(V-gip, S; Lcc),
letoin (L, B, BN-baig; Deen I 297 <letonia>, Urt I 347, Chaho, Dv, H (L, BN)),
latoi,
laton,
letu ([-u acentuada y nasal] Gèze, Chaho, H (S)),
letue (V-m)
Ref.:
A (letoi), EY II 34; Etxba Eib. Latón."Azofar <-ço->"Lcc.
"Laiton, cuivre"Gèze.
"
Letoiñezko kidarra, mango de latón"A.
"
Letoia da burdiñ gorrixa eta estañua naste
"EtxbaEib.
Ezen badakigu kobre eta letoin puskak bat bederak joiatzat bezala altxatzen eta begiratzentuela. ES 97.
Haren huñek üdüri zien letu xuria labe gorrian. "Aurichalco"
.IpApoc 1, 15 (Ur (V, G) latoe, Dv, Echn letoin; Lç, He kobre fina, TB kobrea, Ol tupikia, Ker burdin-ori, BiblE brontze goria).
Bel kanpotik dena letoina da, barnea lurrez bethea du. Etcheberry 162.
Nork erran, zenbat burdin, berun, letoin eta zilhar ohatze. Prop 1906, 165.
Aldaztorreak ateak dituz letuez, ango plater-pitxeruak zidarrez. (V-m)"Tiene de latón las puertas"
.AEY II 35 (v. tbn. letuez en Balad 45).
Latoi orizko krabestu fiñak / ipiñirik muturrian. TxB 158.
Burniori eta latoi txatarra. "Chatarra de [...] latón"
.EAEg 14-10-1936, 43.
Latoi kaskoa ebagi eban galdaria maniatzeko. AndAUzta 81.
[Makillak] esku-lekua letoia du ta / isikia du eria. Saiburu( inUztLEG I 234
).
azpisarrera-1
LETOI-HARI.
Alambre de latón. Esko, larru, liñoa, kobrea, burdinxoria, leton haria [...]. Volt 179.
azpisarrera-2
LETOIDUN.
Que tiene latón. Bere makhila gorri letoidun ederra eskuan. ElzbPAd 56.
azpisarrera-3
LETOIZKO.
De latón. "Aeramentum, kobrézkoa, letoñezkoa" Urt I 345. Letoinezko sugea nola izan zen alxatua desertuan. CatLav 24.
(V 19)Harrek zerratzen dituen figurak, hala nola suge letoinezkoa, Pazkoko bildotsa. Jaur 360.
Zeina izan baitzen harotz eta burdinazko eta letoinezko obra orotan langile. DvGen 4, 22 (Ur kobrezko, Ol tupikizko, Ker brontzezko, Bibl, BiblE brontze).
Latoizko botoi, krabestu beltzak / dituela muturrian. TxB II 207.
[Huntziko leihoak] urrea bezain distiratsuzko latonezko estunez inguratuak. OskKurl 126.
Galdetu nion ea latoizko txapak zeuzkaten. BBarand 124.
Letoizko bitxi politez apainduak genbiltzan. MEIG VII 71.