EODA osoa
Garmendi Barrena - Lekuak - EODA
Garmendi Barrena (Baserri etxea)
-
mendi barren -
(1985)
JIM.ESTN , 74. or.
(...)
V. Toponimia en Iruñerria: Sistemas de denominación y localización [en Euskera, núm. 30, Bilbao: Euskaltzaindia, 1985, pp. 527-532] [...] 2. Topónimos compuestos [...] Son abundantes ios topónimos formados por dos o más conceptos. 2.1. Dos conceptos. Constituyen los topónimos más frecuentes del grupo los formados por un sustantivo básico y otro elemento, que puede ser otro sustantivo, un adjetivo o una posposición de carácter adverbial. Veamos unos ejemplos: [...] C. El sustantivo básico acompañado de posposiciones que expresan la situación geográfica de un paraje o predio en relación con aquél: al lado de (alde), junto a (ondo), encima de (gain), debajo de (pe, azpi, barren), delante de (aurrean, aurrun) detrás de, a espaldas de (gibel), a un lado (saeska, saeskan), al par de (pare, parean), pegante a (kontra), entre (arte), en medio de (erdi, erdian): Erreca aldea, Dorre ondo, Idoí ondoa, Aiz gaña, Elizpea, Legua azpian, Mendi barren, Lagarreta barrena, Garaje aurrea, Elizguibela, Unzearen parean, Larrain contra, Bide artea, Ardanze artea, Unze bern erdian. Las voces aurka (‘frente a, enfrente de’), begia (‘a la vista de, dando vista a’) y aldera (‘hacia, a la parte de’), suelen ser utilizadas para localizar fincas en un paraje relacionándolo con otro diferente, como podemos ver en estos casos de fincas de Astráin, situadas en «Legarreta, Zariquiegui aurquam», «Legarreta, Zariquiegui beguia», «Faceria bizcarra, Perdona aldera».
(...)Zer: Toponimoen osagaiak
Non: Euskal Herria
Jatorria: JIM.ESTN -
barrena -
(1995)
DRPLV , V, 197. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Zer: Oikonimo-osagaia
Non: Euskal Herria
Jatorria: DRPLV -
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 91. or.
(...)
par l’appel à quelque homonyme facile d’accès: c’est le cas du toponyme et nom d’état civil connu Garmendia “la montagne en flammes”, et sa base (maison médiévale à Hélette) Garra “la flamme”; on n’a pas pensé à se demander si le sens donné convient à la désignation d’un lieu et plus précisément du lieu en question, et s’il correspond à un schéma connu de la toponomastique, qui répète en général les mêmes thèmes partout et dans toutes les langues. Une fois ces précautions prises, il apparaît que le feu comme tel (mais non le brûlis comme procédé de défrichement ou autre, qui laisse une marque durable sur le terrain et donc aussi parfois un toponyme) est une réalité, à la différence de l’eau, bien impropre à désigner des lieux hors de volcans, que le Pays basque n’a pas connus en période historique ni protohistorique. Les toponymes anciens sur la base gar(r)- renvoient plus vraisemblablement à l’oronyme pan-européen nommant la pierre et le rocher
(...)Zer: Toponimoa, deitura
Non: Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED -
garmendia -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 109. or.
(...)
garr- et harri “pierre, rocher”: // 1) la base oronymique garr- si répandue en vieille toponymie européenne est restée présente en toponymie basque bien que le lexique courant l’ait perdu sans doute dès le Moyen Age, faisant des noms composés connus comme Garmendia, ou Garralda “côté ou versant rocheux” nommant ici une montagne et une maison (à Ayherre), là un village (en Navarre 1245 garralda), le nom du village souletin de Garraïbie (Censier guarraybié) “le gué du rocher”, en forme suffixée le nom de Garris ancienne position forte de Mixe sur un site rocheux et de son château 1120 wilelmus arnaldus de garris, celui de la maison noble de Garro à Mendionde 1149 aneir a(rnaldi) de garro; mais c’est le nom simple lui-même qui nomme les deux maisons nobles de Hélette bâties au sommet d’un coteau à l’écart où le rocher affleure (quartier nommé “Garreta”) 1314 bernart de garra, 1366 garra juson qui signifient donc simplement “le rocher” (et non “la flamme” comme on l’a parfois cru sans penser que le terme était tout à fait inacceptable et du reste inusité en toponymie); une graphie garrasciette de 1414 laisse penser aussi que c’est la base ancienne du nom de Gréciette en Labourd; une variante de la même base est habituellement reconnue sous la forme gal- (qui suppose en principe que la vibrante s’était affaiblie, ce qui arrive parfois en basque, et permet aussi de faire un rapprochement avec gar- “hauteur”: voir ci-dessus), faisant le nom de la maison noble de Sussaute en Mixe 1412 la sal(le) de galos
(...)Zer: Leku izena
Non: Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED
- garmendi barrena - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
Lege-testua
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
