OEH - Bilaketa

65 emaitza obratu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 sendagaila.
sense-1
1. (Dv, H; -ailla O-SPSP, H (+ -alla), A (que cita a Dv)), sendagaile (-aille H), sentagaila ( -alla VocCB ).
Hazaña; prodigio, milagro. "Bel exploit" O-SP 220. "Milagro" VocCB. .
Gerlatetan egin eta handi sendagailleak. EZ Man I 89. Gaiztoek usteko dute / sendagailla handia / egin duketela zuei / egiteaz gaizkia. EZ Noel 114. Sanson sendoa ohi duk / sendagallez famatu. Ib. 30 (Azkue traduce "fuerza"). Zuk hunelako sendagaillak obratu ditutzu. Harb 137bis. Kontatzen baiteraue bere hauzokoei bere sendagailla. Ax 550 (V 352). Sendotzen banun, ainziti [...] / hire sendagaila hunen / berria herri orori [...] / dinat goraki eranzunen. O Po 25s. Hara bere sendagaillez / loria berretzeko. Hm 62. Senda gala [sic], nere burua miletan sakrifikaturik ere, ifernutik urrun ta zure hautetsien artean kausitzen bainaiz hil ondoan. Dh 168. Bertze asko baino, hunlako eri bat sendatzea, sentagaila handiagoa da. Dv LEd 66s. Jauna, guk ez othe dugu [...] zure izenean asko sendagaila egin? Dv Mt 7, 22 (He mirakuillu). Zeliak gisa hortan agertzen zütian Mariak bere ümilitatiaren eta praubeziaren pian gordatzen zütian senthagallak. Ip Hil 119.
v. tbn. Egiat 244 (senthagailla).
azpiadiera-1.1
Hau da Iosephen esposa, / sendagailla purua.Hm 120.
azpiadiera-1.2
Eztiki dabila Jinkoaren graziak eroaiten diana. Eta senthagalla eztezan sendi karga, Orophoteretsiaz egarik denak eta gaingaineko lagünaz bidatürik denak! Ip Imit II 9, 1 (SP zer mirakuillu, Mst miraküllü deia, Ol egundokorik al da).
azpiadiera-1.3
sentagail (-th- H).
"(Ironiquement). Senthagail hori!, le bel exploit, le beau miracle! (S)" H.
sense-2
2. Orgullo (en sentido no peyorativo). Cf. SENDAGAILA EGIN.
Orduan erranen duket bozkario eta sendagailla handirekin Angerinok erran zuena. ES 195. Berak sendagailla handirekin kontatzen duen bezala. Ib. 148. Segurátzeko Ama Birjinaren gala ta sendagálla glorioso bakarrik dagokióna. LE Bail 219. Ontan baitu bere glória ta sendagálla gloriosoa [Jangoikoak] . LE Doc 225.
azpiadiera-2.1
(H (+ -ailla); -alla AN ap. A ; Lar, Aq, Izt 120r, H), sendogaila (-alla Izt 120r).
Jactancia. "Vanidad" Lar. "Arrogancia, vanidad (AN)" Aq 615. Cf. SENDAGAILA EGIN, SENDAGAILAZ.
sense-3
3. ( -ailla SP; -alla Lar). "Plaisir, chose réjouissante" SP. "Alborozo" Lar.
[Etsaiek] duten sendagaillarik handiena da gure arimak kolpatzea, galzea eta hondatzea. Harb 467s. Lauda bedi gure Iauna, / sainduen sendagaillan. Hm 150.
sense-4
4. seindagala (Ht VocGr 436 Lecl). Victoria.
sense-5
5. "Fortaleza, virtud, [...] sendagalla " Lar.
Hirugarrena, fortaleza edo sendagalla. CatBurg 42. Sendagallaren doaia. Ib. 43.
sense-6
6. "Valentía, [...] sendagailla " , "valor, ánimo, balorea, sendagailla" Lar.
sense-7
7. "Medicamento, sendagalla " Lar.
sense-8
8. (-alla Lar H).Refuerzo, objeto que refuerza. "Ojetera, en las casacas y jubones de las mujeres, begoltxen sendagalla " Lar. "Bebederos en el vestido" Ib. Cf. 1 sendatu (2).
azpisarrera-1
SENDAGAILA EGIN (Dv). Jactarse.
Ahalkea [...] guztia galdurik, doillorkeriaz prezatzea, loriatzea eta sendagailla egitea. Ax 96 (V 66). Sendagalla egin malizias. (138). LE-Ir. Sendagalla egin alketu bear zenas. (178). Ib.
azpisarrera-2
SENDAGAILA IRITZI (eritzi H). Vanagloriarse.
Ahalkea galdurik hartzaz prezatzea, loriatzea eta sendagailla eriztea. Ax 110 (V 73).
azpisarrera-3
SENDAGAILA-HOTS (Exclam. de admiración (por un prodigio)).
Haren Aingeruok ere / [Iainkoa] lauda sendagail hotsez. Hm 97.
azpisarrera-4
SENDAGAILAZ. a) Como gran hazaña, jactanciosamente.
Kofesatzera ethortzen direnean [...] berehala, sendagaillaz bezala, eta ohore bailiz bezala, iuramentuak ibentzeintuzte brankan, lehenbiziko hastean. Ax 261 (V 174; SP traduce "comme par gausserie"). Daramate Jesus karrikas karrika arroitu andiareki sendagallas (92). LE-Ir. Zelebrátzea txántxas bekála ta sendagállas bere gaizki egina. LE Urt ms. 11v (en la ed. de 1846 (30), Iturriaga no parece entender debidamente el significado de la palabra, pues añade edo erremedioz).
b) Con admiración.
Erraiten zuela sendagaillaz: [...] Ikhusazue, ikhusazue zer balentia egin duen Martinek. Ax 227 (V 151). Sendagaillaz erraiteko zu zarela tristeen alegrianza, hiratuen boztea. Harb 106.
c) Milagrosamente.
Iakob ganik agertu da / sendagaillaz izarra, / Birjinak iaio daroku / Kristo salbatzaillea. Hm 96.
sendagaila
<< sekretuki 0 / 0 sinetsi >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper