Zer: Etxea Non: Indurain (Itzagaondoa) Jatorria:
IT.IZAG
etxebeŕia'k -
(1926)
ETX.EEI, Euskera III-IV (1926), 104. or.
(...)
Eta ¿zeŕtako esan beaŕ det asko ta asko dirala Euskal-eŕiko Etxebeŕia'k, Etxegarai'ak, Etxaburua'k, Etxegoyen'ak, Etxeguria'k, Etxeaundi'ak eta abaŕ?
(...)
Zer: Etxe ugaria Non: Euskal Herria Jatorria:
ETX.EEI
etxebeŕiko -
(1926)
ETX.EEI, Euskera III-IV (1926), 86. or.
(...)
Noŕbait izendatu beaŕ danean Etxebeŕiko semea dala edo Eŕotatxoko alaba dala esango da
(...)
(...)
Se ha partido implícitamente del supuesto de que Morea es More- + -a, es decir, un tema nominal (sustantivo, a juzgar por la constante posición inicial) más el artículo determinado. Y esto, por una vez, es un hecho probado, en la medida en que la onomástica permite demostrar los hechos. En efecto, un doc. del Becerro de Leire, referente a Mutiloa y fechable entre 1076 y 1094, contiene una indicación que intrigaba a Lacarra sobre una terra que comparaui de Garssia Ortiz de Mutiloa in more bilibilea per unam uacam (76 [Vasc. medieval, p. 35]). Ahora vemos que se trata sencillamente de un nombre de lugar, bien apoyado por muchos otros, que podría escribirse con mayúscula o mayúsculas (aunque también se trataba, al mismo tiempo, sin ninguna duda, de un sintagma nombre + adj. común en la lengua, como Echeverría o Mendizábal): in More bilibilea
(...)
etxeberri -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 89. or.
(...)
Parmi les raisons qui ont rendu le toponyme incompris et même incompréhensible dans l’usage courant, il peut y avoir un automatisme ou même une sorte de tabou. Automatisme, puisque ces noms maintenus à plus de six siècles de distance, et le plus souvent bien davantage sans qu’on puisse fixer le moment d’invention et le point de départ, et répétés sans cesse ont perdu tout rapport de sens aux éléments qu’ils décrivent: même les composés de etxe “maison” les plus transparents, comme etxeberri “maison neuve”, ne peuvent être compris réellement, puisque la maison est de toute façon plus ou moins “vieille” de fait, à plus forte raison si l’apparence de vétusté (ne serait-ce que par une inscription datée du XVIIe siècle, ce qui est fort banal) en rend la “nouveauté” fort problématique
(...)
Zer: Oikonimoa, deitura Non: Euskal Herria Jatorria:
ORP.MAISMED
de cheverri -
(2000 [1249])
ORP.MAISMED, IV. kap., 205. or.
(...)
aphérèse (disparition de la voyelle initiale) de a- et e- et parfois i- et u- généralement du fait de l’agglutination à l’article (1245 el esparren, 1435 la Rondo) ou à la préposition romane (1366 lassale de Recart): 1249 guerre, de cheverri, 1257 metsague, 1451 chagoyen, turbide, 1498 lissalde, ruthie pour “Agerre, Etxeberri, Ametzaga, Ithurbide, Etxagoien, Elizalde, Urrutia” etc., les noms officiels (“Sumberraute” pour 1316 alçumbarraute en basque moderne “Alzumarta”) et d’état civil modernes ayant pu hériter de ces formes
(...)
juan miguel -
(2002)
IT.IZAG, 110. or. [Nombres actuales, 12]
(...)
Resultado de la fusión de las dos casas contiguas, conocidas con el nombre de Etxeberria, que el dueño de Melchor de Urbicáin poseía en el lugar de Induráin
(...)
Zer: Etxea Non: Indurain (Itzagaondoa) Jatorria:
IT.IZAG
(...)
Etxeberria: 'la casa nueva'. Nombre con el que era conocida al menos una de las dos casas contiguas que pertenecieron en Induráin a la casa de Melchor de Urbicáin [127. oharra: 1864: pertenecen a los dueños de Melchor de Urbicáin, "las dos casas que (... ) forman una finca urbana sita en el Lugar de Yndurain, calle del cierzo; lindante por la derecha é izquierda con calle del mismo nombre, y por la espalda con era de trillar mieses (...); se conoce con el nombre de la casa de Echeverria" (PR URR C. 265)]. Hoy denominada como Juan Miguel
(...)
Zer: Etxea Non: Indurain (Itzagaondoa) Jatorria:
IT.IZAG
(...)
Llamada así por haber pertenecido a los dueños de la casa de Melchor de Urbicáin. En 1667 Melchor de Yriarte aparece como vecino de Induráin y Urbicáin (PR URR C. 39). En realidad eran 2 casas contiguas (Melchor mayor y menor), también conocidas con el nombre de Etxeberria
(...)
Zer: Etxea Non: Indurain (Itzagaondoa) Jatorria:
IT.IZAG
Zer: Etxea Non: Indurain (Itzagaondoa) Jatorria:
IT.IZAG
melchor o melchor de yriarte -
(2002)
IT.IZAG, 53. or.
(...)
CLASIFICACIÓN // Al clasificar los oicónimos establezco 2 grandes grupos, en función de que se refieran a los cabezas de familia de la casa o a las características de la misma: A. Oicónimos que hacen referencia al cabeza de familia. Pueden indicar: [...] 2. Nombre de pila [...] En algunos casos aparece en combinación con el apellido o algún adjetivo: Eneko (Enekoberria), García (Gartziarena), Pascual (Paskualena), Miguel (Migelena), Lope (Loperena), Sancho (Txantxo, Santxorena), Lanzarot (Lanzarotena), Domingo, Nicolás, Melchor o Melchor de Yriarte, Sancho Artaiz, Pedro Oroz (Pedroz), Martin Txiki...
(...)
(...)
CLASIFICACIÓN // Al clasificar los oicónimos establezco 2 grandes grupos, en función de que se refieran a los cabezas de familia de la casa o a las características de la misma [...] B. Oicónimos que hacen referencia a la casa [...] 2. Descriptivos: Etxeberria, Etxetxikia, Dorrekoa, Etxezar...
(...)
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Urrotz hiriko protokoloak: gazt. Protocolos de Urroz villa.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
IT.IZAG - Los nombres de las casas en el valle de Izagaondoa 1600-2001
Laburdura: IT.IZAG
Egilea: ITULAIN IRURITA, Javier
Titulua: Los nombres de las casas en el valle de Izagaondoa 1600-2001
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 71
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 2002
Erreferentzia: 77 (2002), 49-126. or.
Oharrak: Ondoren ere berriz argitara emana (emendatua?): Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra. 2002, nº 77, p. 49-126
Mota: artikuluak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
NAN.HIP.AGO - Agoizko hipotekak
Laburdura: NAN.HIP.AGO
Egilea:
Titulua: Agoizko hipotekak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Hipoteken Kontularitza saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
ETX.EEI - Euskal eŕiko etxên izenak
Laburdura: ETX.EEI
Egilea: ETXEGARAI KORTA, Bonifazio
Titulua: Euskal eŕiko etxên izenak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Zumaya’ko udal-etxean
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Bilbo
Data: 1926
Erreferentzia: 8-47
Oharrak: Ikusgai ere, Euskera agerkarian, VII. urtea (1926, III-IV), 84-123. orr. 1926ko urriaren 29an Zumaiako udaletxean irakurritako sarrera hitzaldia. Edizio hau da erabili duguna
Mota: liburu zatiak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
M.NLCDI - Notas lingüísticas a 'Colección diplomática de Irache'
Laburdura: M.NLCDI
Egilea: MITXELENA ELIZALT, Koldo
Titulua: Notas lingüísticas a 'Colección diplomática de Irache'
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 164
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 1969
Erreferentzia: 1 (1969), 1-59
Oharrak: Baita ere in Palabras y textos, Euskal Herriko Unibertsitatea, Gasteiz, 1987, 87-118.
Mota: artikuluak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Laburdura: ORP.MAISMED
Egilea: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Titulua: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Izpegi
Tokia: Baigorri
Data: 2000
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.