1.
(L-ain, R-uzt ap. A
; VocBN
, Dv),
tzupust (Sal, R ap. A
),
zupust (R-uzt ap. A
)
"À l'improviste" VocBN. "Tupust, onomat. del encuentro y choque inesperado de dos personas, de dos carros" A. "Tzupust, encuentro, acto de encontrarse dos o más personas, choque de una cosa con otra" Ib. Cf. zuputz.
Barkaitarren gurdia buruz buru tupust yo zuten.
Zait Sof 30.
2.
zupust
(R-uzt ap. A). "Meter algo de golpe en un agujero" A (se trata obviamente de una expr. adv., no de un verbo).
TUPUSTEAN
(L, B, BN-ciz-baig, R; Dv; tupustan BN-baig). Ref.: A; Satr VocP (tupustan). "Subitement, à l'improviste" Dv. "De repente" A.
Bat-batean ethorriko zaio bere galpena, eta tupustean lehertua izanen da.
Dv Prov 6, 15 (Ol, Ker bat-batean, BiblE bapatean
).
Gizon bat yalgi zitzaion thupustan oihanetik.
Oxald GH
1952, 148.
Eztabada hori etzen nor nahik tupustean trenkatzekoa.
Ox 199.
Tupustan eta lehertua sartzen da ostatuan.
Zub 38.
Kapitain katolikoa, bortz-ehun zaldidunekin, tupustean sarthu zen Donaphaleurat.
GH 1932, 490.
Tupustean Jainkoak bereganatu dauku.
Herr 23-2-1956, 2.
TUPUST EGIN
(tzupust egin Sal, R ap. A). Chocar, tropezar. "Encontrarse en un camino, chocar" A.
Aurtemein onuntz nentorrela, tupust-egin didan arazo bateri soillik, buru-belarri, adi ezaiozu, otoi.
Zait Sof 139.
Gizakume yasekoenak ere, ordea, irabazi-gosez, asmo galgarriak itz xuriz esaten ditutenean, lotsagarriro tupust egiñaz yausten dira.
Ib. 190.
Yainkoei auxe bakarrik eskatzen zioet: zuek etzazutela iñoiz tupust egin zoritxarrean.
Ib. 146.
Mutur artan tupust egin zun itxasontzi astunak bere biziko dunbotsez.
Zait
G
1951 (9-10), 75.
Ik, ibai, arkaitzarekin tupust egiñez, [...].
Or Aitork 30.
Zugan tupust begikete gaiztoek.
Ib. 102.
Tupust egin nizun arako emazte zuurtze-gabe arekin.
"Offendi illam mulierem audacem"
.
Ib. 63.
Nire yazarleek tupust egingo dute ta ez naute azpiratuko.
Ol Ier 20, 11 (Dv, BiblE eroriko dira, Ker larrapast egingo dabe).
TUPUST ERAGIN.
Hacer tropezar.
Askatasun bidea, bide malkartsua. [...] Noiztanka arri koxkorrak tupust eragiten digute, bestetan arantz zorrotzek errukigabe ziztatzen gaitute.
Ibiñ EG
1951 (11-12), 14.
TUPUSTEZ (L, BN; Dv),
TUPLUSTEZ.
Ref.: A; Lh. "Subitement, à l'improviste" Dv. "De repente" A.
Laugarren aapaldia ondoren, tupustez, Izadira itzultzen da.
Gazt MusIx 68.
"Laminkeria" deitu erlisionearen, orai ohartzen ginen! Tuplustez buluzten zitzaukigun gauzak eta Laminkeriaren izigarritasun espantagarria!
Herr 31-12-1964, 4.
Handik hiru asteren buruko zendu baitzen tupustez jaun superiora.
Larre ArtzainE 11.