Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ez da gardena eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ate eta giltzatu sarreretan.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibidea da gaur egun EHn (hetsi sarreran), baina komeni da azpisarrera gisa jasotzea Ipar. eta Naf. markekin. Bide batez, hetsi sarrera adibiderik gabe geratuko denez, berria jaso beharko da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adiera bat baino gehiago du eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ate eta ireki sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

1 itxi -- Las exprs. más empleadas son atea(k) itxi 'cerrar la(s) puerta(s)' y begiak itxi 'cerrar los ojos'; se encuentra tbn. con cierta frecuencia bidea(k) itxi 'cerrar el paso' y belarriak itxi 'no prestar oídos'. Se emplea tbn. en exprs. como zuloa itxi 'tapar un agujero' o zauria itxi 'cerrar(se) una herida'. * Agura onari ez ateak itsi [issi]. RS 26. Mutil, itsi (ysi) egizu atea gilsas. Mic 6. Infernuko putzuaren atea nere gañera itxi ez dedilla. Cb Eg II 52. Itxi zezala atea barrendik. AA III 493. Itxi bijotzeko atiak pensamentu txarrai. fB Ic II 281. Ate bigaz itxita emon eutskula Jaungoikuak miina. Ib. 183…. 1 ate * Ate-zaiak, Elizako ateak idiki behar zaiztenai zabaltzeko, ta itxi behar zaiztenai itxitzeko kontua duenak. Ub 218. Ate guztiak itxi dizkiolako [Larramendiren hiztegiari], haren berririk ere jakin nahi ez duelako. MEIG VII 54.

itxi1 1 da/du ad. Leiho, ate eta kidekoez mintzatuz, norabaiteko sarrera edo irteera eragozteko eran jarri. Ik. hetsi; zerratu1; zarratu1. Anton. ireki1. Atea itxi. Leihoa itxirik aurkitu zuten. Miserikordiaren atea zuretzat itxi zen. Atea itxi zion: ez zion sartzen utzi. ate1 3 iz. Ate batetiko igarobidea ixten edo irekitzen duen orria edo orri bikotea. Atea ireki, zabaldu. Atea itxi. Atea giltzaz itxi. Burdinazko atea. Ate nagusia. Ate isil batetik. Bi alderdiko atea. Ate langa. Ate morroiloa. || Zenbat ate, hainbat maratila.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibide soil gisa utzi, azalpena kenduta.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adiera bat baino gehiago du eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ate eta itxi sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ATEA JO (V-arr-gip, G-azp, AN-gip-5vill, B, BN-lab; Lcc, Ht VocGr (athe-). Ref.: Gte Erd 50, 27. Llamar a la puerta. "Bean atea jo dute (V-gip, G-azp, AN-gip)" Gte Erd 50. v. ATEAN JO. Ez, geiago ez jagot joko / kontereagaz atea. Lazarraga 1195v. Io dut atea eta oihu egin dut hiruretan. Volt 220. Ene borondatearen atheak ioiten dituzten gogoeta gaixtoei erraiten derauet: Ea tentagarriak, iragan aitzinat. Ib. 368 (V 242). Sein onek xaio bear dau, xo bidi atea. Acto 115. Zure iraupenak bigunduko dau Zeruba; jo atia, egin oles ostera ta ostera, ta edegiko jatzu. Mg CO 282. Joten eban neskatillatxu onek Marijaren atia, bere bitartez ikusteko Jesus. Ur MarIl 98. Kristau on asko bilduta zeuden, San Pedro-gatik Jainkoari erregutzen, Apostuoluak atea jo zienean. Lard 504. Hainitz athe, zor derautenetan, yo ondoan, deus ezin bildu dut. Hb Egia 21. Dran, dran atea jota dator neskatxea. AB AmaE 225. Amak jo zuan atea Kaxillen etxean deadar egiñaz. Urruz Zer 79. Onetan ginala, Isabelek atea jo zigun. A Ardi 112. Atia kox kox jo nion eta / laixter iriki ziguten. JanEd II 135. Eskaliak ogi-eske atia joten eben bittartian. Altuna 23. Aterik jotzeke sartuta iñoren etxean! NEtx Antz 124. Eska, bila, io atea. Or QA 130. Baña ezan ausartu bada-ezpadan be aterik joten. Bilbao IpuiB 202. Diru batzalliak atia jo eban. SM Zirik 42. Aterik jo gabe, oi zuan bezela, sartu zan. Ugalde Iltz 23. Gizonezko batek etxera etorri nai badu, atea jo ta eztula egiten du. Anab Aprika 18. Athea jo eta idekitzen dute. Larz Senper 128. Ta San Pedrori atia jo diot / ustez puliki puliki. Mattin 130. Atea jo ta an azaldu zan. BBarand 135. v. tbn. Astar II 141. PE 37. Sor AKaik 120. Muj PAm 36. Enb 201. Lek EunD 27. Ir YKBiz 291. Etxde JJ 222. BEnb NereA 59. Osk Kurl 59. Lab SuEm 183. (Ateari jo). Bilha zazue eta kausituko duzue, jo zozue atheari eta idekiko zaitzue. Dh 80. Kask, kask, kask jo zuten etxe txar batetako atheari. Barb Leg 71.

adib.: ate1 1 iz. Harresi, horma, pareta edo kideko batean, alde batetik bestera igaro ahal izateko irekidura. Ate hori igarotzen duena. Ate gain batean josita. Atez ate ibili. Ate txakurra. Sarrera atea. 2 iz. Mendi arteko igarobidea. 3 iz. Ate batetiko igarobidea ixten edo irekitzen duen orria edo orri bikotea. Atea ireki, zabaldu. Atea itxi. Atea giltzaz itxi. Burdinazko atea. Ate nagusia. Atea jo. Ate isil batetik. Bi alderdiko atea. Ate langa. Ate morroiloa. || Zenbat ate, hainbat maratila.

atea jo 960: Ortzadar 3, Deia 8, Elhuyar 2, Elkar, Berria 53, EiTB 866, Jakin, Argia 11, Erlea 3, DiarioVasco10.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: atea jo 309: Berria, Joseba Sarrionandia, Joxemari Urteaga, Anjel Lertxundi, Josu Zabaleta, Javi Cillero, Patxi Zubizarreta, Irene Aldasoro, Iñaki Mendiguren, Gotzon Garate…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta sartzekoa azpisarrera gisa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa jasotzekoa ate sarreran.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adiera bat baino gehiago du eta azpisarrera gisa jasotzekoa da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ate eta zabaldu sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: ATEAN JO. Llamar a la puerta. En Gte Erd 27 se rechaza esta expresión. v. ATEA JO. Yende beharrek ez dute yotzen / gure etxeko atean / Non ez duten mahainean, / Othoruntz ordua denean, / Lekua gure aldean. Elzb Po 197. Denbora berean yotzen ditek athean kask, kask, kask. Elzb PAd 80. Mutilla su-onduan jezarritta egualarik, atian jo eben. Altuna 66. Atean yotzen duenari idekitzen baitzaio. Ir YKBiz 137. Athean jo du norbaitek. Mde Po 13. Apaizburu Jaunaren atean / jo nai degu gaur aurrena. NEtx LBB 368.

adib: xeheria 1 iz. Ipar. Gauza xeheen multzoa. Arropa, oinetako, xeheria eta beste saltzeko. 2 iz. Ipar. Ume taldea. Jausten gara, besoez baztertuz xeheria ausarta. || Atean jo bezain sarri, han zuten nagusia, haur xeheria bat ondotik. // xuxurlatu, xuxurla/xuxurlatu, xuxurlatzen du ad. Ahapeka, ia ezpainak higitu gabe hitz egin. Soldadu bat sartu zen, atean jo eta, aretora; zerbait xuxurlatzen hasi zitzaizun, nik ez entzuteko moduan.

atean jo 37: Deia, Elkar, Berria 5, EiTB 28, Argia, DiarioVasco.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

atean jo : Herria 2, Berria, Lopez de Arana 5, Anjel Lertxundi 5, Joan Mari Irigoien 5, Jon Muñoz 4, Oskar Arana 4, Koldo Izagirre 6, Bego Montorio 3, etab.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta adibide gisa jasotzekoa dagokion sarreran.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa jasotzekoa ate sarreran.

Forma osatu lehiakideekin batera ikustekoa da

cf. ataburu

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

ateetara, ateetaratzen.

Atzizkien araberako erabakiak

-ratu: -etaratu.

Aditz-erregimena

da ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

errieta.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

ateleka(tu), atelekatzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Forma baten adiera(k)

errieta egin.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

atelier (eta ateleria, kantu atelier bana) 6: M. Erdozainzi ("Bere aitaren atelerian, lanean ariz pasatu urte horiek, Jesus'en gizontasuna finkatzen bezala dute"), I. Borda 2 ("Uztaro arte atelierrak bi gertakarien biltzea proposatu zuen, ikastolaren obren alde Abadiaren Izarrak izeneko ikusgarria plantatuz [...] atelierreko kideak usatuak dira gisa hortako lanen montatzen, jadanik ene texto bat zutabe, 1991an Mundu Mineralak oroigarriak plantatu baitzuten"), A. Irigoien ("Mekanografia ikasi behar izango du etxean diruz laguntzeko, eta lantxoak ere egingo zituen han-hemenka, harik eta Fernando Fernandez grabadorearen atelierrean hasi arte"), Herr 1989 2 ("iparraldean batutxu orain hamazazpi kantu atelier [...] Hegoldean ere xaz hasirik lau "tailer" [...] Erramu-kari izaiten duxu atelier horien elgarretaratzea Donibane Lohizunen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez eta beste hauetan ere: EIH, EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskara batuan hobestekoa

iz. Ipar. h. lantegi (tailer lehen itzulikoaren moduan eskainiz).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

atenastar izond. 1, A Ardi (“Solon atenastar andia”).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

atenastar 6: J. Arriola 4 (adib., “athenastar familia”, “Athenastarrek maite zituzten oturuntzak”); Kultura klasikoa/DBH 2 (“sekulako zerga ordaintzera beharturik zeuzkan atenastarrak”, "atenastarrek zazpi mutil gazte eta zazpi neska bidali beharko zituzten Kretara”); atenar 1, UnescoAlb 1990 ("atenarren [...] erokeria gaitzetsiz").

Euskaltzaindiaren Arauak

atenastar (herritarra).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak

atenditu ad. [Oharra: Euskaltzaindiak, atenditu-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. kasu egin]

atenditu 149: Argia 5, Berria 4, Deia 4, DiarioVasco 22, EiTB 97, Elkar 8, Consumer 7, Laneki 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

atenditu 13: Berria 3, Jon Alonso 2, Pablo Sastre 2, Irene Aldasoro 2, Agurtzane Juanena, Joxe Austin Arrieta, Unai Iturriaga, Pako Aristi.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Mailegu isiltzekoa da, aipatu gabe uztekoa

Saih.

Debekua bere horretan uztea proposatu da, baina arreta eman, artatu baliokideak ere gehitzea komeni da.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 58, ETC: 172.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: atenporal; Adorez: 0; Labayru: 0, NolaErran: 0.

Erdaretako formak

es atemporal; fr atemporel: Elhuyar: adj. denborazkanpoko, atenporal, denboragabe / Adorez: 0 / Labayru: denboraz kanpoko (fuera de tiempo), atenporal, denboragabe (sin tiempo) / NolaErran: 0.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta jasotzekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

atentzioa eman.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: adib.: e. atentzioa eman / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Lexema baztertuaren ordaina

Ik. atentzioa eman.

Esapideei dagokien sistematika

eman: -a.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

atentzio sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

horren edertasunak atentzioa eman dit.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Jatorrizko forma

(dirua) atera

Euskaltzaindiaren Arauak

atera, ateratzen. da/du ad.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: bere onetik atera.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

atera, atera, ateratzen

Zerrenda osagarriak

NekHizt: aterakin lehor gihar (es extracto seco magro).

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri-egokia.

Atzizkien araberako erabakiak

-kin.

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

aterarazi, ateraraz, aterarazten. du ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: atergabeko.

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

atergabeko

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: ateri egon .

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Esapideei dagokien sistematika

egon.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

ateri sarrerari dagokion azpisarrera.

Beste bat hobesteko arrazoi pisuzkorik ez dago

Hainbat irizpide gurutzatzen dira

Batzordearen irizpideak gurutzatu egiten dira kasu honetan: OEH>-an ikus daitekeenez, (a) B eta G batera aterpe formaren alde mintzo dira, baina Ipar. eta Naf. aterbe formaren alde; baina (b) erabilera zahar guztietan aterbe ageri da; eta (b') aterbedun, aterbegabe, aterbetu, aterbeztatu bezalako eratorriak IEan ageri dira bakarrik (edo nagusiki); baina (c) agerraldi zahar guztiok Iparraldekoak dira: esan al daiteke egindako batasuna hautsi denik, eta Hegoaldeak hautsi duela batasun hori, hasieratik eta beti aterpe egin badu? Gainera, (d) -be/-pe aldaeren marko orokorra zainduz ikusi behar da forma hau (cf. estalpe, ilunbe; eta LEFeko txostena)

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

Datuak leialki agertuz, Euskaltzaindiaren esku utzi nahi du batzordeak erabakia, bere aldetik ez baitu aski arrazoi ezein formaren alde egiteko.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-be/-pe

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: aterbetu / EuskHizt: aterpetu / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: aterbetu

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

aterpe(tu), aterpetzen.

Atzizkien araberako erabakiak

-tu: -pe-tu.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

babestu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: aterbetu / EuskHizt: aterpetu / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: aterbetu

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

aterpe(tu), aterpetzen.

Atzizkien araberako erabakiak

-tu: -pe-tu.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

babestu.

Txostenaren laburpena

'albergue (eraikuntza)' adierakoak landu dira.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

aterpetxe formarik ez dugu aurkitu; ik. OEH argitaratuan aterbe sarrera (cf. adierak: 'lugar cubierto, sotechado, cobertizo, soportal; albergue, casa, alojamiento, cobijo, refugio').

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Behin agertu da aterpetxe (Eguna 1989: "Udalaren arduraz, aterpetxe batean lo egin zuten eta hurrengo egunean Alsaziako leku berezi eta interesgarrienak bisitatu zituzten"); ik. ondoan aterpe lemari dagozkion testuinguruak.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aterbe : DFrec 1 ("milaka badoatzi (...) bidean gaua pasatzen dutela hatzeman aterbetan"); aterpe : DFrec 2 ("jantokia eta etzalekua bakarrik daude aterpean"; "aterpean orain 50 pertsona baina gehiago biltzeko baimena..."); 'albergue' itzulitako besteak: alberge : AB50 1; aterbe : AB38 1; AB50 1; aterpe : Euskalterm 1 (eta gazte-aterpe 'albergue juvenil' 1); ostatu : AB50 4.

Sektore jakin bateko informazioa

Eskura ditugun turismo gidetan: aterpe eta alberge : Bertiz Partzuergo Turistikoak; aterpetxe : Nafarroako Pirinio erdi-ekialderako partzuergo turistikoak; Donostiako Gaztediaren Aterpetxe eta Kanpinen Udal Patronatoak; Eusko Jaurlaritzako kultura sailean egindako kontsultari erantzunez, aterpetxe erabiltzen dutela adierazi zaigu (1997-11-28).

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Hiztegietan: aterbe edo aterpe : ElhHizt ("1 refugio, albergue, alojamiento, lugar cubierto"); aterbe : HiruMila ("2 albergue, refugio"); Lur EG/CE ("Refugio, albergue, sotechado") eta Lur EF/FB ("abri, refuge"); XarHizt ("abri, refuge, auberge"); Casve EF ("1 refuge; 2 abri"); DRA; PMuj DVC; aterpe : HiruMila ("cubierta, albergue, cobertizo, cobijo"); DRA; PMuj DVC; aterpetxe : ElhHizt ("Albergue"; eta gazte-aterpetxe 'albergue juvenil'); HiruMila ("hostal, posada, fonda"). Adiera horrekin ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, HaizeG BF; Lh DBF.

Hiztegi berezituetako datuak

Erdal albergue, auberge formen ordainak beste hiztegietan: ElhHizt: "ostatu, aterpe, aterpetxe; albergue de montaña: mendi-aterpetxe; albergue juvenil: gazte-aterpetxe" // HiruMila: "1 aterpetxe; 2 posada, hospedaje: ostatu; 3 refugio, lugar resguardado: ateri, aterbe, aterpe, babesleku, babestoki // Lur EF/FB: "1 Ostatu, benta; 2 Aterbe" // Lur EG/CE: "1 ostatu. 2 Aterbe" // XarHizt: "ostatu, taberna, menta; (de jeunesse) aterbe // Casve FE: "edantegi, ostatü" // HaizeG FB: "edantegi, ostatu" // T-L LFB: "ostatu, menta, benta, taberna" // PMuj DCV: "1 posada: ostatu, etza-leku, arroztegi. 2 abrigo, sotechado: aterbe, legorpe, etxaleor" // Azkue Aurkibidea: aterbe.

Erdaretako formak

es albergue formaren ordainak: fr (DLLF): auberge; it (S. Carbonell): albergo; ca (DCC): alberg; en (Collins): shelter, refuge; para jovenes: youth hostel; de (Langenscheidts): Herberge.

Zerrenda osagarriak

BarnErrot: Aterpetxea: Albergue.

Tradizioan finkatu gabea

forma berri finkatu gabea da; lantaldearen ustez egokiagoa da, adib., gazte-aterpe.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

adierazle egokia da, eta onartzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aldi.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

aterrune.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

aterraraz, aterrarazten.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-arte.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

aterrunea.

Euskaltzaindiaren Arauak

atertu, ater, atertzen. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

atertu, ater, atertzen

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

atestau aditza behin jaso da: J.M. Irazola ("Eta erdi pausoa -ekien (-d- galduta) R. Lafonek dioenez atestauta dago").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

atestatu : HiztEn; Euskalterm 3. Ez dugu aurkitu hiztegi-iturriotan: DFrec; AB38; AB50; LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

Admin. eremuko atestatu jaso dutenak: AdmMila (atestatu; argiketa); BarnErrot (atestatuak 'atestados'). // Besteak: AdminEL: argiketa // AgAld hitz-bilduma: argiketa; atestados (vehículo de): lekuko eginpidetarako ibilgailu; aitortze-agirietarako ibilgailu // Ez dugu aurkitu besteotan: HezkAdmin; LurraldeAntol.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

atestatu : ElhHizt; HiruMila. // Ez dugu aurkitu besteotan: EuskHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA; PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

erdal atestado, attestation/acte formen ordainak hiztegietan: atestatu : ElhHizt; HiruMila; argiketa : ElhHizt; txosten : Lur EG/CE; ageri : Lur EF/FE; Casve FE; HaizeG FB; agiri : Lur EF/FE; aitor-agiriak : PMuj DCV. Ez dugu aurkitu hiztegiotan: T-L LFB.

Erdaretako formak

Erdaretako formak: fr (DLLF): attestation; acte; it (S. Carbonell): attestato; ca (DCC): atestat; en (Collins): affidavit, sworn statement; de (Langenscheidts): Zeugnis, Attest, Bescheinigung; Span. Unfallprotokoll der Polizei; instruir el atestado: den Tatbestand aufnehmen, den Sachverhalt feststellen.

atestatu 12: Iñaki Petxarroman 4 (adib.: “Atestatua irekiko da”, “Atestatuaren azalean”), Mikel Peruarena (“Ertzaintzak, protokolo hau ezarrita, atestatua Auzitegira bidali zuela, eta itxaroten zegoela han onartuko zuten, edo ez”), Aitziber Laskibar (“Eta atestatua berresten zuela errepikatu zuen arren, ez zen gai izan galdera bakar bati ere zehaztasunez erantzuteko”), EiTB 6 (adib.: “nondik norakoak argitzeko ardura eta atestatua ireki zuten”, “bertaratu dira, atestatua egiteko”, “Ertzaintzak sei furgoneta eraman ditu atestatuen izapideak betetzeko”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: atestatu 15: Joxean Agirre 2 (“Gisako atestatuetan gertatu ohi denez, ñabardura morbidoak erantsi dituzte lekukoek”, “Atestatuko argazkiren baten gainean norbaitek betaurrekoak eta irribarrea margotu bide zizkion”), Berria 13 (adib.: “Gertaera horien harira Ertzaintzak bost herritarren kontra atestatua ireki zuen”, “Hondarribiko gaztearen heriotzaren atestatua Irungo Instrukzio Epaitegiaren esku utzi zuen Ertzaintzak”).

Zerrenda osagarriak

BarnErrot: Atestatuak: Atestados.

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

ez dirudi onartzeko modukoa, baina ordain egokirik ere ez dugu.

Baztertzekoa da, beste bat nagusitu baita

hedatua da, eta argiketa eratorriarekin batera onartzekoa.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Batez ere Admin.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Erabileremu dialektala

Bizk.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

ate(tu), atetzen.

Erabileremu dialektala

Zub.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

pilatu.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

jendea azokan atetu zen.

Zerrenda osagarriak

Merkat.

Lexia konplexua (erabileremu mugatukoa)

Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea

eraikuntza librea.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-za(i)n-