1.
(AN, L, BN, Sal, S, R; Lar, Añ; -rh-SP, Gèze, Dv(S), H),
zohi (L, BN, S; Gèze, Dv, H),
zoli (V-oroz)
Ref.:
A(zori, zohi, zoli);
Lh(zorhi);
Lrq(zohi)
. Maduro."
Sagar, ogi, belhar, hazi zorhiak, pomme, blé, herbe, grain murs"H.
"
Artoak zoli dagoz, los maíces están maduros"A.
Cf. VocNav: "Sorico, -ca, apelativo que se aplica al fruto o fruta bien sazonados (Zona de Sangüesa, Vidángoz)". Uztá zorhi. LçIo 4, tí. [Fruita] batzuk zoriago bertze batzuk baño. (258). LE-Ir.
Beira kanpoak, baitaude zori yá txuriturík igitatzéko. LEIo 4, 35 (EvS zohi
).
Ogi zohiaren lastoa, ala ogi burutu gabearena othe laizteke goriago bazkatzat?DvLab 120.
Zohi direlakoz lürreko üztak. IpApoc 14, 15 (TB onthua, Ur (V) igarturik, Echn ondua, IBe heldu-heldua; Lç zorhitu duk).
Alhorrak xuri, ogiak zorhi. Ox 69.
Ilea luze ta gorbeltz
azilako gaztena zoliaren antzera. LhYol 9.
Debruaren gerrenerako bipildua dela, bai eta Satan gorriaren selaururako zohi. LfMurtuts 14.
Gauko zitu zorhi. MdePo 15.
Erraiten zion noiz zen iguzki, noiz euri, noiz fruituak zohi, noiz ogi ephaiteak. JEtchep 21.
Giro eta joera horren fruitu zori eta helduak dira. MEIG III 127.
azpiadiera-1.1.1
(
-rh- Dv, H, Lh).(Fig., ref. a personas).Maduro."Experimenté. Gizon zorhi bat da
"Lh.
Alhaba zorhi denean ezkontzeko, ezta erraz begiratzeko. OPr 18.
Neskatxa zohi (adulta) denean ezkontzeko, gaitz da begiratzeko. Egunaria 10-9-1959 (ap. DRA
).
azpiadiera-1.1.2
(Fig., ref. a cosas). Iluntzeak [...] badarakar gogoeta bakan horren buruan hartzera. Baina ez du onartzen, hortarako ez bait da oraino zori. MdePr 371.
azpiadiera-1.2
2.zoli (V-oroz-m ap. A). "Enconado. Zaldarrau zoli baneuko, enintzateke onenbeste estutuko [...] (V-m), si yo tuviera maduro este tal divieso, no me apuraría tanto" A.
ZORI EGIN.
Madurar. Eldu da, ba, itaroa, ta lurreko uzta zori egin da. OlApoc 14, 15 (Lç zorhitu
).
Podría tratarse de zori (participio) + egin, aunque cf. Ol Apoc 14, 18: Aren matsak eldu egiñak baitira.
azpisarrera-2
ZORI ETA GORI(zori ta gori Lar, Añ A). "Roso y velloso, sin distinción, todo todo, arret zarret, zori ta gori, gordin ta eldu" Lar. Azkue copia erróneamente gorri.