1.
(
V, G, AN, L, B, BN ap. A
; Dv,
H),
zailtarzun (
BN, S, R ap. A
),
zaltasun (
H (V)),
sailtasun (
SP).
Firmeza; resistencia, tenacidad.
"Tenacidad"
A.
"Resistencia. Aritzak ostoa neketan uztean erakusten du bere zailtasuna (B)"
Ib.
Banokerietan [...] gurentzen diren gizonen bertute [...] ederrek eztute on-iduri hutsa baizen, gozorik, muinik eta sailtasunik bat ere gabe.
SP Phil 200.
Behartu zaio [eskuarari] bertzerik: [...] bere zailtasuna; eskualdunen eta oroz gainetik laborarien atxikimendua.
HU Aurp 197s.
zaltasun
(Añ (V)),
zaildasun.
Resistencia, fuerza (corporal).
"Vigor"
Añ.
Txikitandik dakarzki zailutasuna ta zaildasuna. Amaika jokaldi egiña da mutil koskorretan Azpeitiko pelotaleku zarrean!
TAg Uzt 33.
Arako ekiñaldi, oiñen joko, dendu ta gorputzaren zaltasuna!
Erkiag BatB 186.
Iraupen edo zailtasunean / berdin gabea zera zu, / zure pixuko gizon batentzat / indarra sobra daukazu.
MMant 134.
2.
(Urt IV 81, H),
zaltasun.
Dureza, resistencia (de un objeto).
"Qualité de ce qui n'est possible de déchirer, de mâcher, de rompre, de fléchir qu'avec un certain effort"
H.
Orijua da nai burdiniari, nai zurari, nai arrijari [...] zaltasuna ta pirmezia gordeten deutsana.
fB Ic III 87.
Lurrak dituzte diferentzi aundiak samur eta zalltasunean.
Agric 14.
Resistencia (eléctrica).
Tximist-argizko tresnatxo piztutzalleak era onetakoak izan bitez: bi anperetatik gora ireintsitzen ez dituztenak; eta ohminika eta eragille zailtasunak dituztenak.
"Resistencia óhmica y resistencia inductiva"
.
EAEg
7-1-1937, 748.
3.
(G-goi-azp).Dificultad, obstáculo.
"
Zailtasunik ez zait jartzen (G-azp)"
Gte Erd 302.
"
Lan orrek zailtasun ori / alderdi zail ori badu (G-goi-azp)"
Ib.
302.
Alde guztietan zailltasunak.
Sor AKaik 119s.
Nola euskerak zailltasunik ez dizun ipiñi zure izenaren ospearen oiarzunak aiñ urrutiraño zabaltzeko.
Muj RIEV
1907, 545.
Biar bezela neurtzeko orain esan detan zailtasun ori zeguanezkero.
LzM EEs
1912, 107.
Egiazko zailtasunak ezagutzen ditun igarilari laguna arkitzia biarrekoa da.
Anab EEs
1919, 153.
Irakaskintzaren erran-beharrak gure herri-hizkuntzan adierazi nahi ukaiteak ezin erranezko zailtasunak eta korapiloak sorreraz litzake.
Mde Pr 205s.
Gaiztakeri ezagunezko bizibidearen zailtasuna egozteko.
Or Aitork 45.
Edozein okerraldi ta zailtasuneri arpegi-emon.
Erkiag Arran 41.
Badakit [garbitasuna irixteko] zailtasun aundiak dauzkatzula.
MAtx Gazt 48.
Zailtasunik ez baiñan erreztasun guziak eman bear dizkiogu euskaldunari.
Agur 7-4-1973 (ap. DRA
).
Fabrikan eguna jai artzeko zailtasun gogorra beti.
Insausti 30.
Neure aldetik zailtasunak be ugari ipinten neutsazan.
Gerrika 132.
4.
Dificultad, cualidad de difícil.
Erabakizun bat eziña edo, bere geiegizko zailtasunagatik, alatsu dala ezagutzen duala.
"Su extrema dificultad"
.
Zink Crit 78.
Nere zailtasun eta moldakaiztasuna Aita Onaindiaren trebetasunak gozatuko dizkitzue noski. Nere lerroek aspertzen baldin bazaitute, zoazte aren orrialde gozoetara.
Ibiñ
Virgil
26.
Askatasun horrek arint lezakelakotz gure lanaren zailtasuna.
Xa Odol 58.
Zaitegiren mintzaerak badu beti halako gogor antxa, trinkotasun sendoaren ume den zailtasuna.
MEIG III 108.