Jagonet

Bizkorra bazara ere, ni ez nauzu… (zuzen).

Zeinen eta bizkorra zaren, ni ez nauzu zure zepo horretan harrapatuko (zuzen).

Esaldiok, gure ustez, biak dira zuzenak; baina bigarren horri buruzko aipamenik ez dugu aurkitu gramatiketan.

Zenbat eta gehiago ikasi, orduan eta hobeto / hainbat eta hobeto / hobeto / gero eta hobeto… Onartu egin behar al dugu azkeneko forma hori?

Zergatik …-(e)n edo -(e)n gabeko formak onargarriak al dira? [EGLU III:182] liburukian, literaturako adibideak ageri dira, menderagailu zein lokailu gisa. Egitura horrek duen debekua eta fama txarra desagertzea komeni al da? Izan ere, Euskaltzaindiak EGLU IIIan azaltzearekin nolabaiteko onespena eman diola dirudi. Hala bada, argiago esaterik merezi al du?

Ikasi behar zenuenean estudiatu izan bazenu, gaur egun hobeto… biziko zinen ala biziko zinateke?

Kasu horretan zinen ere onartzen da ala zinateke erabili behar dugu derrigorrez?

Ezeren okerrik ez duela, pilotari bikaina aterako da (zuzen)

Ezeren okerrik ez baldin badu, pilotari bikaina aterako da (zuzen)

Horiek biak elkarren sinonimoak dira. Kontua da, gure eskuetatik hamaika liburu eta gramatika pasatu arren, oraindik ez dugula aurkitu baldintzazko -(e)lari buruz ezertxo ere.

Joatekotan (baldintza) eta joango bagara esanahi berekoak al dira?

-tzekotan baldintza?

-tzekotan = -z gero noiz?

-tzekotan: nahia ere adierazten du?

Musika entzunez ikasten da lezioa (zuzen)

Zigarroa errez sartu da gelan (zuzen)

Txurroak salduz ateratzen du bizimodua (zuzen)

Kolpeak hartuz ikasten da oinez (zuzen)

Hegazkin bat erori da, ehun pertsona hilez (oker)

Hamarna kopa hartu genituen, egundoko mozkorra harrapatuz (oker)

Hegazkin bat erori eta ehun pertsona hil dira (zuzen)

Hamaika kopa edan genituelarik, egundoko mozkorra harrapatu genuen (zuzen)

Gure ustez, aldi berean gertatzen diren bi ekintza eta instrumentaltasuna adieraz daitezke -(e)z osagaiarekin, baina ondoriorik ez. Horrela al da?

Egokiak al dira era honetako egiturak?:

Sentimenduei baino emozioei egin behar zaie jaramon

Erlijioa norbanakoaren barruko joera da, gizartearena baino.

Non eta nola erabiltzen da -(e)na? Adibidez: Badakit etorri dena.

Subjuntiboko adizkiek batzuetan -(e)n atzizkia hartzen dute eta beste batzuetan -(e)la. Noiz bata eta noiz bestea? Etor dadin ala etor dadila? Joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit. Biak onartzen dira?