JAGONET bilaketa

372 emaitza bilaketarentzat

Aditzaren jokabidea: ibili (*topean/*topera ibili)

Olano topean dabil (zuzen).

Olano topera dabil (oker).

Zalantza-mota: morfologia > kalko baztergarriak, morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Aditzaren jokabidea: zerikusirik ez izan (zerikusia / *zer ikustekoa)

Horrek ez du zer ikusirik nik esandakoarekin (zuzen).

Horrek ez du zer ikustekorik nik esandakoarekin (oker).

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenak, lokuzioak/kolokazioak

Harridura adieraztea: halako/alaen (lapur halakoa!/alaena! Lapurra halakoa!/alaena!)

Zein da zuzena, lapur halakoa! ala lapurra halakoa!? Eta alaenekin?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak > determinatzaileak, perpausa > harridura

Denbora adieraztea: honetan/oraingo (aste honetan / *oraingo astean)

Zer hobesten da batasunerako: aste honetan ala oraingo astean? Nire ustez, aste honetan, urte honetan eta horrelakoak esta semana, este año / cette semaine, cette année eta horrelakoen kalkoak dira.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, hitzak > determinatzaileak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Ondorioa adieraztea: hortaz/hortan

Guk, Eskoriatzan eta Aretxabaletan, hortaz esateko, hortan erabiltzen dugu. Euskaltzaindiaren Hiztegian ez da ageri, eta gainerako hiztegietan ere ez. Jakin nahi nuke hortan hori erabiltzea zilegi den.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak > determinatzaileak, joskera > diskurtso-markatzaileak

Lexikoa: jende (edozein jende, jende batzuk / zenbait jende)

Jende hitza beti singularrean deklinatu behar da ala onartzen da pluralean ere? Eta joan al daiteke zenbait eta batzuk hitzekin edota zein eta edozein hitzekin? Adibidez, jende batzuk, zenbait jende, edozein jende eta abarrekin?

Zalantza-mota: morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak > determinatzaileak, hitzak > izenak, lokuzioak/kolokazioak

Lexikoa: zehar (basoan/basotik zehar; basoan/basotik barrena)

Badakit zuzenak direla basoan zehar / basotik zehar / basoan barrena abiatu zen egiturak, baina zuzena al da basotik barrena ere?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > postposizioak
Unitate-mota: hitzak, lokuzioak/kolokazioak

Kuantifikazioa adieraztea: nahiko (nahiko lan / nahiko lana,  nahikoa lan / nahikoa lana)

Hurrengo hiru esaldi hauetatik zein dira zuzenak?

Nahikoa lan duzue umeak zaintzen.

Nahiko lana duzue umeak zaintzen.

Nahikoa lana duzue umeak zaintzen.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, morfologia > zenbatzaileak
Unitate-mota: hitzak > determinatzaileak

Kausa/kontzesioa adieraztea: -tzeagatik/-tuagatik (izateagatik / izanagatik)

Badakit ez direla berdin etortzeagatik (kausa zein helburua) eta etorriagatik (kontzesiboa). Baina lehenaldi burutuak izan eskatzen duenean ez daukat hain argi. Hau da: Aita etorri izanak poztu du moldatu eta Aita etorri izanagatik (kausa) poztu da esan al daiteke? Ala Aita etortzeagatik poztu da esan behar da? Nik lehena erabiltzen dut, baina ez dakit ongi dagoen.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > partizipioa, perpausa > kausa, perpausa > kontzesioa

Lexikoa: arabera, arau (diotenaren arabera / *dioten arabera)

Batetik, arabera dela eta, badakit aditz jokatuekin ere <-(e)n + NOREN> egitura erabili ohi dela: adibidez, esaten dutenaren arabera. Galdera da ea ohikoa den -(e)n soilarekin erabiltzea: alegia, etortzen diren arabera bezalako esaldiak ohikoak ote diren euskaraz (‘etortzen diren neurrian/heinean/bezala’ zentzuan).

Bestetik, zalantza bera daukat arau hitzarekin: ohikoak al dira etorri diren arau gisakoak?

Zalantza-mota: morfologia > postposizioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Iragazkiak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper