OEH - Bilaketa

20 emaitza ortzantz bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
tarrapata.
tradizioa
Tr. Documentado en autores septentrionales desde mediados del s. XIX. Al Sur se encuentra en Zubiri, Iraizoz y Orixe. La forma general es tarrapata. Hay tarrapasta en Salaberry (junto a ttarrapatta ). En DFrec hay 2 ejs., septentrionales.
sense-1
I . (Sust.).
azpiadiera-1.1
1. (L, BN, S, R; Dv, H), tarrapasta Ref.: A; Premorena 9 .
Alboroto, jaleo, bulla. "[...], tumulte" Dv. " Zer dira tarrapa[ta] horiek? que sont ces bruits de dispute, de lutte, ces vociférations?" H. "Alboroto" A, que cita a Duvoisin.
Otsoak tarrapata, / semeak zalaparta. Bordel 31. Pilatok ikhusirik etzuela deusere atheratzen, aitzitik tarrapata geroago eta gaitzago zihoala, harturik ura, populuaren aitzinean garbitu zituen eskuak. Dv Mt 27, 24 (Lç tumulto, He alboratamendu, TB mugidura, Hual tumultu, Samper alboroto, Echn nastura, SalabBN abarrotsa, Ur (V) matxinada, Ur arazo, Leon haro, Ker naaste, BiblE iskanbila). Aingeru ahalgegarri hori erdeinatu behar duzu eta trufatu; haren tarrapatek nahi bezanbat nahasirik ere, ez duzu zeren komunione saindua utz. Leon Imit IV 10, 2 (SP buelta, Ch nahasmendu, Ol yazarkun, Pi zaparrada;
v. tbn. Leon Mt 26, 5). Hainbertzenarekin, Ama-Birjina hurbildu zen tarrapata hetara. Barb Leg 67. Zendako bada hoinbertze tarrapata eta sudur-hixtu? Herr 29-10-1959, 1. Harrixurik, sobera erakusterat eman gabe, ageri du zerbait atsegin hartzen duela bere auzoen tarrapatez eta egin ahalez. JEtchep 49. Gerla aintzinean baziren auzi eta tarrapasta Paueko hirian. SoEg Herr 16-12-1965, 1. Alta, zerbait izan ziren gau hartako tarrapatak: ortzantz, ihurtzuri, aire-orro, lur-ikara... eta nik dakita zer oraino! GH 1971, 241. Orduan ziren jostetak eta tarrapatak hasten. Larre ArtzainE 29. Beren tarrapata-farrandetan agurrik ere gabe doatzin gure mekanikeriekin. Ib. 54.
azpiadiera-1.2
2. (AN-ulz ap. Iz Ulz; VocBN, Hb, Dv, H) Movimiento rápido; carrera. "Marche rapide et bruyante" VocBN. "Zer tarrapatak erabili dituzten gure buru gainean! quel tapage de personnes qui marchent bruyamment ils ont fait sur nos têtes" H. "A ze tarrapáta bota duen! ¡qué corrida ha echado!" Iz Ulz (s.v. a).
Erreferan sartzean urrundik pilota, / begiek berritz harat bere tarrapata. Hb Esk 214. Segur, tarrapata aire bat bazuen lan horrek. 'Quelque peu précipité' . Ardoy SFran 174.
azpiadiera-1.3
3. "Borrasca de lluvia" A.
Gu Xuriek eztugu maite halako uri tarrapatarik bizkarrera hartzea. Prop 1904, 95.
azpiadiera-1.4
4. (B, BN ap. A ; Hb).
"Hâte" Hb. "Premura, urgencia" A.
Ahal bezein laster berritz bideari lotu bear dugu. [...] --Egiazki holako tarrapata duzue bada? Herr 24-5-1962, 4.
azpiadiera-1.5
5. Multitud, tropa.
Hor zen ehortzeta, zuñtara jin beitira Musde Sallaberry, jaun erretor ohia eta Mauletar tarrapata bat. Herr 26-12-1963, 3.
azpiadiera-1.6
6. Sospecha. " Dena errenkura eta tarrapata, deus bertzerik ez (BN-lab)" Gte Erd 276 (junto a susmo, sospetxa, etc., de otras zonas).
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
"(R-vid), persona de poco sosiego, ligera de cascos, algo atolondrada" A.
sense-3
III . (Adv.).
azpiadiera-3.1
"(BN-baig), precipitadamente" Satr VocP. .
azpisarrera-1
TARRAPATAN. (L, B; Hb, H). Ref.: A; Izeta BHizt2. a) Precipitadamente, rápidamente. "Itzuri da tarrapatan, il s'est enfui à toute course et par dessus les obstacles" H. "Atropelladamente" A, que cita a Duvoisin. "Bidea tarrapatan pasa ginuen" Izeta BHizt2.
Bandera hedatuz, axolarik gabe, tarrapatan, eta hegaldaka bezala, nere dohakaitzera laster egin dut. Dv LEd 53. Batzuk lerraka emeki bertzeak lasterka tarrapatan. HU Zez 64. Suprefetaren baitarik ez dakit zoin oteletara tarrapatan ereman dutela, doi-doia hats bizi. HU Aurp 139. Tarrapatan, kexu kexua bazoan Darius medikua. Barb Sup 67. Lasterka, tarrapatan. Ox 90. Artzaingotik sakelak urrez beteak ekartzea ez da aski yaun bilakatzeko tarrapatan. Zub 67. Mailak tarrapatan behereraino jautsi gabe, baratzen niz ezkaratzari so. JE Ber 66s. Tarrapatan amilka itsasora erori ta uretan ito zan. Ir YKBiz 190. An egin zuten dantza uju tarrapatan. "Agitándose". Or Eus 124. Egunkari gehienak jarri dira tarrapatan alokairu emendatze hoien alde. SoEg Herr 14-7-1955, 1. Tarrabatan eraman dute Baionako ospitalerat. Herr 1-10-1960 (ap. DRA; la ref. es incorrecta). Ama-alabak ere jeikitzen dira eta tarrapatan pentzerat abiatzen. JEtchep 48. Frantses heldu tarrapatan, / frantses heldu lorietan. Ardoy SFran 178.
v. tbn. Larre ArtzainE 110.
b) (B ap. A; Hb). "(B), al galope" A.
Hekien zaldiei hautsi zaizkote hatz-behatzak ihes zihoazinen tarrapatan. Dv Iud 5, 22 (Ker arrapaladan, BiblE lauroinka). Sei mando eder bizkorrak ildoa urratzen zuten atertu bage, landu-bearra bai bide zekiten; ain bizkor ari ziren nagiak artu bage ta tarrapatan ari bage. 'Courir'. Or Mi 90. Astoa, ttalakarekin, / Tarrapatan dabil arin. Héguitoa GH 1966, 282.
c) "(BN-baig) [...]. Tarrapatan, de mala manera" Satr VocP.
d) Haciendo ruido, bruscamente.
Tan, tan, tan, tan / rapetaplan! / Babazuza tarrapatan... Elzb Po 204.
azpisarrera-2
TARRAPATA-SALDA. "(BN-mix-baig), caldo ligeramente hecho con ajo, aceite, etc." A.
azpisarrera-3
TARRAPATAZKO (Adnom.).
Espartzuan jarria, gogoan dut emendik bi kilometretatik noizpeinka Xurien tarrapatazko armek arri zaarren artean txistuak jotzen dituztela. Peillen Egan 1960 (3-6), 201.
azpisarrera-4
TTARRAPATTA (B, BN-ciz-baig, Sal, S, R), TTARRAPATA. Ref.: A; Satr VocP. (Formas con palat.). a) "Persona ligera de cascos. Dim. de tarrapata" A. "Hombre precipitado; irreflexivo" Satr VocP.
b) Tumulto, alboroto.
Zenbait hezkur gero jasta, / ttarrapattarat xinhaurri... Ox 102. Tetele hek hari beha sumatzeaz kukurustatua, bere buruaz, bere ttarrapattaz dena hartua, xoratua, mahainari joka ari zen. Barb Piar I 181. Ezen ttarrapatta hortan, bada aski eta sobera, auzo-herriekin samurtzeko... arrazoin. SoEg Herr 20-11-1960, 3. Orgaña joile Bildozeko jaun Erretora zen. Joile ederra, hei! [...], hori ederrago beita, zü, ttarrapata. Herr 11-1-1962, 3.
tarrapata
<< ozazantz 0 / 0

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper