bertso berri - Literatura Terminoen Hiztegia

 
BERTSO BERRI

Herri mailako kantutegietan, bi multzo nagusi bereiz daitezke, elkarri nolabait kontrajarriak: kantu zaharrak eta bertso berriak. Kantu zaharrak tradiziozkoak dira, herriak oroitzapen kolektiboan gordetzen dituenak, eta une jakinetan erabilgarriak, hala nola Ganbonetan, Santa Ageda egunean, ezkontzetan,…) Bertso berriak, aldiz, une batean sorturiko piezak dira, bertsoak jartzea merezi duten gaiak ontzen dituztenak, lekuko bertsogile batek jarriak, eta medio jakin baten bidez —garai batean bertsopaperen bidez, gaur era bateko eta besteko euskarrien bidez—, hela raziak:

Dozena bat bertso berri

gaztien kontsolagarri

nire mingaina sano dan arte

nahi nituzke jarri.”

(Xenpelar, “Mutil zaharraren bentaja”)

Bilakabide bat eta bera daramate bertso berriek eta kantu zaharrek: hasieran kantu oro bertso berria da, zehatza eta osoa; baina, oroitzapen kolektiboak hutse giteak dituenez, azkenean bertso berri oro tradiziozko bihur liteke, doinua eta tes tuko hitzak herriak partzialki gordetzen baititu, eta, ondorioz, gelditzen dena gauza rik indartsuena eta biziena da, baina xehetasunik gabea, ahotik ahorakoan aldatua, historikoki ezagutu ezina, tradiziozko bilakatua.

[J. M. L.]

Ikus, halaber, B ERTSOGINTZA , K OPLA .

Estekak:

Beste hizkuntzatan:

  

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper