1.
(AN-gip, B; Añ(AN)),
jausez (AN-5vill)
Ref.:
A;
GteErd 116
. Nada."(Por) quítame allá esas pajas, deusezgatik
"Añ.
"Friolera"A.
"
Deusezetik = deus gutxitikan aserretzen da (AN-gip)"GteErd 116.
"
Deusezagatik asarratzen da (AN-gip), [...] jausezengatik asten da nigarrez (AN-5vill), deusezengatik (AN-gip)"Ib.116. Cf. DEUS EZ. Deusezean zere burua idukitzeko. MbJBDev(ed. 1751) 131 (ed. 1747, 187 ezertan
).
Baztertzen dituzte ta uzten deusezetako. MbIArg I 164.
Deusezentzat hartzen ditugun bekhatu hek zerbeit handi direla Jainkoaren begietan. Jaur 374.
Gañerakoak deuseztako utzi bear dire. OrLEItz 45.
Atxik bethi, deusezetan truk ez duzula besoetarik uzten behin ere. BarbLeg 136.
azpiadiera-1.1
Insignificancia. Hau guzia deus-ez bat bezala da Jesusek bekatari bakoitzarekin egiten duenaren aldean. MbIArg I 310.
Aski izandu ziran mundutar gaisoei beren itsunza ta idolo txarren deus-eza ta erakeria siñisterazteko. Ib. 360.
Presuna humillak presente idukitzen ditu [...] gizonaren miseriak eta deuseza.
ZugSerm
300.
Ikusten baitu gure deuseza ta nekea, ta barkatzen gure pekatuak oro. OrAitork 168.
sense-2
2.
(Lar, Añ(AN)). (La)nada."Creación, el producir algo de nada, bagetik egitea, utsetik, ezereztik, deuseztik ateratzea
"Lar.
"Criar, producir de la nada, deus ezetik atera
"Añ.
"Creación, deus eztik ateratzea
"Ib. Deus ezetik egin zituen gauza guziak. CatB 26.
Jangoikoak deus ezetik egina. Legaz 51.
Gaua: ixillaren ama, deusezaren aizpa bizkia. TxillLet 95.
Hemen, eserita nekean, / deusezaren atean. AzurmHitzB 48.
azpiadiera-2.1
dausez. (Indet.). [Espiritu Sanduek] daus ezetatik kriatu zuen anime bat. CatUlz 19.
sense-3
3.
(B),
jausez (AN-5vill). (Adj.).Insignificante; vano, inútil."Ezerreza, que no vale para nada. Hau deuseza, deustako eztu balio
"IzetaBHizt.
"
Ori arrunt deuseza da (AN-5vill)"GteErd 291 (junto a utsaren urrengo, ez deus de otras zonas).
"
Istoria jauseza (= garrantzirik gabekoa) (AN-5vill)"Ib.20. v. ezerez, ezdeus. Ez gára bada bardín / ori, Jesus, eta ní: / deuséz ni, ta deus ezín; / ón guzía berorí. LEKop 159.
Jakiturija / bera dan Josu / Belenen dago / apalik; / ta gu deus-ezak... / arro-putz einda / danen gain jarri / gurarik?Enb 106.
Emen nabil deus ez ta Jaungoiko egarriz. LauxBBa 126.
[Iesukristo] deuseztatu zan morroi-iantzian; / orain, aldiz, deusezago. / Ogi-idurian nire ianari, / iduririk ere ez gero. "Ahora se anonada más todavía"
.OrBM 78.
Beti ni deus-ez / mugako. / Beti zu nire / iraungo. / Beti ni / uneko. / Beti zu / betiko. GandElorri 85.
Maitabidea ta aolku bigunen erasoa deusezak diranean. ErkiagBatB 24.
Bilakatu beharrak gaitu gu amentsak / arimarik gabeko izaite deus ezak. XaOdol 225.
Erasoak [...] ez zuen beharbada euskara minbera baino xede deusezagorik aurkitu. MEIG IV 128.
Badirudi, izan ere, merkeagoak, hutsalagoak, deusezagoak direla guretar frankorentzat, guztira jota, etxekoak [hitzak] kanpoko inongoak baino. MEIG VI 169.
sense-4
4.(Ante adj. o similar).Nada, muy poco, apenas. Deusez giristino dena, dela ere izanen deusez gizon eta aiseago deusez yeneral. ElsbFram 146.
azpisarrera-1
DEUSEZETIK EGINIKO.
Criatura (litm. 'hecho de la nada'). Bekatu da alferrik yuramentu egitea deusezetik eginiko edo kreatura gatik?Legaz 26.