1.
(G, AN; Dv),
bildueraRef.:
A;
BUArano;
GteErd 247
. Reunión."(G), réunion. Galdetu zioten bein billera batean (EE I 92)"Dv.
"Reunión"A.
"
Atsoen bilera, como las bigirak de otros lugares. Eran reuniones de mujeres, en casa de alguna de ellas, en víspera de fiesta. Jugaban a las cartas [...]. Actualmente en desuso"BUArano 215.
"
Billera egin zuten (G-goi-azp, AN-gip) [...] billera izan da (AN-gip)"GteErd 247.
v. batzar, biltzar. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos y alto-navarros desde mediados del s. XVIII; tbn. se encuentran algunos pocos ejs. vizcaínos (en D. Aguirre y Erkiaga). En DFrec hay 211 ejs. de bilera y 41 de billera, todos ellos meridionales.
Kongregazio ta kofradi, kofradeen ta kongreganteen noizean beingo billerak, bakunzak eta juntak dituena. MbIArg I 324.
Begira zure etxean izan oi diran neskatx eta mutillen billerak edo batzarreak jokatzeko eta denbora atsegiñ onean igarotzeko aitzakiarekin. AA II 121.
Beragatik etzate utzi bear elkarrekiko billera oriek egiten. Ib. 122.
Onelako gauzak erraz gerta ditezke gazteen bilduerak diran etxeetan. Ib. 147.
Egin dituzue bilduera edo batzarre gaiztoak artarako etsai galgarriak siñalatu dizuen lekuan?Ib. 222.
Bai ta letei, illeta, ondra eta beste billera agiriko guztietara ere. IztC 211.
Ots batek Moises eta Aaroni esan zien, billera artatik aldegin zezatela, beste guziak ondatuak izan zitezen. Lard 95.
Aide eta adiskideak elkarrekin maitaro egiten dituzten eztai-jan neurrizkoak eta billera onak. Ib. 416.
Gorputz-arratsaldian / orrenbeste jende, / ixilik egoteko / soñurik jo gabe, / Aizateko billera / Agedaren mende. Xe 179.
Billeratako disimuluan / dauden soñu ta baltsiak. Ib. 321.
Letrango billera ospatuan. BvAsL 213.
Ordenako bigarren billera nagusia. Ib. 190.
Arrats atako bigira, billera edo batuerea amaitu zan. AgAL 66.
( s. XX)Batez be Sardinzarren etxean zan emakumien billera ta esanbear andia. AgKr 23.
Lurdesko medikuen billeraren gañean. Goñi 120.
Baño batez ere Garagarrillaren amairuan izan oi da [Urkiolan] billerarik ospatsuena. AgG 178.
Billerako gizon ta emakumeak, egualdiari jaramon gabe, zaldiz ta oñez, ijiji ujuju, bide ziorretatik aurrera, beren etxietaruntz dijoaz. AgEEs 1917, 215.
Auzirako deia ta billera. InzaAzalp 82.
Salsamendiko billera orretan / badago lege ederrik: / bi dama oiek zuzentzen dute / pasatzen bada okerrik. TxB I 119.
Txomiñenian billera da ta / zuaz urrengo jayian. TxB II 157.
Zauzkada onetxen antzekoa izan zuen Larramendik Greziaren erri-batzarrak ikasita gero, beraren Erri maite onen bilerak ikusi ta aztertu ta azaldu zizkigunean. AY 1934, 6.
Bata besteren urrena sartuz / osatzen dute billera. OrEus 193.
Billera eta Batzarretara abotsez eta autarkiz azaltzea."Juntas y Asambleas"
.EAEg 31-5-1937, 1731.
Neskatx-billera batean. EAOlBe 41.
Oitura zanez, gau artan ere / bazan bijili-billera. SMitxAranz 42.
Amezketako elbi guzik Domingon zaldi oien gañean billerak egin oi zituen. JAIrazJoañixio 37.
Zertako egin dugu billera au?OrQA 87s.
Orotariko ederlariak beren arteko billera, solas eta itz aspertuak egiteke ezin bizi diranez. EtxdeJJ 269.
Gaitzi zitzaidan, ordea, entzuleen billeran arengana sartzen ez uztea, nere auzien kezkak ari lagun-gisa elkar-izketan ez iaukitzea. "In coetu audientium"
.OrAitork 109.
Orain ezkontza-jaia zan atsaldean eta giza-seme ta neskatx billera ikaragarria zegoan. AnabPoli 94.
Zortzi erritako aitona batzuk / egiña degu billera. AndAUzta 137.
Nazio guztien agintarien billera aundi bat egin zan. Ib. 63.
Illuntzetako billera baketsu aretan, kursillu arin baiña onuratsuak egiten zituan, beraz, Nikanor ziriñak. ErkiagBatB 37.
Klaustro-billerak. GaztMusIx 60.
Erromeri-billeraren azkenengo dantzaldiak dira. MAtxGazt 71.
Jairik-jai ibiltzeko / alper-billera. NEtxLBB 313.
Aiekin alako billera luzea izanda gero. Ib. 64.
Lengoan egin degu / eiztari -billera. Olea 160.
Donostiara bildu giñaden / euskaldunaren sendia, / gure billerak asitakuan / olaxen izaten dia. UztSas 270.
Auzoko andreak amaren sukaldean billera egiten ziteken. AtañoTxanKan 153.
Emen Soziedadeak billera egin zuan. JAzpiroz 70.
Oraingo giroa hobea dela euskararentzat, [...] Arantzazuko bileraren garaikoa, baino. MEIG VII 171.
Gogo-bihotzetan daramaguna aditzera eman behar genioke besteri, Josafateko bileraren begira egon gabe. MEIG IX 65.
v. tbn. Jaukol Biozk 88. Anab Usauri 9. Lab EEguna 81. Yanzi 234. Basarri 122. Vill Jaink 8. Salav 51. FEtxeb 121.
azpiadiera-1.1
Congregación, asociación; comunidad. Kongregazio edo Billera Santuko Eliza albistatzen badute. Aran(
inMbJBDev(ed. 1882) app., XV
).
Iziarko Amaren billera edo kofradiko liburu zar batean.AgSerm 553.
Onek Antonia zuen izena, eta Ama Birjiñaren alabetako billerakoa zen. Goñi 34.
Elizatik egoztea bezela da: fededunen billeratik berextea, kentzea, adar ustela zuaitzetik mozten dan bezala. IrYKBiz 457.
Idazle eta musikarien herri-bilera. MIH 186.
azpiadiera-1.2
"(V?), peregrinación, romería"A.
azpiadiera-1.3
bilduera . (No ref. a personas). Dantzak geienetan izaten dira arrisku eta galdubide guztien bilduera, eta eraso eta tentazio guztien betetasuna. ItzBerb I 98s (en la vers. guipuzcoana; en la vizcaína batuerea
).
sense-2
2.bilduera (Dv). Recogimiento. "Recueillement [...] bilduera (Mb)" Dv s.v. bildutasun. Cf. bildu (I, 3). Niri lagundu naiez da Jesusen bere Sakramentuko bilduera ta gordetze guzia. MbOtGai III 266.
sense-3
3.Retirada. Erretreta, billera jotzera dijoa, ertxistara, itxitzera atea. LEUrt 89 (en el ms. orig., 31v: badoáie soñátzera erretréta).
sense-4
4.(G-to ap. A), bilkera.Recolección; turno de recolección. Zubek baño errezago egiten dute oiek [trikubak] bilkera. SorBar 101.
azpisarrera-1
BILERA-DEI.
Convocatoria. Ona Idazkariaren eginkizunak: batzar edo billera deiak egitea; [...] batzar-agirien liburua eramatea."Citación para las sesiones y asambleas"
.EAEg 1-6-1937, 1739.
azpisarrera-2
BILERA-GELA.
Sala de juntas. Asmua artu zan Billera-gela aundira igotzen dan eskillara zabal alboko kristalerian Gipuzkoaren gertari aundienetako bat jartzea. AyerbEEs 1915, 292.
azpisarrera-3
BILERA-LEKU.
Lugar de reunión. Gudaletxetan eta billera-lekuetan [...] gudariak alkarrekin mokoka jardun ez ditezela. EAEg 19-5-1937, 1675s.