Etim. Para los paralelos románicos como beber los kiries , etc. (cf. en Azkue kirioak edango leukez), teniendo en cuenta que hay en Berceo p. ej. quirio por kirie , v. BAP 1962, 95.
(V-ger-m ap. A
).
Nervio.
"Nervio?, tuétano? Kirioetaragiño sartu jat miña, el dolor se me ha metido hasta los nervios. Kirioak edango leukez (V-m), bebería cualquier cosa"
A.
Tr. Documentado en autores occidentales del s. XX.
Kirio (nervios) guztiak jagi jakozan.
Ag Kr 183.
Batbatera esnatu jakozan kirioak emoteutsien bizitasunagaz.
Ib. 113.
Kirijo edo nerbio bagako gixona irudijan.
Kk Ab I 51.
Ikus-kirioa kaltetua badago, osoro itxutzen gera.
Zink Crit 30.
Kirioetako (nervios) gaiskortasunak.
IArt Itzald
II 43.
Bai, ba, kirijuak lertu-agiñian yaukodazak eta, atsedena artu.
Altuna 79s.
Euzko-Abenda zar gurenaren / Batzar-tokiko Zugatza / zure kirijo ezilkorrakin atonduriko / kurutza [...].
(Interpr?).
Enb 149.
[Idazle] labur-zaleak agiriko azala gogorra dute. Kirio zaila.
TAg Y
1933, 21.
Kirio-kizkiña.
Zait RIEV
1933, 63.
Iainkoak artua bezala nengonan ezur ta mami, kirio ta muin.
Or QA 196.
[Lau pintoreak] batean ezezik, banaka ere agertzeko ba omen dute mami ta kirio.
AIr Egan
1956 (3-4), 71.
Zaiñetan eta kirioetan zear dabillen odola ta bizindarra.
Erkiag Arran 93.
Hortxe dabil bizia / dardar kirioak.
Erkiag ( in
Onaind MEOE 715
).
Kirioak desegiñak, / urduri, artega.
Lab SuEm 176.
Nai zuena egiten ez bazioten uzten, kirio guziak aizkatuko zitzaizkion [amari]
.
Ataño
MLanak
62.
Kirio-zirrindaratan.
"
Franjas nerviosas"
.
MEIG
IX 122 (en colab. con NEtx).