1.esangi (Lar, Añ, H, A),
esangia,
esaki (Lar). Dicho, refrán, máxima; frase, expresión."Adagio", "axioma" Lar."(V?, G?), máxima"A.
v. erranki, esaera. Igazko Españan, emen / ler badeza esangiak / dakusa oraño etsaiak / dirala Fernando aurten. "Dando una higa al refrán"
.LarGram 395.
Esangia edo maxima gaixto kaltekor batzu erein zituela. KadBet 180.
Egiazko esangia bat bada, itxuen errian okerra alkate. IztD 100.
Gastelan esangiak diño zaldiyak jartegiya daruala. IzaEE 1881a, 187.
Zeñen egia dan esangi zarrak diona: zer ikusi ura ikasi. Arzac EE 1884a, 34.
Euskal-esangi garbi edo jatorren bilgorik onenaren egillearentzat. (San Sebastián, 1884). JFlor 92.
Denporak zelan aldiz, zapataria zaldiz. (Euskal esangia). ABAmaE 226.
Adrian gaixoari esaki naiz oiuki [= 'canción'] parregarrienak negargarri biurtzen zitzaizkion. AArdi 97.
sense-2
2.esangi (Dv, A). "(LE), parabole. Ebek erran tiziet esangietan" Dv. "Parábola" A, que cita a Lizarraga y Añibarro (pero no lo encontramos en éste con dicho sdo.). Ebék erran-tiziet esangietán. LEIo 16, 25.
Orái klaro mintzatzen-dá, ta eztió esangirík bátere. Ib. 16,29.