Harremana

    OEH - Bilaketa

    6167 emaitza mA bilaketarentzat

    Sarrera buruan (0)

    Emaitzarik ez


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ainen.
    etimologikoa
    Etim. Se diría que ainen es el gen., empleado eufemísticamente, de haina 'el tal'; v. tbn. el derivado aineneko, infra, y ainenino, cuya terminación se explica fácilmente por V demonino.
    sense-1
    1. (V-ger-m ap. A ; H; añ- V-ger ap. A ; Añ, msOch ap. A Apend., H).
    Maldición; blasfemia. "Biraoa se llama a la maldición grave y añena a las invocaciones leves" Añ. "Maldición en que se nombra al diablo" A Apend. v. aineneko, ainenino. . Tr. Propio de la tradición vizcaína. Lo hallamos con ezarri en CrIc , Añibarro, Uriarte y Zaitegi, con esan en Echeita y Otxolua, con jaurtiki en Azkue.
    Ta aserriaz, besotik oratuta esan eutsan, kenakit emendik milla demonio ta añenakaz. CrIc 60. Ezarri bozuz biraoak, añenak eta madarikazioak. Añ EL1 129. Ezarten dozuz juramentuak, biraoak, añenak; aserratuten zara, ordietan zara. Añ LoraS 18. Jesusen odolari berari birao, arao ta añenak ezarten deutsezanak. Ur MarIl 111. Oraingo umeaak ez dabe entzuten euren gurasoen aotik, madarikazinoak, birauak, añenaak eta loikeriazko berba zantarraak ezpada. Itz Berb I 169. Karlosek ezeban iñoiz esaten añen edo biraorik. Echta Jos 107. An dira añenak, didarrak, eztabaida andijak, begirakun itxelak, eskuba baionetara eruatiak...! Kk Ab I 92. Norbere buruari naiz beste iñori gaitzen bat opa-izatea da añena. KIkV 68. (KIkG 56 madarikatzea) Norbaitek añen (blasfemia) izugarriak Yainkoaren aurkakoak yaurtiki zituen. A Itzald II 76. Eta aobeteko añenak esan ta esan, abere-abere bat egindda bigurtu zan etxera. Otx 134. Burutuz diardute añenak: lurpean zetzatenak bixtu dira. Zait Sof 49. Ori egin zunaren aurka arao ta aiñenak ezarri zitun. Ib. 172.
    sense-2
    2. (Aq (G), A; añ- Añ, Izt 72v).
    (Euf. para designar al diablo). "El de los tales aiñena, y se aplica al diablo (G)" Aq 314. "Revestírsele el diablo, deabruak, añenak artu" Añ. "Mentar al diablo o maldiciones sin deseo, añeñak (aipatu)" Izt 72v. "Aiñenak artu dau, se ha apoderado de él el diablo" A.
    Diabrubai, Aneñai, ta demoniuaren izena nosbait artuten badabe, uste dabee, pekatu ikaragarri bat egin dabeela. Mg CO 240.
    azpisarrera-1
    AINEN-AURTIKIKA. Lanzando maldiciones.
    Amurru bizittan bigurtu zan etxera, añen-urtika. Otx 167. Añen-urtika ari zan. Zait Sof 195.
    azpisarrera-2
    AINEN-HOTS.
    Añen-ots (ruido endemoniado) gure barren boluko / matillak, eraingi latza, / ario gaiztoz okertu zaigu / zuzen-gorako ardatza. EA OlBe 98.

    ainen

    ainen
    << ainada 0 / 0 aineneko >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper