I .
(Sust.).
1.
mugaitz (Lar, vEys, H).
"(Mala) ocasión"
Lar.
"Coyuntura, ocasión, si es mala, mugaitza
"
Ib.
"Saison, temps non propice, contraire"
H.
Cf. mugon.
2.
mugaitz
(Lar H). "Sedición" Lar.
II .
(Adj.).
1.
mugaitz.
Inoportuno.
Oraingo liskar mugaitz au ibitu bearra da.
Zait Sof 75.
Gure maitez makurtu! Eder ezpaita, artez eskatzen duna mugaitz izaten beartzea.
Ib. 140.
2.
Ilimitado, infinito.
Zoritxarrez, ludi ontan mugagaitzik ez dago, [...] sorkari guziak alde batera edo bestera mugatuak dira.
EG 1955 (5-12), pró.
III .
(Adv.).
mugaitz
(Lar, H). "Temprano, adverbio, goiz, mugaitz" Lar. "À contre temps, à contre saison. Mugaitz erein hazia, gaizki sortzen, [...]. À [une] heure indue, trop matinale, trop avancée. Mugaitz io du gure athea" H.
MUGA GAITZEAN (Dv, A, que cita el msLond
),
MUGAITZEAN (Lar, H).
"(En mala) coyuntura ha venido, mugaitzean [...] etorri da" Lar. "(A mala) hora viene, [...] mugaitzean, mugaitzez dator" Ib. "A deshora" Ib. "Importunamente" Ib. "Mugaitzean, mugaitzez lantua izan den lurra, terre qui a été labourée en temps défavorable. Mugaitzean, mugaitzez mintzatu zira, vous avez parlé en moment inopportun. [...] Mugaitzean, mugaitzez iaikia, levé à une heure indue, trop matinale ou dans la nuit" H. "A destiempo" A. v. MUGA GAIZTOAN.
Hauk guztiok dira itsusi, sasoiñetik kanpoan eta muga gaitzean.
Ax 186 (V 126).
MUGAGAITZEKO.
Inoportuno.
Ikusi zituen azkenik munduak itsaso soilean [...] gerra-ontzi arinak elkarri atzaparka, inoren laguntzarik gabe. Bakanak eta muga-gaitzekoak izango dira aurrerantzean horrelako guduak.
MEIG I 177.
MUGAGAITZEZ,
MUGAITZEZ (Lar, H).
"(A mala) hora viene, [...] mugaitzean, mugaitzez dator" Lar. "Mugaitzez, en temps non opportun" H. (s.v. muga). "Mugaitzez lantua izan den lurra, terre qui a été labourée en temps défavorable. Mugaitzean, mugaitzez mintzatu zira, vous avez parlé en moment inopportun. [...] Mugaitzean, mugaitzez iaikia, levé à une heure indue, trop matinale ou dans la nuit" H.
Ketan gelditu da bertako lur agorra, / mugaitzez zitua dakarten landarekin.
Ol Sap 10, 7 (BiblE garaiz aurretik).