1.
(gral.; SP; -kh- Gèze),
ekusteRef.:
A;
EtxbaEib
. Vista, sentido de la vista."Vue"SP.
v. ikusmen. Eta bertan rezebi zezan ikhustea. LçMc 10, 52 (IBe ikusmena).
Sentido korporaleak dirade [...] ikustea, enzutea. BerDoc 91v.
Enazazula utz kanpoko begien ikustearen arauera iujeatzera. SPImit III 50, 7.
Len nuen ekuste onarekin gelditzera. MbIArg II 353.
Ikuste argalekua. MgPAb 141.
Ikhusten nau bere izatea bera dakusan ikhuste beraz. Dh 204.
Ikuste luzia. fBIc II 216.
Ikuste ona bear da [aurrai zigarrak beatz artetik] eguzitan ateratzeko ere. ItDial 24 (Ur, Dv, Ip begi).
Ikuste labur. AzcPB 285 (Ur PoBasc 226 bistia).
Ikustea berez begiari dagokio. OrAitork 288.
Ikuste barik egoan. BilbaoIpuiB 85.
Ikuste mee ta zorrotzekoa. VillJaink 35.
v. tbn. Tt Onsa 85. OA 99. El 15. Alzola Atalak 37. Ekuste:CatR 65.
sense-2
2.Visión, acto de ver."Vista, acción de ver"Lar, Añ.
Ikhuste berak defendaturen gaitu [...] akusazione falsuetarik. Lç Ins F 8r. Eta [elkharren] ikhuste hartzaz gehiago penatzeko. Ax 587 (V 377). Gaitzaren ikhuste arhina edo aipatzia. Bp I 105. Ikhuste bano bat. Ch I 20, 8 (SP, Echve ik(h)uste; Mst bista, Ol ikuskizun). Hartu zituzten arraintzearen ikusteak izialduraz bethe zituen. He Lc 5, 9. Jangoikoaren ta zeruko guzien ekuste ederrak. Mb IArg I 240. Aragi ikuste ta erakusteak. Añ MisE 140. Ikhuste horrek dohatsu bilhakatuko gaitu. Jaur 206. Gurutze baten ikuste utsak. Bv AsL 43. Gorpu deun areen ikusteaz, Jesu-Kristoren maitasunez sutu zan Andoni. Belaus Andoni 5s. Ikusten ditugu Monserrat-ko arkaitz muturrak [...]. Ikuste onek ekarri dauskuz gogora umant aren egitada miragarriak. Ag Ioan 117. Iainko-ikuste bezalako ortan. Or QA 170. Gauzen ikuste onetan. Vill Jaink 158. En DFrec hay 9 ejs. v. tbn. ES 116. CatLav 71 (V 43). Mg CO 278. Dh 175. Arch Fab 167. Lard 452. Urruz Zer 76. Anab Usauri 96. Ekuste: Mg CC 185.
azpiadiera-2.1
Espectáculo, escena; vista, panorama. Gogoa esnatzea eta poztutzea ekuste lotsagarriakin. AA II 143.
Ikhuste miragarri horrek. Laph 24.
Ikuste erdiragarri au nere burutik kenerazteko. TxillLet 39.
Goitik ikuste bikaña zalarik. AnabAprika 56.
v. tbn. EA OlBe 24.
azpiadiera-2.2
Visión. Zelüko ikhuste habororen ükheitian. Mst III 7, 5 (Ch bisione, Ol ikuspen).
Ikuste arek ezin dezake iñor nastu. NEtxAntz 49.
sense-3
3.
(Lar(
inAq 1476
), Añ). Visita."(Dar una) vista, agertu bat, ikuste bat egin
"Añ.
Ama Mariari ikuste bat emotera. AgKr 217.
azpiadiera-3.1
ekuste. Baruren, mezen, aldareak ekuste ta komunioko irabanzen eske. MbIArg I 258.
azpiadiera-3.2
Visita médica. Bestelango gaiso ikustetan baño aloger edo biar sari geijago emoten bajatzu odola ateratiarren. MgPAb 50 (sg. Azkue el tema es ikusteta; cf. infra ELKAR-IKUSTE).
Zeinbat ikuste, ta ainbeste paper / egiten dot nik. AzcPB 243.
azpiadiera-3.3
Entrevista."Vistas, concurrencia de algunos"Añ.
[Emaztegai] onegazko ikustie, gitxi gora-bera banekien noz etorriko zan. Gerrika 85.
Gure ikuste ori an izaten zan berja bat bitarte.Ib. 85.
sense-4
4.
(Lar, Añ). Inspección.
azpiadiera-4.1
(Añ). Ojeada, vistazo. Ia ikusi... (paperak ikuste-otsa). NEtxLBB 139.
azpiadiera-4.2
"Registro"Añ.
azpiadiera-4.3
Análisis. Esne-ikuste edo analizatzea. OñatibiaBaserria 122.
Esne-ikuste au, lan gogorra gelditzen da, batez ere ikustallearentzat; baña protxu aundikoa eta erriaren osasunari begira, egiñ berrekoa.Ib. 124.
sense-5
5.Consideración. Ikusi bear degu nola dan apaiza Jaungoikoaren ta gizonen bitarteko, ikuste ontatik ikasi dezagun denok apaizaren diñadi ta izate andia. AgSerm 324s.
azpisarrera-1
ELKAR-IKUSTE.
"Entrevista, alkar-ikuste" A DBols. Alako nobijo nobijen alkar ikustetati [...] zeinbat kalte datorren euren arimetara. fB Ic III 336. Alkar-ikuste aren jakille. Etxde JJ 128. Mutiko urtentxuon alkar-ikuste ondoko egitamua. Erkiag BatB 17. Beste era batera gertatu bear zuan elkar-ikuste onek. (trad. guip.) In Larz HilEspos 101 (ap. DRA).
azpisarrera-2
IKUSTE-MOLDE.
Modo de ver las cosas. v. ikusmolde. Eraso guztiek ezin izango dute ikuste-molde ori ezeztatu. VillJaink 90.
azpisarrera-3
IKUSTE-PUNTU.
Punto de vista. v. ikuspuntu. Naturalisten ikuste-puntutik gauza begiratuaz. VillJaink 120.
azpisarrera-4
IKUSTEZ(AN-gip-5vill, BN-ciz-arb, S ap. Gte Erd 113; Dv). Visualmente, por medio de la vista, de vista. Zuetarik separaturik denbora aphur batetakotz ikhustez, ez bihotzez. Lç1 Thess 2, 17 (He ikustez; TB, IBk, IBe gorp(h)utzez, Dv begithartez, Bibl aurpegiz
).
Ikhustez eta enzutez [...] tormentatzen. Lç2 Petr 2, 8 (TB ikhusiz
).
Mosuz, ikustez, enzutez [...] gusto loi txarra artzen dala. AñEL1 135.
Ikustez ezagutzen ez duzuenek. HUAurp 80.
Ez neban ezagutzen ikustez Aita Antonio. AlzolaAtalak 106.
v. tbn. Or Aitork 388. Xa Odol 43.