26 emaitza aran bilaketarentzat - [1 - 26] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau46 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-08-27 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra |
aran (Bot.)
aran Prunus domestica
Prunus domestica.
- [I102]: "okaran" (1995-01-10)
- [E103]: "erantsi [...] aran beltz (Bot) / aran / aran merlatu (AS) pruneaux d'Agen".
- [E116]: "zuek ikus".
- Erabakia: Erabakia (2003-06): "aran Prunus domestica / aran merlatu 'aranpasa' / aranbeltz Bot / arangorri Bot / aranpasa 'aran merlatua'".Gero aldatu da hemengo merlatu hau araututako "merlatu* e. melatu" kontuan izanik.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aranatu 1 jaso da corpusean (Const: "Denbora haietan Frantzian baziren zotükü gaitzak: Errebolüzioniaren herotsek aranatzen zütien bazterrak"), eta OEH argitaratuan beste hiru ("Citado por H": "Katradaleko bobedak aranatzez S. Grati eskerrik handienak izan zutuzun emanak"; A s.u. arana: "Nola aranatzen diren!"; Eskual 1908 ap. DRA: "Zelia, odeiak, lürra aranatütik badira (Bazko) egün hartan aingürien eta fededunen 'Alleluiez'").
Ez dugu aurkitu.
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
aranatu eman dutenak: EuskHizt, Lur EF/FE; eta -tü: Casve EF, Lh DBF, DRA. // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, HaizeG BF, PMuj DVC.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
arana, aranatzen.
Zub.
da/du ad.
oihartzuna egin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-09-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Katal.: "Aranera: Aranés".
Onomastika batzordeak argitzekoa.
-era.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1997-09-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2008-07-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aranismo : J. Azurmendi 5 (adib.: Esaten da, eta zuzen esaten da, abertzaletasunak [aranismoak] bere garbizalekeriaz bertsolaritza erdeinatu egin zuela, orduantxe agiri da pobre aranismoa, Aranismoaren ondare iruditzen zait, langile inmigranteok Euskal Herrian zer diren eta zer ez diren eztabaidan konzentratzea); A. Narbaiza ("Hogeigarren mendea. Hizkuntzaz kanpoko arrazoiak: aranismoa").
aranismo : J. Azurmendi ("aranismoa, Euskaldunak edo Garoa-ko ruralismoa"); JB. Dirassar ("Hemen ez da izan aranismorik"); A. Lertxundi ("Gurean aranismo egotzi izan zaio ahozko tradizioarekiko arbuioa, baina jarrera hori askoz ere lehenagokoa da. Aranismoa baino ehun urte gehiago baditu, gutxienez"); J. Zulaika ("euskal nazionalismo berri bat sortu behar zen aranismo eta separatismotik harantzago").
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
sabinismo baino hedatuagoa da esku arteko informazioetan, eta onartzekoa iruditzen zaio lantaldeari (sabindar proposatua, berriz, aranista baino hedatuagoa da).
Izen propiotikoak.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aranismo
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-09-11 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2008-07-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aranista 2, MEIG markatua: "Oraintsukoek jakin izan balute, ez zuketen segur aski [...] Orixe «sabinddiar, barka, aranista, batzan» bilduko", "Ez naiz orain hasiko euskal idazle sabindarren (barka, «aranisten») multzoa neurtzen".
aranista 3: J. Azurmendi 2 ("euskalzaletasuna, euskararen ardura, ia abertzaleon esku bakarrik gelditu da. Aranisten eskutan [...] egunotara arte, euskararen alde gehien lan egin dutenak abertzale aranistak izan dira"), P. Iztueta ("aranistek bultzatutako joera garbizalea").
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
tradizio hobea du sabind(i)ar eratorriak, eta aski izan liteke.
Izen propiotikoak.
iz. eta izond.
'sabindarra'.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aranista iz. eta izond. 'sabindarra'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: aranondo: Prunus domestica; gerezi-aranondo: Prunus cerasifera.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ondo.
iz.
Prunus domestica.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-hots.
Zub.
iz.
oihartzuna.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau46 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-04-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 |
arantza, -tze
arantza hobetsi da. Zaharra da bata, berri baina nagusitua bestea; Ipar. bata, Heg. bestea: {berri + nagusitu + Heg.} da hauetan hobestekoa.
AS gisa gehitzeko eskatuz: arantzazko.
-tza/-tze
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2003-06 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Ik. OEH argitaratuan arantza beltz 5 (AA II: -nz-; Izt C, A EY III 2; Or Mi); arhantze beltz 1 (ChantP).
Ez dugu aurkitu.
Ohiko iturrietan ez dugu aurkitu.
Izendegiaren hustuketakoak (elorri beltz: Prunus spinosa; es endrino, fr prunellier): elorri beltz : Font Quer PlantMed; J.M. Faus; X. Irigarai; G. Larrañaga LandareJak; Lcq; Carreras y Gandi GGPVN; Irurtzun projektua; M. Aizpurua Arbaiun; Bouda-Baum; Mendiak I; basaran : Font Quer PlantMed; Carreras y Gandi GGPVN; Gordailu IkastHiztegia; Polunin Flores de Europa; Polunin Arboles y arbustos;Verite Landaren mundua; X. Kintana Hizt80; aantza baltz : Iz ArOñ; beltzaran : Font Quer PlantMed; Carreras y Gandi GGPVN; txurbeltz : Mendiak I; aran : Ortiz del Portillo; PMuj DCV; Font Quer PlantMed; aranori : Font Quer PlantMed; xerri-aran : Font Quer PlantMed; PMuj DCV; arantzabal : Font Quer PlantMed; aranbaltz : Font Quer PlantMed; sasi-okaran : Font Quer PlantMed; Font Quer PlantMed; Guinera Vizcaya.
Bestetakoak: Xarr Hizt: arantzabeltza (AS; "prunellier, v. elorri") // Lh DBF: arantz-beltz ('prunellier sauvage') // DRA: arantzabaltz ('espino negro'), arantza-beltz ('espino negro'), arantz-beltz ('endrino') // PMuj DVC: arantza-beltz ("1. espino negro, zarza; 2. G. arañón, endrino, ciruelo silvestre"). // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
cf. txerri-aran lehiakidea; eta, adieraz, fruitua eta 'elorri beltza'. Testuetan ageri dena, elorri beltz arautuaren sinonimo gisa eskain daiteke.
- [E116]: 'ez dakit ongi zer esan nahi duen lan taldeak: 'arantza-beltz'en edo 'txerri-aran'en artean egin behar dela aukera? Edo bata edo bestea? 'Txerri-aran' ez dut inon ere aurkitu, eta sarrera hori bere garaian erabaki beharko da. Besteari ('arantza-beltz') dagokionez, lekukotasun arabera Bizk eta Gip markak eraman beharko lituzke, eta espeziearen izena ere jarri beharko litzateke: arantza-beltz Batez ere Gip eta Bizk iz. 'elorri beltza''.
- Erabakia: Erabakia (2003-06): 'arantzabeltz Batez ere Gip eta Bizk Sp Prunus spinosa // OHARRA: arau berria egin elkarketerako eta proposatu espezieen kontua: arantzabeltz, elorribeltz, etab abar (udaberri)'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-di.
iz.
g.er.
arantzaz, elorriz beteriko alderdia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:19 | 1997-10-14 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-dun.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1997-10-14 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-tsu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
arantza(tu), arantzatzen.
da/du ad.
Zah.
arantzaz bete.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-zko.
arantza sarrerari dagokion azpisarrera.
izlag.
arantzazko koroa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. OEH argitaratuan 3 testu: Etch ("Bas'arhantzia lilitzen arhantz'hunareki / Haren frütia huntzen da gaitz bethi"); Prop 1902 ap. DRA ("Badire gure zuhamutzetarik adarra eder dakharratenak, hala nola sagartze, arantze, kodointze eta mertxikatze landareak"); Mdg ("Eztago arbole frutuzkorik, ezbada zomait arantze eta itzagurtze").
Ez dugu aurkitu.
HiztEn ("ik. aranondo"); ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.
Beste hiztegietan, arantze : EuskHizt, ElhHizt ("ik. aranondo"), Casve EF, HaizeG FB, DRA, PMuj DCV; arantz : Lh DBF. // Ez dugu aurkitu ap. HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE.
Erdal ciruelo / prunier formen ordainak: aranondo : HiruMila, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve FE, PMuj DCV; HaizeG FB ("aran-ondo"); T-L LBF ("adan-ondo"); Azkue Aurkibidea ("aran-ondo"); arantze : T-L LBF (eta aranatze); Azkue Aurkibidea ("s" eta arhanatze (sc)"); aran : PMuj DCV.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: Ik. aranondo / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
-tze/-ondo.
iz.
1 elorria (Ik. arantza). 2 Zub. aranondoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-10-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: arantzurde: Hystrix sp.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Hystrix cristata, etab.
- [E210]: 'Zer adierazi nahi du, sarrera horren barruan, "etab." laburdurak?'
- [E116]: 'Bistan da hori kendu behar dela hortik, hala egiten da beti azken orrazketan, baina hona zerrenda ukitu gabe ekartzen dugu beti'.
- Erabakia: Erabakia (2003-06): 'OK'.