1.
(
V-ger-m-gip, G-azp-to; Lar in Aq 1459, Añ (V), VocCB (V), Dv (iñ-), H),
inautsi (
Lar,
Añ,
VocCB
.
(G)H),
inusi (
-ñ- V-ple-arr-m),
inutsi (
-ñ- Dv (G)),
inustu (
-ñ- V-ger-ple-arr),
inauzi
Ref.:
A (iñausi, iñusi, iñustu); Rollo (iñausi); Iz ArOñ (iñáusibaia), To y UrrAnz (iñausi); Etxba Eib y Elexp Berg (iñausi); Gte Erd 81; ZestErret
.
Podar.
"Deslechugar, podar los pámpanos impertinentes en la vid"
Lar.
"Escamujar, podar los olivos, oliboak iñautsi
"
Ib.
"Podar, iñautsi
"
Lar, Añ.
"Trasmochar los árboles"
Aq 1459.
"Mondar árboles"
Añ.
"Trasmochar"
Ib.
"
Pagadi au iñausi dabe eta galdu dira aldi baterako amengo perretxikuak
"
Etxba Eib.
"
Iñausittakua, desmochado; árbol del que se ha hecho leña. Antón. tantaixa, árbol bravo. Pago bata zan iñausittakua, bestia tantaixa
"
Ib.
"
Neguan da arbolak iñausteko sasoia
"
Elexp Berg.
"
Egur iñaustera goaz (G-azp)"
Gte Erd 81.
Tr. Documentado en textos meridionales desde comienzos del s. XIX. En el s. XIX los ejs. son sobre todo vizcaínos, pero en el s. XX se encuentra con frecuencia en autores guipuzcoanos. La forma más empleada es
inausi; hay
iñautsi en Añibarro,
iñusi en un texto vizcaíno de
EgutAr , e
iñustu en una poesía recogida en
Olerti .
Gizon bakotxeko, zeinbat milla aritx, arte, pago, kastaña? Bada aizkoriak inausten ditu.
Mg PAb 128.
Arbolak ifintia, iñaustia, edadetia eta onerian beste langeirik asko.
msOñ2 175r.
Mastiak ta aretxak iñautsiten dira, frutu geiago dakarrentzat.
Añ
MisE
69.
Examiñau zan baño arbola geijago ebagi edo iñaustia.
JJMg BasEsc 198.
Pago arbola oso ugari ez badago iñausi bear dan lekuan.
Agric 102.
Zarra [landarea], iñausitzen danean, zapuztu egiten da, gazteak indar berria artzen du.
Ag G 57.
Zugatzok iñausi ta egurra artuteko.
ForuAB 125.
Luza ta luza, berreun urteko / iñausitako lizarra.
Or Eus 341.
Bein iñausi dan aritzari datozkion altasuma berriai gaitz orrek erasten dien erdoia.
Munita 39.
Landarak ipiñi edo lengoak iñusiteko auxe da sasoirik onenetarikoa.
EgutAr 2-1-1959 (ap. DRA
).
Ekaitza sorturik, / zugaitz, etxe, laiño / dardarizaturik, / zeuzkan aldagoik / eta iñusturik.
Okil Olerti
1960, 158.
Santa sekulan iñausi gabe / danak miuraz betiak.
Olea (
in
Auspoa 39, 140
).
v. tbn. AA III 434 (356 eta podatuko). EEs 1916, 252. ArgEgut 1922, 5. Iñauzi: S. Erkiaga Ezale 1897, 86a.
Cortar (ramas, etc.).
Ez ebagi ondoti arbola txaarra ta bai adarren batzuk inausi.
Mg CO 109 (CC 79 inausi).
Landarea [...] ugari aldatu bear da, adarrak berez iñausi ditezen, gerria garbi ateratzeko.
Munita 84.
Azpiko adarrak bear dan eran iñausi zaizkion piñudiak, zuretan metro geiago emango dituala batere iñausigabeak baño.
Ib. 61.
Aburuon sasi-adarrak inausiko ditu.
Zait Plat 33.
Geigizko abarrak iñausteko.
Ibiñ
Virgil
89.
Cortar (leña).
Egurrak inausi.
DurPl 68.
(Part. en función de adj.).
"
Iñausixa, adj., podado. Lo mismo que inausittakua. Zugazti iñausixetan ez da ernetzen perretxikurik
"
Etxba Eib.
"Atusar el pelo, illea, ulea iñautsi, ebaki
"
Lar.
(Fig.).Podar, cercenar.
Gutxi da [...] beiñ iñaustea gure griña ta pasioak. Sarritan iñausi bear dira.
AA III 633.
Aren ezpanak erabil oi dituen oparotasunak eta urre-lorak iñausi ditzadan.
TAg GaGo 77.
Ugari-zaleai, berriz, parrastan dariote goiargia. Itz-jarioa ondoren. Soildu, kimatu, iñausi egin bear.
TAg Y
1933, 21.
Eskubideak iñausi.
Eguzk GizAuz 90.
Ekandu txarrok iñausi eta orrein ordez ekandu onak [...] gizartean berrezarri.
Ib. 188.
Andik aurrera sarri oi ditut / zenbaiten pozak iñausi.
Insausti 323.
Liburuan datozen entseguetako bat, betidaniko zentsurak inausia.
(In MEIG
VI 38
).
Amputar, mutilar.
Narriodun bat ere ez bedi alderatu, itsu, urgun, zerbaitetzaz iñausi edo torroil.
Ol Lev 21, 18.