1.
(
L, B; SP,
Urt I 21,
Ht VocGr,
Lar,
Añ,
Dv,
H),
erregelatu (
BN-baig),
erreelatu,
errebeli
Ref.:
A (errebelatu, erregelatu);
Izeta BHizt
.
Perderse, extraviarse, desviarse; descarriarse, errar.
"Égarer, s'égarer"
Dv.
"Ladearse, desviarse"
A.
Cf. "Descarriamiento, errebelande" Lar.
Tr. Documentado en autores septentrionales; se encuentra tbn. en Larramendi, Mendiburu y en un ej. de Iraola. Es a menudo usado con valor adj. (v.
infra). La forma de part.
errebeli (cf.
akabi, erremarki, etc.) se documenta en Etchahun.
[Ardi] hetarik bat errebela badadi, eztitu laurogei eta hemeretziak utziten, eta mendietara ioanik eztu errebelatu zena bilhatzen?
Lç Mt 18, 12 (He, Echn, Dv errebelatu; HeH basatu, Ip baztertu, Ur galdu).
Errortean altxa nazazu, errebelatzean bihur nazazu, itzultzean har nazazu.
Harb 215s.
Oihanean barrenago sartzen da, bethi eta galtzenago eta errebelatzenago da.
Ax 78 (V 52).
Ni naiz ezin errebela diteken bidea.
"Via inviolabilis"
.
SP Imit III 56, 1.
Argia eta sua bear ditugu guztiok zuzen eta errebelatu gabe zeruko bidean ibillteko.
Lar SAgust 15.
Ez da bekhatore hain errebelaturik, yarriren ez denik errexki zeruko bide dohatsuan.
Lg II 89.
Pariseko karriketan erreelaturik, oren baten gibelapena.
Elsb Fram 88.
Ni eta ori gera momentu ontan alkate, badakizu? Eta alkatia ezta sekuletan errebelatzen.
Iraola 40.
Untziz iragan ziren Afrika beltzera, eta, gero, bidean ez errebelatzeko, leihorrez leihor joan, iguzkiari buruz bethi.
Barb Sup 164.
Gaztean errebelatu zen. San Anbrosiok konbertitu zuen eta bathaiatu.
Zerb IxtS 100.
Bainan badakigu ez dela sobera bilatu behar hitzak eta guziz izenak nundik heldu ziren: aise errebela ditake.
Zerb Azk 49.
Ez zela sekula Orixe bide nagusitik baztertu ez errebelatu bilaketa luze horretan.
MIH 293.
v. tbn. Volt 142. Arg DevB 34. Gç 172. Ch III 7, 2. ES 142. Mst III 21, 3. Mih 57. Brtc 246. Monho 28. MarIl 102. Jaur 171. Laph 239. HU Zez 123. Zerb IxtS 110. Xa Odol 294.
(Part. en función de adj.).
Izar errebelatuak.
"Étoiles errantes"
.
Lç Iudae 1, 13 (He izar errebelatu batzu; TB izar ezin egonak, Dv izar bidetik makhurtuak, Ol iraizeko izarrak, IBk izar galduak, IBe izar iheskorrak
).
Ni emazurtz naiz, zaren zu ene aita: errebelatua naiz, zaren ene gidaria.
Mat 282.
Xori errebelatuen emaillea bidera.
EZ Man II 124.
Artzaina alegeratzenago da ardi errebelatu baten edireiteaz.
Ax 554 (V 354; ardi errebelatu tbn. en Lç Ins A 7v, Mat 225, He Gudu 45, Mb IArg I 151, Lg II 217, Mih 57, Dh 258, Dv LEd 246, Laph 239, Barb Leg 134, JEtchep 54, Larz Iru 84).
Engana ahal zindezke, eta iarraiki zinkidizkeo zenbait debozione erhori, errebelaturi eta legez kanpokori.
SP Phil 2.
Errebelatu baten gisa / ibil adila lurrean.
Gç 180.
Begira, bidari errebelatua, begira; ez da toki zabal orretan arkitzen zuk billatzen dezun bidea.
Mb IArg I 174.
Gü errebeliak / gira zure ardiak.
Etch 656.
Aphez errebelatuen eskuez norapait eramana.
Arb Igand 109 (se refiere a los sacerdotes juramentados de la época revolucionaria).
Jo behar zuen bere izkribu paperetarat gure predikari errebelatuak.
Larre ArtzainE 158.
Larresoro errebelatuaren tesi galgarrien kaltetan agertu den Syllabus berria bestetarako utziaz.
MEIG VIII 27.
v. tbn. Lg II 295. Jaur 110. Jnn SBi 4.
(Uso trans.).
Zeren gure buruaganako amudioak maiz errebelatzen baigaitu arrazoinetik.
SP Phil 382 (He 386 altaratzen).
Ardüra errebelatzen, trisetzen eta ülhüntzen benaie.
Mst III 21, 3.
Mundura bidali du bere seme adoragarria, gure modela izateko: modela ezin errebela gaitzakena.
Dh 252.
Klubek zituzten izpiritu guziak erreelatzen beren gezurrez.
Elsb Fram 68.
Hainbeste zoinurekin gure etxeak gauazko desbistaraziak zituztelarik alemanek beren etsaien errebelatzeko.
Larre ArtzainE 136.