1 laxo
- lerratu
- libera
- libro
- liburutxo
- 1 lo
- loarin
- lodi
- loloxko
- luzagai
- mafrunditu
- maho
- malapartatu
- malizia
- 1 marraska
- mendratu
- meritu
- mintzo
- mizkindu
- modu
- mokokari
- 1 moto
- mozkorkeria
- 2 muka
- nardatu
- nauder
- nekatu
- neke
- nekez
- nondik
- nor
- noranahi
- oheratu
- oilar
- oinez
- ole
- 1 on
- onartu
- 2 ondo
- ongi
- ontsa
- orde
- ordutik
- 1 oro
- 1 osatu
- 1 otaska
- pagu
- 1 pare
- pasatu
- pedazu
- pena
- polit
- presentarazi
- prestamu
- puxantza
- 2 sakats
- satisfatu
- segida
- seinale
- sekararazi
- sendagarri
- senteria
- sinestegabekeria
- sinestekeria
- sinetsehi
- solas
- soldadu
- sorgin
- sos
- sozietate
- suabe
- 2 sumatu
- tamaina
- tinkatu
- tobera
- toki
- tontoxko
- trankildu
- tratu
- tresna
- triste
- tronko
- trufatu
- tta-tta-tta
- turruskatu
- 1 tuta
- txapel
- txarlatan
- txikitu
- txindurri
- txistuka
- 1 txopa
- txoriburu
- tzar
- uholde
- ukatu
- ulerkera
- ur
- urde
- 1 urte
- uxter
- uxtertasun
- uxtertu
- uzta-hurrondo
- xifritu
- xixka
- xortatto
- 1 xuri
- xuxendu
- zabal
- zabalkiro
- zabaltza
- zaltratu
- zalutu
- zango
- zartalahara
- zein
- zelebre
- zenbat
- 1 zeren
- zikoitz
- zilatu
- zilintzan
- ziliportakari
- ziri-ziri
- ziztadun
- zuritasun
- zurruburrukeria
goiburua
trufatu.
sense-1
1.
(L, BN, S; SP, Urt I 476, Ht VocGr, Lar, VocS
141, Lecl, Arch VocGr, VocBN
, Gèze (trü-), Dv, H)
Ref.:
A;
Lh;
Gte Erd 69, 164
.
(Aux. intrans. unipersonal; con instr.). Burlarse. Tr. Exclusivamente septentrional. En DFrec hay 2 ejs.
Trufatzen ziraden harzaz erraiten zutela: Ungi hel dakiala, Iuduen Regeá. Lç Mt 27, 29 (He, TB trufatu; Dv, Hual eskarniatu, Ur isekatu, Ip nausaz ari izan, Leon trufaka erabili, Or burla egin, IBk iseka egin, IBe isekaz esan). Predikariez trufatu naiz. EZ Eliç 145s. Trufa zaite hortaz guziaz. SP Phil 225. Iustiziaz trufa ladin. Tt Onsa 125. Nitzaz eta ene manuez / hanbat aldiz trufaturik. Gç 180. Eztire utzi behar gaizki ihardesten dutenez trufatzera. CatLav A, 7r (V 8). Dalilak egin ziotzan bere errenkurak, erraten zioela trufatu zela hartaz. Lg I 233. Ene pazientziaz trufatu haiz. Brtc 126. Eman dereitzün esparantzaz da trüfatüren. Egiat 245. Hekin ordenez / trufaturik. Monho 48. Debozioneaz trufatzeko. Dh 69. Eztüzü ez behar txipiez trüfatü. Etch 322. Erroez behar da hoberenerat ere trufatu. Hb Egia 34. Nere galmenta erakusten bazerotedan, ni trufa. Dv LEd 229. Trüfatü ondoan galtho hoiez. Ip Hil 11. Bada alafede hor zertaz trufa. HU Zez 144. Jende onez ez da hola nihun trufatzen. Barb Sup 112s. Gutaz trufatzen haiz, naski? Ox 54. Ez da haizü ihurtzaz trüfatzia; ez da trüfatü behar bera beno apalago batez ere. Const 20. Hitaz dremendenik trufatzea. Zub 50. Haren ametsez trufatzen zela. JEtchep 89. Gizon hok badugu emaztetaz trufatzeko ohidura. Xa Odol 272. Zuk badakizu zure buruaz ere trufatzen. Lf ELit 350. Bazuen hiru urte baino gehiago poliziaz trufatzen zela. Herr 8-2-2001, 8.
v. tbn. Harb 340. Hm 194. Urt Gen 19, 14. He Phil 226. Arg DevB 142. Xarlem 491. Arch Fab 145. Gy 37. ChantP 118. Elzb Po 206. Jnn SBi 148. Elsb Fram IX. Zby RIEV 1909, 399. Etcham 64. Zerb Azk 40. Mde Pr 47. Larz Senper 88. Casve SGrazi 106.
