OEH - Bilaketa

6170 emaitza mA bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
aitaita.
tradizioa
Tr. Sólo hallamos algún ej. seguro de uso con artículo (aititearen ) en Bilbao (IpuiB 40).
etimologikoa
Etim. Podría ser en origen una formación reduplicada: aita + aita.
sense-1
1. (V; Añ, Dv (V), H (V), Lh; aittaitta V-ger-gip, G-azp; attaitta V-gip; aitaite V-ger-ple-arrig; aittaitte V-ple; aiteite V-arr), aita-aita (Urt III 20), aitita (V-m; aittitta V-ger-m-gip, G-azp; attitta V-arrig, G-azp; aitite V-ple; aittitte V-ger-ple-oroz-m; attitte V-ger, G-azp), ataita (BN, S), attatta (S), atxitxa (V-gip; atxitxe V-ger), atxite (atxitte V-ple) Ref.: A (aitaita, ataita); Lh (attatta); EI 351; Lrq /at'at'a/; Etxba Eib (attaitta, atxitxa); Holmer ApuntV (aitite); Elexp Berg (aittaitta); ZestErret (attitta) .
Abuelo. " Atxitxa. Forma popular de aittaitta " Etxba Eib. "Aspalditxoan aitt(a)itta eta amama sartu dira, aittajauna eta amandriaren ordez, familia askotan" Elexp Berg. "Zestoan, amama hitzarekin gertatzen zen bezala, oro har, norberaren aitaren edo amaren aita izendatzeko attitta erabiltzen da eta gutxiagotan attona " ZestErret. Cf. Lar: "Taita es voz con que los niños llaman a sus padres y es bascongada, contracción de la repetición aitaita". v. aitona. Tr. Documentado en autores vizcaínos y guipuzcoanos occidentales desde principios del s. XIX, pero es muy escaso hasta el XX. EnDFrec hay 2 ejs., vizcaínos, de aitaita. Por el significado y el contexto en el que se utiliza el término, no es fácil determinar si cada forma palatalizada tiene o no valor expresivo.
Ezagutu zutenak izen oneko zure Aita-Aita Jaun D. Xavier Maria Munibe ta Idiaquezko. VMg III. Eranzun zion mandakoak: zaldi grañoe galant bat zan nere Aita-aita. Ib. 82. Gaztea naz Aitaita / eta alan txikia, / baina biotza daukat / zeuretzat andia. Azc PB 100. Aitagandiko aitaita ta amandre zirean: Aranatar Jose Praisku [...] ta Gabriela Larrañaga-tarra Azkoitiko alabea. Barriz amagandikoak ziran: aitaita edo amaita Ioane Iñigo Abalzisketa-ko Irazusta Artola-tarra. Ezale 1897, 229a. Ire aitaita baizen sendoa enok. A BeinB 81. Nik badakit gertaera polit bat, neure aitaitari entzuna. Ag Kr 84. Ire aitaita Peru il zanetik gora oian egon nok? Zam RIEV 1907, 424. Iñoizbe ezin sartu leiken ene aitaita elixan. EgutAr 22-8-1918 (ap. DRA ). Ni baño askoz zarrau / bai-da kukua, / nire aitita baño / lenagokua. Enb 167. Guraso argi zintzoen seme, / aitite onan lobia. Ib. 131. Nire aita, ta nire aitita be bai, gure baserri-etxian yaiuak zuazan. Kk Ab II 183. Gure Bertoldak aittittari esaten entzun eutsanez. Otx 119. Nire aitita zanari. Bilbao IpuiB 189. Ez! ezetz, ain aguro ez. Bestela laster nok aitxitxa. SM Zirik 133. Lur au aita zureak atxurtua da, orma au aitaite zureak yasoa. Akes Ipiñ 22. Iruatxetako Juanen aitite. Ib. 13. Nire aitita ta amuma / gaztetxu ziran oraindik. Gand Elorri 198. Aren aita, aitita, osaba nai auzoko mutil sendoa. Erkiag BatB 50. Aitaita jesarrita, geldirik, umeai begira. Alzola Atalak 81. Nere aititak izena Manuel zuan. BasoM 21. Attitte amaren aita zan, Errofaill izenez. Etxabu Kontu 180. Aita ta amak egun oietan / badute ilusioa, / baiña aititak ez dau izango / bapere txikiagoa. Ayesta 57 (28 aitite). Nire aititaren anaia. Gerrika 40.
v. tbn. Alt EEs 1917, 42.Osk Kurl 69. Aita-aita: Etxabu Kontu 117. Aitite: Bilbao IpuiB 39.
azpiadiera-1.1
(Usado para dirigirse a un hombre anciano).
Aitaita, adorerik bai al dozu artu dozun zeregiña bide onera eruateko? Kk Ab I 25. Eztago txarto esanda, ta bai poz andijaz, aitaita, parkatzen dautset. Ib. 27.
sense-2
2. " Attaittak, los abuelos, los antepasados. Gure attaittak legien aurretik zituen oitturak " Etxba Eib.
azpiadiera-2.1
Lau milla ta larogeta amasei (4. 096) aitita-amama. Erdijak aititak, 2. 048, eta beste erdijak amamak. Kk Ab I 88.
sense-3
3. "Suegro [...] (V-arr)" A Apend.
azpisarrera-1
AITAITA-AMAMA (Pl.). Abuelo y abuela.
Olgeta onik egiten neban, neure anai ta lengusuakaz, gaurko egunez, aitaita-amamen etxean. Zam Firi 111.
azpisarrerakoSense-1.1
Antepasados y antepasadas.
Zeuk eztozu iñoz oldoztu ixango zenbat asaba edo zenbat aitita-amama ixan zenduzan Don Iñigo orren aldijan. Kk Ab I 88.
azpisarrera-2
AITAITA-PIPA. "Pipa de yeso en que fumaban los aldeanos. Aratostietan jantzi eban umia baserritar, atxitxa pipiagaz" Etxba Eib.
aitaita
<< aitabitxi 0 / 0 1 aitatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper