Leku-izenak
Larretxeberria - Lekuak - EODA
Larretxeberria (-a) (Etxea)
-
larrecheverrie -
(1377- [1300-1400, 2000])
ORP.MAISMED , V. kap., 297. or.
Zer: Urdiñarbeko Ospitalaren jabetzako etxea
Non: Urdiñarbe [Miranda-Larzabal]
Jatorria: ORP.MAISMED -
larrecheberria -
(1479 [1966, 2011])
IKER.27 , 374. or. (Ordiarp)
(...)
larrecheberria maison, 1479, Larretxeber, quartier Larregi
(...)Zer: Etxea
Non: Urdiñarbe
Jatorria: IKER.27 -
larretcheber -
(1830)
IP.KAT.Z , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
etxebeŕia'k -
(1926)
ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 104. or.
(...)
Eta ¿zeŕtako esan beaŕ det asko ta asko dirala Euskal-eŕiko Etxebeŕia'k, Etxegarai'ak, Etxaburua'k, Etxegoyen'ak, Etxeguria'k, Etxeaundi'ak eta abaŕ?
(...)Zer: Etxe ugaria
Non: Euskal Herria
Jatorria: ETX.EEI -
etxebeŕiko -
(1926)
ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 86. or.
(...)
Noŕbait izendatu beaŕ danean Etxebeŕiko semea dala edo Eŕotatxoko alaba dala esango da
(...)Zer: Etxea
Non: --
Jatorria: ETX.EEI -
larretxeber -
(1966 [2011])
IKER.27 , 374. or. (Ordiarp)
(...)
larrecheberria maison [...] Larretxeber, quartier Larregi
(...)Zer: Etxea
Non: Urdiñarbe (Larregi)
Jatorria: IKER.27 -
larretcheber -
(1970)
IP.KAT.B , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
larretcheber -
(1987)
IGNF.25 , 1446 ouest
Zer: Etxea
Non:
Jatorria: IGNF.25 -
berri(a) -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Zer: Oikonimo-osagaia
Non: --
Jatorria: DRPLV -
larrecheverri -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 160. or. [Censier]
(...)
mais dans la plupart des lieux les noms ne s’opposent pas deux à deux, et en dehors des noms d’édifices iri (pour lequel il n’y a pas d’irizaharr aquitain à côté des très nombreux iriberri: voir ci-dessus), etxe, jauregi, sala, olha, le mot berri désigne aussi la terre à partir d’un défrichement (voir ci-dessus les noms de la terre), une église 1266 lissaber à Saint-Pierre-d’Irube, un jardin 1266 horteberri à Biarritz et à Ossès un “lieu de vieux jardins” 1366 baratçeçarreta, une prairie à Mendy sorhossar, une chênaie à Barcus suhitysarra, une fosse à Arbouet 1412 hobiçarreta, un pressoir à Mendive 1350 laca çarra, ou une muraille (sinon une “colline” dont l’ancienneté serait plus problématique) à Asme muruçarreta; la reprise d’un domonyme déjà existant suppose en principe une fondation nouvelle: à Bardos 1594 mendy et 1637 mendiberry, à Sare 1505 harismendy et harismendiberry, à Aïnharp leceague et leceagueberrie, à Idaux arbea et arbeberrie; le composé etxeberri peut s’ajouter aussi à un domonyme préalable explicitant davantage la postériorité de fondation: par exemple à Ordiarp larrecheverri “nouvelle maison Larre” à côté de larré, à Undurein landaecheverrie à côté de lane avec passage de la forme basque de l’emprunt dans le composé au mot simple gascon (voir ci-dessus les noms de la lande); seul berri a des emplois absolus et dérivés, ce qui découle encore du fait que le mot a servi à nommer, comme partout, les nouveaux défrichements: berrio et berriaga en Cize, berriotz à Ustaritz, peut- être beriarrene en Soule (voir ci-dessus)
(...)Zer: Etxea
Non: Urdiñarbe
Jatorria: ORP.MAISMED -
larrecheverrie -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 128. or. [Censier]
(...)
larrairi “domaine de la lande” à Anglet 1395 larrayre, à Bassussarry 1249 larrer, à Larribar et Saint-Palais 1412 larrayri; et larretxe “maison de la lande” dans les noms du Censier souletin larrechart et larrecheverrie à Ordiarp, à Urrugne (où 5 domomynes commencent par larre) 1598 larreche
(...)Zer: Etxea
Non: Urdiñarbe
Jatorria: ORP.MAISMED -
larrecheverrie -
(2000)
ORP.MAISMED , IV. kap., 191. or. [Censier]
(...)
Le plus souvent un composé à deux termes, avec qualifiant ou non, s’adjoint un substantif (qui peut lui-même être ou composé ou dérivé, si c’est un toponyme préexistant), antéposé s’il complète le composé, postposé si c’est le composé qui le complète. C’est sur ce modèle général que sont désignées dans l’usage, dès les textes médiévaux, les maisons de nom identique des divers quartiers ou hameaux d’une même circonscription, vallée ou paroisse: ainsi dans la vallée d’Ossès les formules romanes 1370 iriart de ayz et 1412 iriart dahaytz, 1412 etchanique de bilenave, etcheverry de garhardu, iriart detssabe etc. traduisant les formules basques régulières et encore aujourd’hui usuelles à complément (nom du hameau) antéposé 1340 yriverri goyeneche, 1370 gaharrdu yriartea, ayzechegaparea etc. Le Censier de Soule, malgré sa rédaction romane, fait grand usage du procédé, non sans maladresses de formulation: à Sorhapuru (territoire mixain frontalier qui avait des franchises en Soule) aqyotz jaureguiverry, à Domezain leytsse urruthie, leytzssejaureguy etc. et surtout pour les quartiers d’Ordiarp larçabal de jauregui, larrecheverrie, larrechart, laurssun jaureguy, iriguaray aguerre de larçabau, guarraybie de irigoyen (ce n’est pas “maison G. de I.”, mais bien “I. de G.” avec complément antéposé, malgré la préposition, comme en basque “Garraibi-Irigoien”, de même plus haut “Larzabal-Jauregi”). La composition est inversée à Ayherre 1366 aguerre hergaytz, à Gabat 1412 etchagapare biscay où le nom du quartier (composé dans hergaytz “pays grand ou mauvais”, dérivé en -i dans biscay “croupe, hauteur”) tient la place habituelle du qualifiant
(...)Zer: Etxea
Non: Urdiñarbe
Jatorria: ORP.MAISMED -
larretxeberri -
(2000)
ORP.MAISMED , V. kap., 297. or.
(...)
25 Les maisons qui devaient des fiefs et d’autres devoirs à l’Hôpital d’Ordiarp annexe de Roncevaux sont citées dans l’ouvrage de Cl. Urrutibéhéty, Casas Ospitalia…, p. 212-217
(...)Zer: Urdiñarbeko Ospitalaren jabetzako etxea
Non: Urdiñarbe [Miranda-Larzabal]
Jatorria: ORP.MAISMED -
larretcheber -
(2004)
IGNF.TDAT , 1446
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
larretxeberria (-a) -
(2005)
IP.TOP.IKER , LLAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
larretxeberria (-a) -
(2006)
IP.TOP.IKER , BBAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
larretxeberria (-a) -
(2008)
IP.TOP.IKER , 3486
(...)
64424 udal-kodea IGNFren arabera. IGNF Generikoa: ECAR: Hameau, gpe d'habit°, habit° isolée, maison forest. IGNF UTM X: 33401; UTM Y: 10528
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER
- larretxeber - (2005) [IP.TOP.IKER]
- larretxeberriko - (2005) [IP.TOP.IKER]
- larretxeberria - (2005) [IP.TOP.IKER]
- Larretcheber (ofiziala)
- Larretcheber (frantsesa)
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
