1.
(
AN-gip; Bon,
Dv→A),
argurio (
AN-gip; H),
arguio,
argullu (
AN-gip-larr)
Ref.:
Garbiz Lezo 183;
Asp Gehi;
Gte Erd 177
.
Diálogo, conversación, discusión (tiene tbn. el significado de 'ruido de voces, griterío'). "Disputa, estabaida, argudioa" Bon. "Bruit confus de paroles et de cris, brouhaha" Dv. "Oien argudioa bukatzen ari da (AN-gip)" Gte Erd 177 (junto a solas, eleketa, izketa, berbeta, etc., de otras zonas). "Argurio (AN-gip), conversación" Garbiz Lezo 183; cf. ib. nota del padre Cruz de Lezo: "Probablemente vendrá de argullua, que significa conversación en corro, en cuadrilla. Creo que aún se usa en esta acepción". "Argullu: sin. de argudio. Ruido de palabras, gritos" Asp Gehi. v. argudia.
Xexili ta Erretrudixek moko-mokorañoko dirutzak atera zituzten, karraxi, oju, arguriyo ta tartekako burrukaz egin zuten salketa artatik.
Inzag RIEV
1923, 505.
Atarian gisa artan zegoela [Txirrita], alderatzen zetorren kuadrilla baten argurioa somatu zuen.
(In Tx B 84
).
Otsoa arguio (aitatu) eta otsoa ateetan.
(AN-gip).
EZBB II 86.
Argudio ontan eta beste onelako zenbaitetan arrapatu zituan gauak.
"Plática"
.
Berron Kijote 206.
Birao gaizto ta lizunkerizko arguriorik ez dek entzungo gure sutondoan.
Ataño
TxanKan
203.
Ni gazte-gaztea nintzala, bi gizonen arguioaz akoortzen naz.
Auspoa 256, 75.
argorio (Gc ap. A).
"Bulla"
A.
Gizaki larriek aurrak / ezin geldik eragoz, / argoriorat nork artuko, / kitz-kin dira tentumotz.
Agerre Olerti
1961, 272.
argorio (G-azp ap. A
)
"Mañas, lloriqueo, [...]. Zer argorioa daukan ume orrek!" A
2.
+
argurio.
Discurso, razón, argumento. "Oi da nee arguyua" (G-bet). "Beste arguyoik ez emen tzen orduan" (AN-gip). "Arren arguyuak aittuta" (AN-gip).
Xexili ta Erretrudixek moko-mokorañoko dirutzak atera zituzten, karraxi, oju, arguriyo ta tartekako burrukaz egin zuten salketa artatik.
Inzag RIEV
1923, 505.
Atarian gisa artan zegoela [Txirrita], alderatzen zetorren kuadrilla baten argurioa somatu zuen.
(In Tx B 84
).
Otsoa arguio (aitatu) eta otsoa ateetan.
(AN-gip).
EZBB
II 86.
Argudio ontan eta beste onelako zenbaitetan arrapatu zituan gauak.
"
Plática"
.
Berron Kijote 206.
Birao gaizto ta lizunkerizko arguriorik ez dek entzungo gure sutondoan.
Ataño
TxanKan
203.
Ni gazte-gaztea nintzala, bi gizonen arguioaz akoortzen naz.
Auspoa 256, 75.
v. tbn. Arti MaldanB 189.
ARGUDIOAN.
Hablando, charlando. "Arguiuan aitzia, conversar" (G-bet, comunicación personal).
Beasaingo andizki-arki eta Apaiz jaunak zekitelako Irizar-ekin maizterraren arteko auziaren barri, eta ikusirik biak argurion zeudela baratzan, joan ziran beretara.
Izt C 166.
Hablando a voces, gritando.
Eta jadanik Mikasen etxetik urrun zirelarik, Mikasen etxean egoten zirenak argudioan jarraiki zitzaizkoeten.
"Conclamantes"
.
Dv Iud 18, 22.
"
Arbuiuan, murmurando por lo bajo. Gizon oik arbuian ai zian
"
BU Arano.
ARGUDIO-ARGUDIO.
Hablando, charlando.
Kalean lasai asko arguio-arguio zijoaztela.
Auspoa 256, 139.