ANAGRAMA

(grek. ana+gramma, hizkiak atzerantz ezartzea)

Soinu edo letra, silaba edo silaba multzoak elkarrekin trukatzetik eta lekuz guz tiz aldatzetik sortzen diren hitzak dira anagramak, hitz jokoak egiteko sortuak. Adibidez: Avida Dollars, Salvador Dalíren anagrama sarkastikoa da. Onomancia edo izen igarkizuna, K.a. III. mendekoa da eta izenetik izendunaren kualitate, defi nizio, laudorio edo aurkako irain bat ateratzean datza. Adibidez, antico romano (Marco Antonio), alto vicario (Karol Woitila, transkripzioa egokituz). Homero eta idazle latindar batzuen anagramez Saussurek egin ikerketek, berriz, hitz, hots eta erritmoetan “ezkutatuta” dauden figura horien garrantzia erakutsi zuten. Euskaraz, ezagunak dira adibidez, Tx. Agirrek erabilitako Arranondo, Ondarroaren ordez, eta

M. Zarateren Ekidazu, Euzkadiren ordez.

[X. A.]