OEH - Bilaketa
380 emaitza sorgin bilaketarentzat
Sarrera buruan (72)
- sorgin
- ATSO SORGIN (1 atso)
- GAUTXORI SORGIN (gautxori)
- MARI-SORGIN (mari)
- MILA SORGIN (1 mila)
- MILA SORGIN (sorgin)
- SORGIN-AFARI (sorgin)
- SORGIN-ALDRA (sorgin)
- SORGIN-AMETS (sorgin)
- SORGIN-ARGI (sorgin)
- SORGIN-ASKARI (sorgin)
- SORGIN ATSO (1 atso)
- SORGIN-ATXIKI (sorgin)
- SORGIN-AZTIAK (sorgin)
- SORGIN-BARATXURI (sorgin)
- SORGIN-BATZAR (sorgin)
- SORGIN-BELAR (sorgin)
- SORGIN-BELDUR (sorgin)
- SORGIN BELTZ (sorgin)
- SORGIN-BILGU (sorgin)
- sorgin-bitxi
- SORGIN-BURUZAGI (sorgin)
- SORGIN-DANTZA (sorgin)
- SORGIN-EGUN (sorgin)
- SORGIN-EGUR (sorgin)
- SORGIN-EHIZA (sorgin)
- SORGIN-EHIZTARI (sorgin)
- SORGIN-ERDARA (sorgin)
- SORGIN-ERROTA (sorgin)
- SORGIN-ETXE (sorgin)
- SORGIN-GARO (sorgin)
- SORGIN-GOSARI (sorgin)
- SORGIN-GURAIZE (sorgin)
- SORGIN-HAIZE (sorgin)
- SORGIN-HARI (sorgin)
- SORGIN-HITZ (sorgin)
- SORGIN-HIZKETA (sorgin)
- SORGIN-INGUMA (sorgin)
- SORGIN-IRA (sorgin)
- SORGIN-IRAKIN (sorgin)
- SORGIN-ISUSKI (isuski)
- SORGIN-ISUSKI (sorgin)
- SORGIN-KILARRA (sorgin)
- SORGIN-KILO (sorgin)
- SORGIN-KONTRA (sorgin)
- SORGIN-KONTU (sorgin)
- SORGIN-LORE (sorgin)
- SORGIN-LUMA (sorgin)
- SORGIN-MAHATS (sorgin)
- SORGIN-MANDATARI (sorgin)
- SORGIN-MARAMA (sorgin)
- SORGIN-MARRA (sorgin)
- SORGIN-NAGUSI (sorgin)
- SORGIN-OBO (sorgin)
- SORGIN-OILO (sorgin)
- SORGIN-OPIL (sorgin)
- SORGIN-ORRATZ (sorgin)
- SORGIN-ORRAXEXE (sorgin)
- SORGIN-ORRAZI (sorgin)
- SORGIN-OTE (sorgin)
- SORGIN-PIKU (sorgin)
- SORGIN-SALDA (sorgin)
- SORGIN-SARDINA (sorgin)
- SORGIN-SEME (sorgin)
- SORGIN-SOLAS (sorgin)
- SORGIN-TALDE (sorgin)
- SORGIN-UKUILUTAR (sorgin)
- SORGIN-UME (sorgin)
- SORGIN-ZIMIKO (sorgin)
- SORGIN-ZULO (sorgin)
- TXORI-SORGIN (1 txori)
- ZAMAR SORGIN (2 zamar)
Sarrera osoan (308)
- abiatu
- adar
- aditu
- adoratu
- ados
- agur
- ahal
- ahul
- ahuntz
- aipu
- airatu
- 1 aire
- akelarre
- aker
- alai
- alargun
- aldagai
- aldagaitz
- alderditsu
- aldra
- altxarrastelu
- ama
- andrazko
- antz
- arau
- ardanetxe
- 2 are
- argi
- argiarazi
- arindu
- armiarmajale
- 1 arrain
- arrano
- 2 arte
- asmatzaile
- astakardu
- atrapatu
- atsekiro
- 1 atso
- atsokeria
- atzapar
- aurre
- axolagabetasun
- azkazal
- azken
- azpi
- azti
- aztiketa
- azturu
- bai
- baldinba
- balendrin
- baliatu
- balio
- 1 baltsa
- bapo
- barber
- barna
- barne
- 1 barren
- barrika
- barru
- barruntza
- basajaun
- basamihilu
- batzuk
- bedeinkatu
- bederazka
- behi
- beila
- belagile
- 1 belar
- belarrietaratu
- beldur
- beldurgarri
- beldurtu
- beltz
- berilki
- berrikitan
- beste
- bestela
- bi
- bidali
- bihotz
- bilkura
- biltoki
- bipil
- birjosi
- birlore
- bitarte
- bizi
- bizi izan
- bizkortu
- bolu
- bruto
- buruz
- busti
- dama
- dantza
- dantzari
- deabru
- dena ere
- desfiguratu
- duende
- 2 eden
- 1 edendu
- egiaztu
- egin
- 3 egoki
- ehiza
- ehiztari
- ehundaka
- eite
- elezahar
- enkantari
- 1 enkantatu
- 1 erdara
- 1 eritu
- erori
- errabiatu
- 1 erre
- errondari
- eskantza
- etxekoandre
- etxizera
- ezkututsu
- fama
- gaizki
- gaizkin
- 1 galdatu
- galtza
- gantzugailu
- gautxori
- gauzale
- gero
- gezurtatu
- 1 hagin
- halako
- 1 hara
- haragi
- hargintza
- harpe
- harrotu
- 1 hazi
- 2 hazi
- hegada
- hel
- hertsitu
- 1 hil
- hona
- 2 horma
- hortz
- hotsedago
- 2 hur
- hurrengo
- 1 huts
- 1 iduri
- igali
- ihartu
- inguma
- ingurukari
- inortxo
- intxixu
- intzirika
- irradako
- istorio
- isuski
- itoka
- jabe
- jainkode
- jaulki
- jestu
- 1 jo
- kabalista
- kaputxino
- katamotz
- katramila
- 1 kaxa
- kilimusia
- kiskil
- koilara
- kontra
- 1 kontu
- kopurugai
- laidogura
- laino
- 1 lamina
- lanbide
- lanbrope
- lapur
- laztu
- lerro
- liluratzaile
- logale
- 2 loka
- lotsa
- madarikapen
- magiko
- magiziano
- maitagailu
- maiteño
- makarroso
- makur
- mandabelar
- mari
- marmo
- matrikula
- medio
- 1 mila
- 1 min
- mirarigile
- muilaztar
- musker
- nihaur
- 1 o
- obo
- ohi
- oker
- olio
- 2 ondo
- ongile
- ontsa
- orain
- oraingo
- oroit
- oroitzapen
- orratz
- osatzaile
- ostendu
- ostiral
- pagatzaile
- pamerial
- pena
- petral
- pirpillin
- pozoitzaile
- puies
- puxtarri
- sagardi
- sakonune
- salutadore
- sarraski
- sendabide
- sendalari
- sinbolo
- sineskor
- sineste
- sorgindera
- sorgingo
- sorgintoki
- sorgintsa
- sorgintto
- sorgintxo
- sorgintxori
- sorgintzako
- sorgintzar
- sorgintzu
- sorrarazle
- sortohe
- sugurdi
- suhasle
- terrent-terrent
- tin
- tipula
- tortin
- tratu
- tripaldi
- ttipi
- txakur
- txikitxo
- txilioka
- 1 txima
- tximinokeria
- txokolate
- 1 txori
- tzar
- ujujuka
- ukuilutar
- utikan
- xarmatu
- xorgin
- xurgin
- 1 xuri
- zafla
- zahar
- zakur
- 1 zaldiko
- zalu
- 2 zamar
- 1 zapo
- zarpaildu
- 1 zarpatsu
- ze
- 2 zi
- zikin
- zilo
- zirika
- zirkulu
- ziztrin
- 1 zor
- zorabiatu
- zorgin
- zorionkari
- 1 zoro
- zubipe
- zuhur
- zulo
- zurrunbilo
goiburua
koilara.
etimologikoa
Etim. Probablemente préstamo del aragonés; v. SHLV 38.
sense-1
(V; Hb; -oll- V-gip, G-azp; Lar, Añ (V), H),
koilare (V-ger),
koilera (G-nav),
kollir (H; -oill- L),
kolira (-ll- T-L),
kuilida (
-uill- SP, -ull- Deen I 236, Lar, H),
kullira (H),
kuiler (-ill- BN-baig; -ull- H),
kullera,
goilara (Lcc),
golhare (S; Arch VocGr, Chaho, Gèze, Hb, Dv, H),
golhari (S; SP, VocBN
.(S)Hb, H),
gollare (R; -ill- BN),
golhar (Lh)
Ref.:
A (koillara, koillira, goillare, golhare); Lh (golhare); EEs 1930, 9; Iz ArOñ , Als (koilera), R 298; Etxba Eib (kollaria); Garm CEEN 1971, 225; Holmer ApuntV (koilare); Elexp Berg.
Cuchara. "Cucharada, goilara bat " Lcc.
Gollaraok bere onak tira. fJZ 98. Bederatzi kuillida eta hirur fuirtxeta. (1770). SenperEus 168. Bederatzi kuillera. (17880). Ib. 172. Zurezko kollara bat. Mg PAb 54. Kullera zurezko. Etch 320. Kuilida heinean. Hb Esk 231. Gero ezarten da golhare bat gatzagi hirur phitxer ezneri. Ip Dial 86 (Dv kollir, Ur kollara; It kutxare). Hartzen da pasta hori kuller batekin. ECocin 38. Kullera bat sukre. Ib. 4. Kuillera bat urin. Ib. 12. Sartu zuan lenengo bere kollara aza tartera. Zab Gabon 49. [Japonen] koilera orde bi xiri mehe dituzte. Prop 1881, 108. Bi kolira irris. Prop 1891, 249. Zurezko edo ogizko koillara banagaz. Ag AL 60. Azukre ondarrak eta oro kullirarekin biltzen dituela. Barb Sup 65. Kollaria alboan-da. Kk Ab II 50. Kuller ttipia eskuan. JE Ber 96. Jateko koillarak. Erkiag Arran 121. Koillara ta tenedorra eskuetan. Larre ArtzainE 219. En DFrec hay 3 ejs. de goilare.
v. tbn. Astar II 136. AB AmaE 280. Apaol 53. SM Zirik 65. Osk Kurl 85. Berriat Bermeo 387. Kullera: Arch Gram 161.
Cuchara. "Cucharada, goilara bat " Lcc.
Gollaraok bere onak tira. fJZ 98. Bederatzi kuillida eta hirur fuirtxeta. (1770). SenperEus 168. Bederatzi kuillera. (17880). Ib. 172. Zurezko kollara bat. Mg PAb 54. Kullera zurezko. Etch 320. Kuilida heinean. Hb Esk 231. Gero ezarten da golhare bat gatzagi hirur phitxer ezneri. Ip Dial 86 (Dv kollir, Ur kollara; It kutxare). Hartzen da pasta hori kuller batekin. ECocin 38. Kullera bat sukre. Ib. 4. Kuillera bat urin. Ib. 12. Sartu zuan lenengo bere kollara aza tartera. Zab Gabon 49. [Japonen] koilera orde bi xiri mehe dituzte. Prop 1881, 108. Bi kolira irris. Prop 1891, 249. Zurezko edo ogizko koillara banagaz. Ag AL 60. Azukre ondarrak eta oro kullirarekin biltzen dituela. Barb Sup 65. Kollaria alboan-da. Kk Ab II 50. Kuller ttipia eskuan. JE Ber 96. Jateko koillarak. Erkiag Arran 121. Koillara ta tenedorra eskuetan. Larre ArtzainE 219. En DFrec hay 3 ejs. de goilare.
v. tbn. Astar II 136. AB AmaE 280. Apaol 53. SM Zirik 65. Osk Kurl 85. Berriat Bermeo 387. Kullera: Arch Gram 161.
azpisarrera-1
BIHOTZ-KOILARA.
a)
"(V-ger-m), boca del estómago, litm.: cuchara del corazón" A. "Bidxotz kollarako miñe, mal de estómago" (V-ger) Ort Voc.
Neure ama, atso tximurra, / sorgin-landarea, / da apurtuten deustana / biotz-koilarea. Azc PB 175s. Gorputza indarga, burua ta bizkarra ta biotz-koilarea min andiakaz. A Ezale 1897, 55a.
b)
"Estómago ayuno. Biotz-koillaran ezta botikarik artu bear (V)" DRA.
Neure ama, atso tximurra, / sorgin-landarea, / da apurtuten deustana / biotz-koilarea. Azc PB 175s. Gorputza indarga, burua ta bizkarra ta biotz-koilarea min andiakaz. A Ezale 1897, 55a.
azpisarrera-2
KOILARA-ERDI.
Media cucharada.
Estamanguari lagunduteko, goizetan kollara-erdi urez nastuta [basetse-usabarki au] artuezkero. A EY IV 229.
Estamanguari lagunduteko, goizetan kollara-erdi urez nastuta [basetse-usabarki au] artuezkero. A EY IV 229.
azpisarrera-3
KOILARA-FURTXETA
(Pl.). Cuchara y tenedor.
Lau dotzena kollir furxeta eder. HU Zez 165. Gatulua, basoa ta kuiler-furtxetak. JEtchep 102. Hastapenean berean galdegina zuen seroren jateko bera, kollirfurtxeta zurezkoak eta baxerak buztinazkoak. Etcheb MGaric 156.
Lau dotzena kollir furxeta eder. HU Zez 165. Gatulua, basoa ta kuiler-furtxetak. JEtchep 102. Hastapenean berean galdegina zuen seroren jateko bera, kollirfurtxeta zurezkoak eta baxerak buztinazkoak. Etcheb MGaric 156.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
