1.
Percepción, sentido corporal.
Cf. atse.
Eder ez da Egin, ez On, bai bien arteko. Adimenak egia du yo muga, ez berez gezurra; naimenak ona, ez berez gaiztoa; atsemenak, nolabait esan, ederra.
Or Y
1934, 83.
Aragi-irritseez gainera --zentzu ta atsemen guzien limurbide baita, ta ari darraizkonak galtzen baitira Zugandik urrun-- bada animan aragi-atsegiñ ez baiña aragi bidez datorren beste irrits bat.
"Quae est in delecatione omnium sensuum et voluptatum"
.
Or Aitork 288.
2.
Sentido del gusto.
"Iasturik ez ba du", au diago atsemenak, "ez neri galde"; "mukulurik ez ba du, diago ukimenak, "ez dut eskukatu; ta eskukatu ez ba dut, ez dut sumarazi".
"Sensus gustandi"
.
Or Aitork 257.