(V-gip, BN; Lar, H),
sagarnotegi
(H),
sardandei
(V-gip),
sardantei
(V-gip),
sardautei
(V-gip),
sardaotei
(V-gip),
sagardotei
,
sagardoteri
,
sagardantegi
,
sagardandegi
.Ref.: Lh; Etxba Eib (sardautei); Elexp Berg (sardandei); AntzHizk (sardantei, sardaotei).
Sidrería. "Taberna de sidra" Lar. "Egun guztia emoten dabe, egualdi txarra danian, sardauteixan sartuta" Etxba Eib. "Euki zeben sardandeixa ipinitta be. Lenao Amatiñon be bazuan sardanteixa" Elexp Berg.
Tr. Documentado en textos meridionales desde mediados del s. XIX. La forma general es sagardotegi. Hay sagardoteri en JanEd I y II (tbn. sagardotegi y sagardotei) y en EusJok (II 62); sagardantegi en D. Aguirre (junto a sagardotegi), sagardandegi en Etxaburu y sagardotei en Txirrita (B II 173). Se lee sagardoteki en EEs 1917, 72 y sagardote en Bertsol 1931, 72, seguramente erratas. En DFrec hay 3 ejs. de sagardotegi.
Ardandegi, sagardotegi, denda eta beste toki saldu-erosiko guztiak. Izt C 211. Aitortuko ditugu / publiko egiyak: / gure kolejiyuak / sagardotegiyak. Ud 36. Sagardotegi eta bazter guzietan etzan beste gauzarik aditzen. Urruz Urz 12. Ainbeste ardandegi, sagardotegi, kafetegi eta edari bizitegi. Ant ZerBid 335. Ura saltzen digute / sagardoteriyan. JanEd I 88. Alderdi guztietako sagardantegi ta ardantegiak, danak izaten dira bardin samarrak. Ag Kr 19. Ardo beltz alaigarriaren aurrean edo bestela sagardotegian. Muj RIEV 1908, 428. Jaun au bera ari zan sagardotegiyan bertsolari eder onen bertsuak letzen. Iraola 44. Biltzen dira gero sagardotegi edo ardangeletan albiste berriak entzun ta esatera. Ag G 81. An zeuden sagardotegian, upelaren ondoan. Urruz Zer 101. Billatzen badakite / sagardotegiyak / ta ardotegiyetan / merienda aundiyak. JanEd II 68 (94 sagardotei, 131 sagardoteri). Sagardua eranaz, sagardotegiko aulkietan mai aurrean exeriak. Alz Ram 39. Jonixiorentzat sagardotegia leku obea bai-da. Lab EEguna 96. Urniyeta ta Ernani inguruko sagardotegi-txuluak esango luteke. Inzag RIEV 1933, 417. Getariko sagardotegi batean izaten dute askari-legea. TAg Uzt 36. Artu pitxar bat eta sagardotegira joan zan, sagardo billa. Bilbao IpuiB 165. Sagardotegi gipuzkoarrak / gaur ez dakit nun zeraten. Basarri 156. Baserritarrak ere etortzen ziran sagardotegira. Salav 38. Sagardotegi bikain askua / bazegon ostatu ortan. Uzt Sas 149. Sagardotegi batean bertsotan ari omen uan. Ataño TxanKan 81. Itxasotik eldu orduko, ardandegi edo sagardandegira joango ziran aguro. Etxabu Kontu 180. An ez dek sagardotegirik; baña badituk ardo bikaiñak. TxGarm BordaB 18. Zenbat aldiz kantatu izan ote dira Tolosako [...] taberna-zulo eta sagardotegietan? MEIG III 52.