1.
(V-arr-arrig-oroz-och-m-gip, G-goi ap. A).
"Manirse la fruta, pasarse de madura"
A.
2.
(V-m-gip)
Ref.:
A; Iz UrrAnz, ArOñ.
.
"Ablandar(se) las tierras"
A.
"
Umeéldu, ponerse blando por el aire húmedo (el helecho, etc., que antes estaban secos)"
Iz UrrAnz.
.
"Ablandar, ha humedecido la yerba seca, etc., etc."
Iz ArOñ.
.
Lurrak apur bat ezkotuta umeldu zituanean.
Ezale 1898, 315b.
3.
(V-gip ap. Elexp Berg
).
Humedecer(se).
"
Etxe aretan izarak pe umelduta egoten die, ain dda paraje zokua eze. / Umeldu ero lizundu (bedarra)
"
Elexp Berg.
.
Ezpain umelduak oraindik erdi-zabalik.
Mde HaurB 51.
Ohe-gainean intzirika, gorputza umeldurik eta aurpegia odoletan zetzan [emakumea]
.
Ib. 42.
4.
Marchitarse, secarse.
Doniane-goizean ebagiriko bedarra ezta umeltzen.
"No se marchita"
.
A EY I 307.