1.
agintzale,
aintzaile (
V-gip ap. Etxba Eib
).
Jefe, persona con autoridad, con mando.
"
Aintzallia, persona con autoridad o en algún cargo. Erriko aintzalle nausiña, Alkate jauna
"
Etxba Eib.
.
v. aginle.
Bi lagun asi giñaden geron agintzalleen borondatez eta askoren gogo santubak betetzeko.
Aran SIgn I.
Zan [Pilatos] Erromako / Aldi atako / Juduen Agiñzaillia.
Canala Jesucristo 128 (ap. DRA
).
Etxe batean nagusi-etxekoandreak, nola bai dira etxeko jaun eta agintzaleak, jarrita edo eseririk egotea dagokie.
Inza Azalp 79.
Jaungoikoa izan dedin gure jaun, gure jabe, gure agintzale.
Ib. 135.
(El) que manda, ordena (alguna cosa).
Sortuzko gauza guzien egille ta antolatzaille, ez, ordea obenen agintzaile.
"Peccatorum autem tantum ordinator"
.
Or Aitork 22.
aintzaile (V-gip ap. Etxba Eib
) .
(Uso adj.).
"En sentido peyorativo: mandón, persona a quien gusta mandar y evidenciar autoridad. Orrualari aintzalle bat da uste bere bendian garala ostianguok
"
Etxba Eib.
.
Agintzallea zan etxean, baña kanpokoen aurrean ez eban geiegi sartu gura.
Ag Kr 186.
Zer bersoberriak alkatiari, etxekoandre agintzalleari.
ADonostia Itzald
II 29.
Jaun Jaungoiko agintzallea, urrikaltsu ba biotzbera, sufritzallea ta erruki askokoa.
"Dominator Domine Deus."
Ur Ex 34, 6.
2.
(SP, Dv),
agintzale.
(El) que promete.
Eta hortan gure agiñtzailleari / batek baderro.
"De façon qu'à notre prometteur l'un dit"
.
Gy 286.
Ongilleak baño agintzaille utsak, eskar gaiztodun gutxigo egiñ oi ditu.
Ayerb EEs
1913, 188.
Agintzaile zintzo Orrek.
"Promissor"
.
Or Aitork 215.
Agintzale ona, egintzale txarra.
(AN-ulz)
'Asko agindu (itzeman) bai, baña ez bete'
.
Inza EsZarr 1100.
3.
"Ofrecedor, [...]
agintzallea
"
Lar.