5 emaitza txirrin bilaketarentzat - [1 - 5] bistaratzen.
Aztergaia: txirrin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau105 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1996-07-24 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
ik. informazio-oharrak, s.u. tirrin.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
'deitzeko tresna'.
Informazio lexikografikoa
Forma-adieren gurutzamenduak
deitzeko tresna. Cf. tirrin (onomatopeia).
Aztergaia: txirrindulari
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau105 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-08-26 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
Sin. bizikletari.
Informazio osagarria
Zerrendako euskal forma onartuaren pareko mailegua
bizikletari.
Aztergaia: txirrindularitza
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau105 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-10-30 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
txirrindularitzan aritu, jardun, ibili adibideak gehitu (2022-01-11)
Aztergaia: txirringa
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau105 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1996-10-30 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
a) 'bizikleta' adierako 51 ager. dira, eta formak: txirrinbiko 4 (Erkiag BatB eta txirrinbiko ibilera 1); txirrindula 1 (Txill Let); txirringa 2 (Kk Ab II; Osk Kurl: moto-txirringa); txirrinka 3 (AB AmaE; And AUzta, Vill Jaink); txirringola 1 (AB AmaE); txirringuts 24 (Kk Ab II, Enb, Erkiag BatB 17 eta txirringuts-etxe 1; TAg Uzt); txirrindulari 14 (Erkiag BatB eta plaza-txirrindulari 1; Osk Kurl 9 eta txirrindulari inguru 1, txirrindulari-lehia 1, txirrindulari talde 1); txirringulari 2 (Kk Ab II); b) txirringa formaren beste adierak: 'gurditxoa' 1 (Mg PAb); 'polea' 1 (Osk Kurl: hortz-txirringa); 'erruleta' 6 (TAg Uzt; joko-txirringa 4); 'gurpila' 13 (Kk Ab, Altuna 7; Osk Kurl; Zait Sof: gurdi txirringa; Otx 2: oñaze-txirringa); eta txirringadun 1 (Kk Ab II).
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
a) 'bizikleta' adierakoak: txirrinda 5 (G 1: M. Manzisidor; EB 4: J. Apalategi, P. Aristi, J. Hazabal); txirrindola EB 1 (J.L. Aramendi); txirrindu EB 14 (M. Aramendi, J. Hazabal 13); txirrindula 3 (Hemen; I. Borda: haur txirrindula); txirringa EB 6 (P.F. Irigarai 1931: "txirringako ibillaldia"; E.J. 1937: "txirringai ezarri oi zaien zerga"; Argia, Hezkuntza Unibertsitatea..., P. Larretxea; Z.Argia 1972: Txirringa lapurra); txirringo G 1 (P. Goicoechea: Egan 1956); txirringolatxu 1 (Euzkadi 1916); txirringuts B 2 (E. Erkiaga); txirrindulari 28 (El Día 1936; Oskillaso; Fisika 5, J. Apalategi Begiristain, Gabai, Egin, J. Hazabal, Hemen; J.B. Dirassarre, Herria; eta txirrindulari karrera 1; txirrindulari-lehia 1; txirrindulari martxa 1; txirrindulari talde 2; txirrindulari txapelketa 2); b) besteak: 'gurpila' adierako txirringa-aurreko B 1 (L. Baraiazarra); xirringa mailatu EB 1 (J. Gonzalez); 'uztaia' adierako gurpil txirrindola EB 1 (J.L. Aramendi).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
a) 'bizikleta': txirrinda : AB50 1; txirrindu : AB38 3, AB50 5, LurE; txirringa : AB38 2, AB50 4, HiztEn; txirringo : AB38 1; txirringu : AB38 2; txirrinka: HiztEn ("ik. txirringa"); txirrindulari : DFrec 12, AB38 19, AB50 4, HiztEn-LurE, Euskalterm 4 (eta txirrindulari-itzuli 1); txirrindularitza : DFrec 2, AB50 2, HiztEn-LurE, Euskalterm 3; b) txirrindola : HiztEn ("ik. zirrindola"); txirrindola 'zati': DFrec 1, AB50 1; txirringa 'gurpila': AB38 2, HiztEn; xirringa 'gurpila': DFrec 1, AB38 2, LurE; txirringuts : LurE; xirringa 'polea': AB38 2; zirrindola 'uztaia': HiztEn-LurE.
Bestelakoak
Jatorrizko forma
bizikleta, (t)xirringa.
Jatorrizko forma
pneumatiko, txirringa.
Euskaltzaindiaren Arauak
'gurpila'.
Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)
gurpila.
Aztergaia: txirringilo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-10-30 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2002-03-05 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
Ez dugu OEH-EEBS corpusetan aurkitu.
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
txirringilo : AB50 1 (-illo: vencejo), HiztEn (ik. enara) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE, Euskalterm.
Sektore jakin bateko informazioa
Ik. Izendegian sorbeltz fitxaren hustuketa: ainhara-beltz : Lh DBF; belatxiko : PMuj DCV (eta beletxiko ); beltxijoi : PMuj DCV; enada-beltz : Lh DBF; mintxiku : M. Aizpurua; mitxigo : Azkue DVEF; mitxigu : M. Aizpurua; sorbeltz : Lh DBF, X. Kintana Hizt80, Zendoia-Sakana Animali mundua, M. Aizpurua; txirrigilu : M. Aizpurua; txirritxori : X. Kintana Hizt80 // eta enara (arrunt) fitxarena: apez-txori: PMuj DCV; arrandela : PMuj DCV; arrandera : PMuj DCV; azpi-xuri : PMuj DCV; boletxiko : PMuj DCV; eiara : PMuj DCV; iñar : PMuj DCV; kiñuri : PMuj DCV; mitxio : PMuj DCV; txirringillo : PMuj DCV.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
txirringilo : ElhHizt (h. enara; G Zool golondrina), DRA (txirringillo: golondrina), PMuj DVC (progne, golondrina); txirringolan : PMuj DVC (rodando, girando) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
Bestelakoak
Aurreko pasaldikoari egindako oharrak
EBB (1999-11-25): hurrengo itzulirako.
Lantaldearen irizpideak
Txostenak eskainiko duen informazioa behar da
cf. txirrio. Ik. es golondrina / vencejo banaketaren araberako euskarazkoa zein den.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Forma baten adiera(k)
sorbeltza (Apus apus).
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E302]: "Herri bereko bi auzotan izen desberdina ematen zaien hegaztiak (iña [enara] eta txena [txenada]) nola izendatu asmatzea ez da erraza izango... Alboko hizkuntzei begiratuta hau da banaketa: es "vencejo/golondrina/avión" eta fr "martinet/hirondelle". "Vencejo/martinet" izeneko hegaztia (erabat beltza, herri handixka eta hirietakoa eta Apus generoa, gaizki ez banago), adierazteko hitz ugari ditugu: sorbeltz, txirringilo, mitxigu ... lekuan lekukoak. / Hirundo eta Delichon generoak, fr "hirondelle", enara, txenada ... izango lirateke, eta enara horien artean izango genituzke enara "bereziak": Hirundo rupestris, haitzetakoa, haitz-enara eta Delichon urbica, herrietakoa, enara azpizuria, azpitxuria, azpitxoria ... es avión" (1997-04-16)
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
