Tr. Documentado desde Lazarraga, a partir del s. XVIII lo hallamos en autores guipuzcoanos y en Lizarraga de Elcano. En DFrec hay 10 ejs., meridionales. v. errendatu.
sense-1
1.
(G-azp),
rendidu(Aux. intrans.). Rendirse; conformarse. "Etsian aurrian errendittu inda" ZestErret. Rendidurik nago, ze bekit gerra. Lazarraga B3, 1154r.
Ditxoso zuregaiti ilten dana, / ni legez bizi dala penaetan, / determinadu baga rendietan / zugaiti kruel dala beregana. Ib. B20 1193v. Utzi zaite berarén éskuan errenditurík. LE Ong 82r.Geroenean ere nai ta nai ez izan zeban errenditu bearra [...] D. Antonioren menpean. IztC 433 (338 errendatu).
Premiyua batentzat / zan anuntziyuan, / errenditu biar du / kondiziyuan. AzpPr 77.
Indartsua bazera ere, errendituko dira zure indarrak. IllPill 18.
Ordun iru orduko tartea eman nion Santa Kruzi, ta errenditu zan, firmatuko zula. OrSCruz 116.
Gu're aren [Jesukristoren] ordenetan errenditzen gera. TxB II 265.
Idazleok noren neurrira errendituko, zer artuko legetzat? El patrón Txirrita? El patrón Muxika? El patrón Yauregi?LdiIL 82.
Ia errenditzeko zegon garaiean [...] / bazekila [...] / nondik letorkean / garaipide ziurra. SMitxAranz 213.
Iñork ez degu errenditu nai / legeak jartzen dun langan. Basarri 170.
Azkenean militarrak errenditu ziran. Salav 52.
Naikua dezu gazte-denbora / nola zan oroitutzia, / ain da gaiztua sasoi dan arte / kristaua errenditzia.Lizaso(
inUztNoiz 102
).
Pasa zazu eizian / nai dezun ainbat denbora / baña errenditzen ikasi zazu / nere salletik kanpora. J. Agirre in Xa EzinB 125.
Andereiño baten oiñetan errenditua. BerronKijote 196.
Kuartelak errenditu ziran ta gorriak nagusi jarri ziran. BAyerbe 67.
Gizona arrazoietara errenditzen ez dan bitartean, gaizki joango gera.Insausti 217.
sense-2
2.
(V-gip, G-azp)
Ref.:
GketxLoiola;
GteErd 134;
ZestErret
. (Aux. trans.).Rendir, someter, vencer, dominar."
Errenditu (udak [= urak]), canalizar, encauzar, dirigir (las aguas, una corriente). Udak errenditzeko erretenak bear dira emen
"GketxLoiola.
"
Burutik endreau egin zan [emakumia] ta iñun errendiu ezin, da oian lotuta ipiñi zuen (V-gip)"GandEusk 1956, 225.
"
Burrukan hasi zian ta bai batak bestia azkar errenditture
"ZestErret.
Ainbeste urteko pekatuen kargak errenditu ta ikarak konfesatzeko animoa kentzen zion. CbEg II 197.
Luak errenditzen du pultsuak iltzian. Xe 254.
Aiziak eta / urak indarrak baditu, / aplakatutzen dan arte bera / iñork ezin errenditu. Arrantz 76.
[Zakurrak] eramaten zituzten [ardiak] / nai zan tokiraño. / Artegi baten preso / errenditzeraño. Basarri 152.
Gizonak abereak ezitzen eta errenditzen badaki, eskolatzen eztaki. VillJaink 73.
Arri borobil-boribilla da, ta legun-leguna. Ez dezu eskuetan errendituko ura! Ez dezu jasoko!BasoM 47.
Baña andikan etortzen diran / makiña bat aize zakar, / emengo ordekan baretasunak / errenditzen ditu azkar. Insausti 67.
v. tbn. Ud 98.
azpiadiera-2.1
"Indarrak neurtu, kontrolatu, dominatu. Indarrak errendiu eziñik ibili
"ZestErret.
azpiadiera-2.2
"
Loguriak errendittuta dao baña halare eztu loik inai
"ZestErret.
Cf. infra (5).
sense-3
3.Mantenerse (en un punto, en una cantidad)."
Boxealaria kontuz dabil, gehiegi ez gizentzeko: boxealariak beti bere pixuan errenditu bear (G-azp)"GteErd 134.
azpiadiera-3.1
Quedar, estar (en un intervalo). 21 urtetik 35-era errenditzen diranak. EAEg 21-12-1936, 603.
Illeko 150 eta 250 laurleko bitartean errenditzen dan errenta.Ib. 1-11-1936, 189.
Eun laurlekotik milla laurlekora bitartean errenditu ditezke diru-neke oiek. Ib. 3-1-1937, 714.
sense-4
4.Rendir, dar resultado. Ala, bi mutillak entrenatzen nituan [...]. Tapiarekin lan geixeago. Naiz ondo zijoan, pixka bat kosta egiten zan errenditzen.Albeniz 232.
sense-5
5."Lo hartu. Luak erreta zeon baña errendiu da azkenian
"ZestErret.