(Aux. intrans. unipersonal; con instr.). Burlarse. Tr. Exclusivamente septentrional. En DFrec hay 2 ejs.
Trufatzen ziraden harzaz erraiten zutela: Ungi hel dakiala, Iuduen Regeá. Lç Mt 27, 29 (He, TB trufatu; Dv, Hual eskarniatu, Ur isekatu, Ip nausaz ari izan, Leon trufaka erabili, Or burla egin, IBk iseka egin, IBe isekaz esan). Predikariez trufatu naiz. EZ Eliç 145s. Trufa zaite hortaz guziaz. SP Phil 225. Iustiziaz trufa ladin. Tt Onsa 125. Nitzaz eta ene manuez / hanbat aldiz trufaturik. Gç 180. Eztire utzi behar gaizki ihardesten dutenez trufatzera. CatLav A, 7r (V 8). Dalilak egin ziotzan bere errenkurak, erraten zioela trufatu zela hartaz. Lg I 233. Ene pazientziaz trufatu haiz. Brtc 126. Eman dereitzün esparantzaz da trüfatüren. Egiat 245. Hekin ordenez / trufaturik. Monho 48. Debozioneaz trufatzeko. Dh 69. Eztüzü ez behar txipiez trüfatü. Etch 322. Erroez behar da hoberenerat ere trufatu. Hb Egia 34. Nere galmenta erakusten bazerotedan, ni trufa. Dv LEd 229. Trüfatü ondoan galtho hoiez. Ip Hil 11. Bada alafede hor zertaz trufa. HU Zez 144. Jende onez ez da hola nihun trufatzen. Barb Sup 112s. Gutaz trufatzen haiz, naski? Ox 54. Ez da haizü ihurtzaz trüfatzia; ez da trüfatü behar bera beno apalago batez ere. Const 20. Hitaz dremendenik trufatzea. Zub 50. Haren ametsez trufatzen zela. JEtchep 89. Gizon hok badugu emaztetaz trufatzeko ohidura. Xa Odol 272. Zuk badakizu zure buruaz ere trufatzen. Lf ELit 350. Bazuen hiru urte baino gehiago poliziaz trufatzen zela. Herr 8-2-2001, 8.
v. tbn. Harb 340. Hm 194. Urt Gen 19, 14. He Phil 226. Arg DevB 142. Xarlem 491. Arch Fab 145. Gy 37. ChantP 118. Elzb Po 206. Jnn SBi 148. Elsb Fram IX. Zby RIEV 1909, 399. Etcham 64. Zerb Azk 40. Mde Pr 47. Larz Senper 88. Casve SGrazi 106.
azpiadiera-1.1
(Con ablativo).
Itsuki sinhesten duten etarik trufatzen ziren. Zub 37.
Itsuki sinhesten duten etarik trufatzen ziren. Zub 37.
azpiadiera-1.2
(Aux. intrans. bipersonal).
Trufatu zitzaizkon zeren etzuen illerik. Lg I 366. Zoin bere khorte ororeki trüfatü izan beitzeizün. UskLiB 38. Baiña traidorea orduan aise trufatzen zaio. Gy 66. Trufatu nahi zitzazkotela ikusirik. HU Zez 209. Landesetako kalonjeak gero-ta gehiago trufatzen zitzaizkion Eskualdun apezpikuari... bereziki Eskual-Herriko aphezen jakitateaz. Zerb Ipuinak 662. Trufatzen nintzan orori. Ox 190.
Trufatu zitzaizkon zeren etzuen illerik. Lg I 366. Zoin bere khorte ororeki trüfatü izan beitzeizün. UskLiB 38. Baiña traidorea orduan aise trufatzen zaio. Gy 66. Trufatu nahi zitzazkotela ikusirik. HU Zez 209. Landesetako kalonjeak gero-ta gehiago trufatzen zitzaizkion Eskualdun apezpikuari... bereziki Eskual-Herriko aphezen jakitateaz. Zerb Ipuinak 662. Trufatzen nintzan orori. Ox 190.
azpiadiera-1.3
(S ap. Lrq
; H) .
(Trans.). " Zertako trufatzen dute zoro gaizoa? " H.
Hura trufatuko eta gaizki erabilliko dute guziek. SP Phil 216 (He 218 trufatua izanen). Mundua trufatzea. Arg DevB 94. Merezi dudala manera guziez trufatua eta arbuiatua izatea. Ch III 52, 2 (Mst trüfak). Zeinek trufatzen eta mesprezatzen baitituzte Ebanjelioko maximak segitzen dituztenak. CatLav 230. (V 117) Haren trüfatzeko eta nausatzeko. Mercy 39. Burasoak trufatzen edo mezprezatzen dituztenek. Brtc 59. Soldadu berri bat trufatu nahi zuten lagunek. Hb Egia 35. Jesus trufatua. Dv LEd 7. Hantik jin datekinian nahi hait untsa trüfatü. ChantP 350. Komediant ohi bat, zoina liondarrek hixtuka trufatu baitzuten, teatrean, zenbait urthe lehenago. Elsb Fram 117. Gauza guziak, eta oroz gainetik sainduenak trufatzen ez dituen gizona. JE Bur 104. Bertze zenbeit zahar-haurtuak, jauzika, nihork trufatu gabe. Zerb Metsiko 56. Kristo trufatzekotan. Etcham 53. Gaixo inuxenta zu! Nork trufatu zaitu berriz ere? Lf Murtuts 41.
v. tbn. Laph 38. Prop 1876-77, 74. Lap 259 (V 118). CatJauf 29.
(Trans.). " Zertako trufatzen dute zoro gaizoa? " H.
Hura trufatuko eta gaizki erabilliko dute guziek. SP Phil 216 (He 218 trufatua izanen). Mundua trufatzea. Arg DevB 94. Merezi dudala manera guziez trufatua eta arbuiatua izatea. Ch III 52, 2 (Mst trüfak). Zeinek trufatzen eta mesprezatzen baitituzte Ebanjelioko maximak segitzen dituztenak. CatLav 230. (V 117) Haren trüfatzeko eta nausatzeko. Mercy 39. Burasoak trufatzen edo mezprezatzen dituztenek. Brtc 59. Soldadu berri bat trufatu nahi zuten lagunek. Hb Egia 35. Jesus trufatua. Dv LEd 7. Hantik jin datekinian nahi hait untsa trüfatü. ChantP 350. Komediant ohi bat, zoina liondarrek hixtuka trufatu baitzuten, teatrean, zenbait urthe lehenago. Elsb Fram 117. Gauza guziak, eta oroz gainetik sainduenak trufatzen ez dituen gizona. JE Bur 104. Bertze zenbeit zahar-haurtuak, jauzika, nihork trufatu gabe. Zerb Metsiko 56. Kristo trufatzekotan. Etcham 53. Gaixo inuxenta zu! Nork trufatu zaitu berriz ere? Lf Murtuts 41.
v. tbn. Laph 38. Prop 1876-77, 74. Lap 259 (V 118). CatJauf 29.
sense-2
2.
(Part. en función de adj.).
Burlón.
Badira trebetasun deskortes, trufatu, arin, ergel eta sensuetarako batzu. SP Phil 260 (He 262 trufazko). Badira bertze trebetasun [...] ez xoilki trufatuak, baina deshonestak. Ib. 260s (He 263 dostagailluzko ).
Badira trebetasun deskortes, trufatu, arin, ergel eta sensuetarako batzu. SP Phil 260 (He 262 trufazko). Badira bertze trebetasun [...] ez xoilki trufatuak, baina deshonestak. Ib. 260s (He 263 dostagailluzko ).
trufatu
-
trufatu....
-
1. (L, BN, S; SP, Urt I 476, Ht VocGr , ...
-
(Con ablativo). Itsuki sinhesten duten e...
-
(Aux. intrans. bipersonal). Trufatu zitz...
-
(S ap. Lrq ; H) . (Trans.). " Zertako tr...
-
2. (Part. en función de adj.). Burlón....
<< tronko 0 / 0 tta-tta-tta >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
