1.
(L, BN, R, S; Urt V 374, Lar, Añ, Hb, Dv, H),
bizitei (V-gip, BN-baig),
biztegi
Ref.:
A;
Etxba Eib (biziteixa);
Satr CEEN
1969, 132
.
Vivienda, lugar donde se habita.
"Vivienda"
, "morada" Lar y Añ.
"Habitación [...]. Lat. habitatio, domicilium
"
Lar.
"Appartement. Etxe hortan badire bi bizitegi
"
Dv.
"Morada"
A.
v. bizileku.
Tr. Documentado a partir de mediados del s. XVIII. Muy empleado en el s. XX por autores septentrionales. En DFrec hay 6 ejs.
Jauna, nai badezu, egiñen ditugu emen iru bizitegi edo etxe, zuretzat bat, Moisendako bestea ta Eliasenzat irugarrena.
Mb IArg I 235.
Ta zure bizitegia zeruko Sion santuan.
Cb Eg III 267.
Erbestetuak eta aienatuak izan ziran heren errietatik [...], ta arrezkero bizitegi jakinik ez duela.
Ub 112.
Ene Aitarén étxean bizitégi ásko dá.
LE Io 14, 2 (Lç, TB, HeH, Ol egoitza, Dv egon-lekhu, Leon egon-toki, Ker bizi-toki).
Sala, gela, bizitegietan, krutzea zan lenengo apaindura.
Añ
MisE
8.
Egin dira bertan bizitegi ederrak, jendea naierara jarteko.
Izt C 99.
Ume xurxen eta judu konbertituen biziteiak, emazteki galduen iheslekuak.
Laph 247.
Etxe ori da [...] bere alaba Mariaren bizitegia.
Otag EE
1881b, 60.
Herri hartan familia bakotxari darraio bizitegi berezi bat, baratze puxka datxikola.
JE Bur 198.
Uriko biztegiatzaz erabakizuna gure Errian.
(Título de conferencia, 1920).
DRA
.
Borda zahar batean Jesus haurra datza, / Sehaskatzat duela othelako latza; / Bizitei beltzik bada, hura zela beltza!
Ox 65.
Laminak nolakoak diren, zertaz bizi diren eta nolako bizitegietan.
"Habitations"
.
Barb Leg 23.
Garbi baitauzka bere harri-pikatuzko bizitegi larriak.
JE Ber 50.
Animaliak badituzte beren bizitegiak, beren etzan-tokiak eta kabiak.
Ir YKBiz 184.
Il-obietan zuen bere bizitegia.
Ib. 188.
Ortaz elizan gelditua da / azken-biztegia bage.
Or Eus 409.
Bigarren etxe-bizitzan, koiñauaren bizitegi-barrenean.
Alt LB 43.
Errekaldeberrin etxe-bloke 120 bizitegiko bat.
Arti Ipuin 56.
Auzko zulo ura, gizon bakartzale edo eremita baten bizitegia omen zan.
Anab Aprika 28.
Oialezko bizitegiak, pamiliak alkarrekin basamortuan barrena ibiltzen diranenak.
Ib. 37.
Bere ardi bordan zuen bere biziteia.
Larz Senper 56.
Doi doia xutik egon zen jenden bizitegia.
"La maison d'habitation"
.
Ardoy SFran 76.
Uste dut [ipuiek] bortz bizitegi ukan dutela Eskual-Herrian: Supazter xokoa [...], Mahain-ingurua [...], Ostatua [...], Eskaratze edo selairua [...], Ihiztari-bilkurak.
Lf ELit 61.
Sartzen dituzu eta landatzen / ondoretasun daukazun mendian, / Jauna, zure bizitegi egin duzun tokian.
Bibl Ex 15, 17 (Ur bizileku
).
Hala nola leihorrik ez zen, bizitegiaz kanpo, deusik.
Etchebarne 83.
Bazauzkan [etxeak] bere aterbean bospasei bizitegi.
Larre ArtzainE 21.
Biziteia, kabaleteia eta belarteia.
Ib. 55.
2.
(Fig.).
[Munduko bozkario erho ta faunkeria] hetan hazten direnak, erran behar bada, bere bizitegian bezala.
"Leur élement propre"
.
Birjin
153.
3.
Peita hura bizitei (vivero) berezietan ezartzen da.
Gazte 1956, 4 (ap. DRA
).