OEH - Bilaketa

6170 emaitza mA bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
apeta.
tradizioa
Tr. Salvo el ej. de GavS , el resto son del siglo XX, y muchos de ellos parecen deberse a la influencia del dicc. de Azkue.
sense-1
1. (V-ger-och-m, G-to ap. A), apet.
Capricho, antojo; deseo. "Capricho, fantasía. Apetak emon deust garangorriak jan bear ditudala ta nik ekin " A.
Oraiñ zuek esango dezue zer apetek, edo eroaldik eman didan onetarako. GavS 5. Jaungoikuaren onegitasuna gu naigabez ingurutzean nabaitzen da ba. Donokirako ixia, apeta eantsi nai baidigu alan. Ayerb EEs 1912, 178. Nere abotsik emeenak berari joko dizkat eta nere bizitza osoa oparo eskeñiko diot. Ori da nere apeta, ori nere adua. Ag EEs 1917, 212. Arako jai arratsalde baten, apeta betetzeko era banuala ta, Oikia deritzon gure auzotegira pozarren joan nintzan. Ag RIEV 1918, 69. Indar ulerkaitz batek gure apetara biztoki ametsezkoak, bai politak, bai gorengoak, bai nabarmenak irazaten dituan tokia da gure burua. "A nuestro capricho" . Zink Crit 76. An-emengo altxor malko guziak bere apetak asetzeko elburua zuten morroiak lez dantzatu oi zituzten [aberatsak] . EAEg 2-3-1937, 1185. Nai izango ote zuten Beltranen apeta (capricho) bategatik Alostarrakin utsegin eta erabat urratu, beraz? Etxde AlosT 70. Ta bestearen zitalkeri ta apetak ezagutzeko beta izan det. Ib. 45. Laister mutur-joka ziñakete, bera zure nai ta apeta guzitara ez makurtzekotan beñepein. Etxde JJ 142. Nikanor bere uzia ta apeta zitala, bete-urren dago. Erkiag BatB 155. Garai gorri aietan etzeukan erregek babesik erriaren apetari buruz. Zait Plat 76. Izatez gaiñetiko bizitzarako eragozpen eta oztopo zaizkion atsegin eta apeta guztiak erantzi, billoistu ta neurrira ekarririk. Onaind ( in Gazt MusIx 147 ). An Zuk erakutsiko / nik apeta biziz gogo nebana. Ib. 210. Inoren onginahiak, apetak eta ezjakinak asmatu dituen bitxikeriak. MIH 76. Autorearen nortasunaz eta nortasun hori moldatu duen bizitzaz zerbait jakitea ez da bitxikerien bila dabilen ikertzaile arinaren apeta hutsala. MEIG IV 81.
sense-2
2. (G-to) Ref.: A; Iz To. .
Inclinación, afición, intención. "Intención, afición. Apeta aundia artu du, ha cobrado mucha afición" A. " Apeta gaiztua artu, tomar una mala inclinación (para hacer una cosa)" Iz To. . v. grina, zaletasun.
Alaz guziz ere, len baño maiztxoago ta apeta geiagoz etortzen zan Aloñatik etxera, ez bakartadeak izutzen zualako, baizik illobatxoa ikusteko pozak zekarrelako. Ag G 134. Anai-arreba maitale maitegarrien antzera bizi izandu ziran beti, egundaño apeta gaiztoaren kutsuak iñori ta iñola ikutu gabe. Ib. 140. Ogi bide ontan urte batzuk egin zituan: bere txikitako apeta ura etzuan utzi ordea. Ayerb EEs 1915, 259. Prallekerien kontra / artu du apeta. JBDei 1919, 373. Egiñena, ta batez ere apeta, iduri utsez epaitzea baño oker-uste-zorian jartzeko deus ez. "Juzgar de una acción, y sobre todo, de la intención" . Zink Crit 41. Asko daki eta apeta txarrak ez ditu. Ib. 108. Indar artzen zijoakiola igarririk gogor egin nai zion urrena apeta geldo ari. Mok 9. Basati aiek jendatu naiez / Legazpi ta Urdaneta, / nagusi ordez gurasi ziran / goituz jauntxoen apeta. "Dominando el espíritu caciquil" . Or Eus 203. Berak, Iobek alegia, zital gaiztoa eman zien suge beltzei, otsoei lapurretarako apeta. Ibiñ Virgil 72. Ain aundia baita loreenganako beren maitasuna, ain aundi eztigintzarako duten apeta. Ib. 111.
azpiadiera-2.1
"(G), celo [= 'envidia'?]" A.
Esaten badok, iru azorri emongo dauadaz: irurontzako bana, alkarren apeta edo zelorik euki eztaien. A Txirrist 259.
azpisarrera-1
APETAPEAN (Ines.; precedido de gen.). Bajo el capricho (de).
Ez dauke beartsu ta emutsak geiago dirutsuen apetapean zetan egon orain artean lez. Erkiag BatB 128.
apeta
<< apenas 0 / 0 apetatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper