I.
(Sust.).
1.
(
BN-baig ap. A
; SP (s.v. inguru),
Añ,
Dv,
H),
itzuli-inguru,
utzulunguru (
Gèze,
Foix).
Vuelta, giro; rodeo.
"Révolution, ützülüngürü
"
Gèze.
"
Bide hunek badu asko itzul-inguru
"
Dv.
"Détour"
Foix.
"Mouvement des astres",
"révolution"
Lh.
Itzul inguru heken buruan lotara bere ohe berora bihurtzen da.
Ax 46 (V 29).
Zeruen itzul-inguruan bere burua largaturik miratzen hari den Filosofo urguillua.
SP Imit I 2, 1 (Mst izarren lasterrak, Ol ortzi bireketa
).
Anhitz itzul-ingururen buruan, heldu gaineko hegira.
Prop 1880b, 15.
Itzulingurua leorrez eman.
Arr Bearg 114 (ap. DRA
).
Bere itzuli-inguruaren egiteko.
Barb Sup 167.
Suari iru itzulinguru emanda.
Or Mi 95.
Itzul-inguruak egiten irakatsi zien [zaldiei]
.
Ibiñ
Virgil
96.
Berak aurkitu omen zuen, itzulinguru larriekin egia esan, gure herriaren egiazko bide zuzena.
MEIG VI 62.
En DFrec hay 2 ejs. de itzulinguru.
Vueltas que se dan a un problema.
Zenbat pensu, gogoeta eta itzul-inguru egin zuen haren erdiesteko.
Ax 389 (V 254).
Anhitz enseiu eta itzul-inguru egin zuen, huts hura estali nahiz.
Ib. 423 (V 274).
(Ht VocGr 340, Arch VocGr, Dv A, H),
itxulinguru (Lar).
Contorno, circunferencia.
"
Dorreak itzul-inguruan ehun beso ditu
"
Dv.
Bere itzul-inguruz pasatzen den orduan.
SP Phil 302.
Iya iru legoa betetzen ditubala itxulinguruban.
IPrad EEs
1922, 262.
Betiereko itzulingurua [Nietsche-ren arabera]
.
Mde Pr 328.
2.
(Dv, H),
itzuringuru.
Rodeo, circunloquio; disimulo.
Iainkoaren umeak itzul-ingururik gabe dabiltza.
SP Phil 362 (tbn. He 365).
Erran darotzuet lanoki eta itzur-ingururik gabe.
Revol 119.
(cf. itzuri)
Mintzo natzaio itzul-ingururik gabe.
Prop 1894, 12.
Erran gogo nuen "soberano", zonbait itzul-inguru gora-behera.
Lf (
in
Zait Plat XIV
).
Badakite itzul-inguru batzuk egiten.
Vill Jaink 83.
Etzaitut emen geldiarazi nai olerki utsal, itzul-inguru eta atergabeko erasiekin.
Ibiñ
Virgil
83.
Itzulinguru eta zehar-esanik gabe.
MIH 27.
3.
"
Itzul inguruak, circunstancias"
Ayerb EEs
1914, 175.
"
Afer horren itzul-inguruak ongi ikertu (BN-ciz)"
Gte Erd 269.
Izan dira beste ützül üngürü Haritxabal batek baizik ozketan ezar ahal ez liruanik?
Const 22.